Örgütsel Adaletin Örgütsel Sinizm Üzerindeki Etkisi: Paraya Yönelik Tutumun Düzenleyici Rolü (The Effect of Organizational Justice on Organizational Cynicism: The Moderating Role of Attitude Toward Money)
DOI:
https://doi.org/10.21325/jotags.2020.616Anahtar Kelimeler:
Adalet- Sinizm- Turizm- PLSÖzet
Araştırmanın amacı; 5 yıldızlı otel işletmelerindeki işgörenlerin örgütsel adalet algılarının örgütsel sinizme olan etkisini, paraya yönelik tutumlarının düzenleyici rolü ile incelemektir. Bu bağlamda örgütsel adalet, paraya yönelik tutum ve örgütsel sinizm ayrıntılı bir şekilde incelenmiştir. Araştırma anketi 2019 yılının Eylül ayında İstanbul ve Antalya’da bulunan 5 yıldızlı otel işletmelerindeki işgörenler üzerinde uygulanmıştır. Çalışma kapsamında 715 kişiye ulaşılmıştır. Kısmi en küçük kareler yapısal eşitlik modellemesi (PLS-SEM) ile analiz yapılmıştır. Araştırma sonucuna göre örgütsel adaletin örgütsel sinizm üzerine olan etkisine, paraya yönelik tutumun düzenleyici bir etki yaptığı sonucuna varılmıştır. Bir başka deyişle örgütte bir adaletsizlik durumu olsa dahi, işgörenlerin paraya yönelik tutumları örgütsel sinizm davranışları üzerinde etki yapmıştır. Normal şartlar altında adaletsizliğin sinizme neden olması gerekirken, işgörenlerin paraya olan tutumları bu davranışı baskılamıştır. Bu durum göstermektedir ki modern dünyada para adaletin önüne geçmektedir.
Referanslar
Adams, J. S., & Freedman, S. (1976). Equity theory revisited: Comments and annotated bibliography. In Advances in experimental social psychology (Vol. 9, pp. 43-90). Academic Press.
Bakırezer, G., (2008). Antik Yunan düşüncesinde kölelik, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 63(1), 18-54.
Barefoot, J. C., Dodge, K. A., Peterson, B. L., Dahlstrom, W. G., & Williams, R. B. (1989). The cook-medley hostility scale: Item content and ability to predict survival. Psychosomatic Medicine, 51, 46-57.
Beugré, C. D. (1998). Managing fairness in organizations. Greenwood Publishing Group.
Beugré, C.D. (2002). Understanding organizational justice and its impact on managing employees: an African perspective. International. Journal of Human Resource Management.13(7), 1091-1104.
Bies, R. J., Greenberg J. & Cropanzano R., (2001). Interactional (in)justice: the sacred and the profane:Advances in organizational justice, Stanford University Press, California, 262-294.
Brandes, P. M. (1998). Organizational cynicism: Its nature, antecedents, and consequences.
Brandes, P., Das, D. & Hadani, M. (2006). Organizational cynicism: A field examination using global and local social exchange relationships and workplace outcomes. In G. Graen & J. Graen (Eds.), Sharing Network Leadership, 191-224. Information Age Publishing, Greenwitch.
Chin, W. W. (1998). The partial least squares approach to structural equation modeling. Modern methods for business research, 295(2), 295-336.
Chui, C. T. B. & S. M. Sidin. (2011). Satisfying women‟s status desires role of money attitude and consumer vanity in status consumption. advances in consumer research - Asian Pacific Conference Proceedings. 9(1), 355-362.
Cohen, J. (1992). Statistical power analysis. Current directions in psychological science, 1(3), 98-101.
Colquitt, J.A. & Chertkoff, J. M. (2002). Explaining in justice: the interactive effect of explanation and outcome on fairness perceptions and task motivation. Journal of Management, 28(5), 591–610.
Colquitt, J.A. (2001). On the dimensionality of organizational justice: a construct validation of a measure. Journal of Applied Psychology. 86(3). 386.
Cook, W. W., & Medley, D. M. (1954). Proposed hostility and pharisaic-virtue scales for the MMPI. Journal of Applied Psychology, 38(6), 414-418.
Costa Jr, P. T., Zonderman, A. B., McCrae, R. R., & Williams Jr, R. B. (1986). Cynicism and paranoid alienation in the Cook and Medley HO Scale. Psychosomatic medicine, 48(3), 283-285.
Cropanzano, R., Bowen, D. E. & Gilliland, S. W. (2007). The management of organizational justice. The Academy of Management Perspectives, 21(4), 34-48.
Dean, Jr, J.W., Brandes, P. & Dharwadkar, R. (1998). Organizational cynicism. The Academy of Management Review, 23 (2), 341–352.
Delken, M. (2004). Organizational Cynicism: A Study Among Call Centers (Dissertation of Master of Economics), Faculty of Economics and Business Administration, University of Maastricht, Maastricht. Sciences, 1094-1106.
Eib, C. (2015). Process of organizational justice: ınsights into the perception and enactment of justice, Department of Psychology, Stockholm University.
Erdem, B. (2012). İktisadi düşünceler tarihine giriş, iktisadi düşünceler tarihi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir, 2-30.
Folger, R. & Cropanzano R. (1998). Organizational justice and human resource management. Beverly Hills, Ca:Sage. 82
Fornell, C., & Larcker, D. F. (1981). Structural equation models with unobservable variables and measurement error: Algebra and statistics.
Galbraith, J.K. (1990). Para. Altın Kitaplar. İstanbul. 14-25.
Goldberg, H. & Lewis, R. T. (2000). Money madness: The psychology of saving, spending, loving, and hating money. Wellness Institute, Inc..
Gökberk, M. (2000). Felsefe Tarihi. Remzi Kitabevi, İstanbul.
Greenberg, J. (1987). A taxonomy of organizational justice theories. Academy of Management Review, 12(1), 9-22.
Greenberg, J. (1990). Employee theft as a reaction to underpayment ınequity: the hidden cost of pay cuts. Journal of Applied Psychology, 75(5), 561-568.
Greenberg, J. (1990). Looking fair vs being fair: managing ımpressions of organizational justice. L. B.M. Staw (Editörler), Cummings, Research In Organizational Behavior (Cilt 12, S. 11-157). Jai Press, Greenwich, 12, 111-157.
Greenberg, J. (1990). Organizational justice: yesterday, today and tomorrow, Journal of Management, 16, 399-438.
Greenglass, E. R., & Julkunen, J. (1989). Construct validity and sex differences in Cook-Medley hostility. Personality and Individual differences, 10(2), 209-218.
Hair Jr, J. F., Sarstedt, M., Hopkins, L., & Kuppelwieser, V. G. (2014). Partial least squares structural equation modeling (PLS-SEM). European business review.
Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., Anderson, R. E., & Tatham, R. L. (1998). Multivariate data analysis (Vol. 5, No. 3, pp. 207-219). Upper Saddle River, NJ: Prentice hall.
Hair, J. F., Sarstedt, M., Ringle, C. M., & Mena, J. A. (2012). An assessment of the use of partial least squares structural equation modeling in marketing research. Journal of the academy of marketing science, 40(3), 414-433.
Hançerlioğlu, O. (1999). Düşünce Tarihi. Remzi Kitabevi, İstanbul.
Henseler, J., Ringle, C. M., & Sarstedt, M. (2015). A new criterion for assessing discriminant validity in variance-based structural equation modeling. Journal of the academy of marketing science, 43(1), 115-135.
James, M. S. (2005). Antecedents and consequences of cynicism in organizations: An examination of the potential positive and negative effects on school systems. The Florida State University.
Kanter, D. L. & Mirvis, P. H. (1989). The cynical Americans: living and working in an age of discontent and disillusion. San Francisco: Jossey-Bass.
Keyes, Dick. (2006). Seeing through cynicism a reconsideration of the power of suspicion. Inter Varsity Press, USA.
Kılıçlar, A. (2011). Yöneticiye duyulan güven ile örgütsel adalet ilişkisinin öğretmenler açısından incelenmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 3(3), 23-36.
Krüger, St. (1986): Allgemeine theorie der kapitalakkumulation. Langfristige Entwicklung und konjunktureller Zyklus, Hamburg.
Küçükergin, K.G. (2018). Çevresel bir uyaran olarak fiziksel ve sosyal destinasyon alanının turistlerin destinasyona yönelik değerlendirmelerindeki belirleyici rolü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Lather, S. A. & Kaur, S. (2015). Evolution of the concept of organizational justice, Asia Pacific Journal of Research, 1(XXVIV), 7–25.
Mitchell, T. R., & Mickel, A. E. (1999). The meaning of money: an individual-difference perspective. Academy of Management Review, 24, 568–578.
Moorman, R.H. (1991) Relationship between organizational justice and organizational citizenship behavior: Do fairness perceptions ınfluence employee citizenship?, Journal of Applied Psychology, 76(6), 845-855.
Naus, A. J. (2007). Organizational cynicism on the nature, antecedents, and consequences of employee cynicism toward the employing organization. (Yayımlanmamış doktora tezi). Maastricht University, Netherlands.
O’Hair, D. & Cody, M. J. (1987). Machiavellian beliefs and social influence. The Western Journal of Speech Communication, 51, 279–303.
Özdevecioğlu, M. (2003). Algılanan örgütsel destek ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişkilerin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(2). 113-130.
Özkoç, A.G., Kendir, H., Arslan, E. & Özgün, N. (2019). İşgörenlerin nepotizm ve sinizm algıları arasındaki ilişki: Nevşehir’deki otel işletmelerinde bir araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(4), 2960-2971.
Qian, Y., & Daniels, T. D. (2008). A communication model of employee cynicism toward organizational change. Corporate Communications: An International Journal, 13(3), 319-332.
Roberts, J. & E. Jones. (2001). Money attitudes, credit card use and compulsive buying among american college students. The Journal of Consumer Affairs. 35. 21, 213-240.
Rose, G. M. & L. M. Orr. (2007). Measuring and exploring symbolic money meanings. Psychology ve Marketing. 24. 9, 743-761.
Skarlicki, D. P. & Folger, R. (1997). Retaliation in the workplace: The roles of distributive, procedural, and interactional justice. Journal of applied Psychology, 82(3), 434-443.
T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı (2020). Turizm İstatistikleri. Ankara
T.C. Merkez Bankası (2020). Elektronik Veri Dağıtım Sistemi. Ankara
Tang, T. L. P., Furnham, A. & Davis, G. M. W. (2000). A cross cultural comparison of pay differentials as a function of rater’s sex and Money Ethic endorsement: the Matthew effect revisited. Personality and Individual Differences, 29(4), 685–697.
Taş, S. & Günay, E. (2015). Antik çağ toplumlarının özellikleri, geleneksel statüleri ve iktisadi yapıyı belirleyen kurumları. KSÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 12, 141-164.
UNWTO. (2013). World Tourism Highlights, 2013 Edition. Madrid.
UNWTO. (2019). World Tourism Barometer and Statistical Annex, September. Madrid.
Uşaklı, A. & Küçükergin, K. G. (2018). Using partial least squares structural equation modeling in hospitality and tourism: Do researchers follow practical guidelines?. International Journal of Contemporary Hospitality Management. 30(11), 3462-3512.
Ünlüönen, K., & Tayfun, A. (2009). Turizmin Türkiye ekonomisindeki yeri. Electronic Journal of Social Sciences, 8(27). 14.
Ünlüönen, K. & Arslan, E. (2012). Otel işletmelerinde çalışanların paraya olan tutumunun mesleki etik değerler açısından incelenmesi. Electronic Journal of Social Sciences, 11 (40), 173-187.
Vice, S. (2011). Cynicism and morality. Ethical Theory And Moral Practice. 14. 2, 169-184.
Vorlander, K. (2004). Felsefe tarihi. (Çev. M. İzzet., O. Saadeddin). İstanbul: İz Yayıncılık.
WTO (2019). Annual Report 2019. İsviçre.
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 Journal of Tourism & Gastronomy Studies
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
