Türk Dünyası’nda Nevruz (Yengi-Kün) Kutlamalarının Festival Turizmi Açısından Değerlendirilmesi: Çimkent-Van Karşılaştırması (Evaluation of Navruz (Yengi-Kün) Celebrations in Turkish World in Terms of Festival Tourism: Shymkent-Van Comparison)

Authors

  • Hakan KENDİR
  • Emin ARSLAN
  • Fatih TÜRKMEN

DOI:

https://doi.org/10.21325/jotags.2019.493

Keywords:

Nevruz Bayramı, Yengi-Kün, Festival turizmi, Çimkent, Van

Abstract

Türk Dünyası’nda köklü bir geçmişe sahip olan Nevruz (Yengi-Kün) Bayramı, toplumsal açıdan, birleştirici ve bütünleştirici bir niteliktedir. Baharın gelişini, yeniden doğuşu ve “Ergenekon’dan Çıkışı” simgeleyen Nevruz Bayramı, bütün Türk devletlerinde kutlanmaktadır. UNESCO tarafından 2009 yılında “İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası” olarak tescillenen Nevruz’a, Türkler tarih boyunca kutsallık atfederek, ona dini ve milli bir bayram niteliği yüklemiştir. Eski çağlarda, Türklerin geniş katılımlı dini etkinlikleri, bir festival havasına bürünme özelliğine sahiptir. O dönemde Nevruz Kutlamaları en geniş katılımla gerçekleştirilen etkinliklerden biri olarak ön plana çıkmaktadır.  Günümüz Türk Dünyası’nda da Nevruz Bayramı, genel olarak çeşitli ritüeller eşliğinde bir festival havasında kutlanmaktadır. Binlerce yıllık geçmişe sahip ve festival havasında kutlanan, dünyadaki en köklü etkinliklerden biri olan Nevruz Bayramı, Türk devletleri açısından turizm anlamında bazı yerler dışında yeterince değerlendirilememektedir. Bu bilgiler ışığında çalışmanın amacı, Nevruz’u festival turizmi kapsamında yeterince değerlendiremeyen Kazakistan’ın Çimkent şehri ile Nevruz’u bir festival fırsatı olarak değerlendiren Türkiye’nin Van şehrini karşılaştırmaktır. Yöntem açısından derleme türünde olan bu araştırmada, ikincil veri kaynaklarından yararlanılmıştır. Sonuç olarak, Van ve Çimkent’in festival turizmi açısından benzer özelliklere sahip oldukları tespit edilmiştir.

 

References

Anadolu Ajansı. (2018). Kazakistan'da Güney Kazakistan Eyaletinin Adı Türkistan Eyaleti Olarak Değiştirildi. https://www.aa.com.tr/tr/dunya/kazakistanda-guney-kazakistan-eyaletinin-adi-turkistan-eyaleti-olarak-degistirildi/1179026 (Erişim Tarihi: 25.04.2019).

Avraham, E. (2004). Media strategies for improving an unfavorable city image. Cities, 21(6): 471- 479.

Bayat, F. (2008). Sosyo-Kültürel ve sosyo-ekonomik bağlamda Yengi Kün (nevruz): mitolojik olgudan mitolojik kurguya. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1): 139-148.

Bilgili, B., Yağmur, Ö. ve Yazarkan, H. (2012). Turistik ürün olarak festivallerin etkinlik ve verimliliği üzerine bir araştırma (Erzurum-Oltu Kırdağ Festivali Örneği). Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi, 2(2): 117-124.

Çimkent Valiliği. (2019). Turizm danışma bürosu. Konaklama tesisi ve turist istatistikleri.

Çulha, O. (2008). Kültür turizmi kapsamında destekleyici turistik ürün olarak deve güreşi festivalleri üzerine bir alan çalışması. Journal of Yasar University, 3(12): 1827-1852.

Dalgın, T., Atak, O. ve Çeken, H. (2016). Festivallerin bir kırsal turizm çekiciliği olarak önemi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(47): 1179-1184.

Genç, R. (1995). Türk tarihinde ve kültüründe Nevruz. Türk Kültüründe Nevruz Uluslararası Bilgi Şöleni (Sempozyumu) Bildirileri, Ankara.

Getz, D. ve Frisby, W. (1988). Evaluating Management Effectiveness in Community-Run Festivals. Journal of Travel Research, (Summer): 22–27.

Google Earth. (2019). Orta Asya’daki önemli merkezlere göre Çimkent’in konumu. Google Earth Pro Application.

Google Maps. (2019). Çimkent ulaşım olanakları ve güzergahları. https://www.google.com/maps/place/%C3%87imkent,+Kazakistan/@42.341926,69.5197652,18539m/data=!3m2!1e3!4b1!4m5!3m4!1s0x38a8f256546681bb:0xa167b582e75b369b!8m2!3d42.3416709!4d69.5900631. (Erişim Tarihi: 25.04.2019).

Green Global Travel. (2019). 20 Best festivals in the world. https://greenglobaltravel.com/top-10-festivals-in-the-world/. (Erişim Tarihi: 25.03.2019).

Gündüz, Ş. (2000). Kadim Ortadoğu'dan Orta Asya'ya Nevruz. Bilig Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, 12: 1-15.

Güngör, H. (1995). Önasya kültürlerinde yeniden doğuş ve Türklerde Nevruz. Türk Kültüründe Nevruz Uluslararası Bilgi Şöleni (Sempozyumu) Bildirileri, Ankara.

Hatipoğlu, S. (1999). Türklerde Nevruz ve Akdeniz Bölgesinde kutlanışı. Bilge Dergisi, 20: 18-23.

Kartaeva, T. ve Habijanova, G. (2017). Kazak kültüründe Nevruz ve Nevruznâme Bayramı ritüelleri, özellikleri. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi, 87: 107-124.

Kaya, D. (2009). Nevruz geleneği ve Kırgızlarda Nevruz. Çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları Merkezi, Halkbilim http://turkoloji.cu.edu.tr/HALKBILIM/halkbilim_ana_04.php. (Erişim Tarihi: 22.03.2019).

Kazakistan Cumhuriyeti İstatistik Ajansı. (2019). 2019 Kazakistan nüfus istatistikleri. http://stat.gov.kz/faces/wcnav_externalId/homeNumbersPopulation?_afrLoop=8056019267149471#%40%3F_afrLoop%3D8056019267149471%26_adf.ctrl-state%3D7goxtlazm_68. (Erişim Tarihi: 02.05.2019).

Kendir, H. (2018). A rising destination in Turkey: Van. Rusev, M., Straus, E., Avcıkurt, C., Soykan, A. & Parlak, B. (Ed.), Social Sciences Researches in the Globalizing World in (pp. 499-509), St. Kliment Ohridski University Press, Sofia.

KTB (T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı). (2019). Turizm işletme belgeli tesis istatistikleri. http://yigm.kulturturizm.gov.tr/TR-9579/turizm-tesisleri.html. (Erişim Tarihi: 22.06.2019).

Küçük, M.A. ve Silik, C.E. (2018). Hıdırellez Kültünden Dinî Ritüelli Bir Spora: “Kırkpınar Yağlı Güreşleri”. International Journal of Cultural and Social Studies, 4(1): 83-96).

Mandaloğlu, M. (2012). İslamiyetten önce Türklerde toplantı ve törenler. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 16(2): 211-232.

Milliyet. (2019). ‘Nevruz’ coşkusu başka bahara kaldı. http://www.milliyet.com.tr/ekonomi/nevruz-coskusu-baska-bahara-kaldi-2847357. (Erişim Tarihi: 01.07.2019).

O’Sullivan, D. ve Jackson, M. J. (2002). Festival Tourism: A Contributor to Sustainable Local Economic Development. Journal of Sustainable Tourism, 10(4): 325-342.

Özmen, Ş.Y. (2017). Türk basınında Nevruzun bağlamsal izleri. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 5(2): 873-900.

Rio Carnival. (2019). Rio de Janeiro carnival guide. https://www.rio-carnival.net/EN/EN. (Erişim Tarihi: 25.03.2019).

Salihov, A. (2019). Başkurtlarda eski Türk takvimi ve Nevruz bayramının kutlanması. Bilig Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, 88: 189-203.

Smith, C. ve Jenner, P. (1998). The impact of festivals and special events on tourism. Travel and Tourism Analyst, 4: 73–91.

Statista. (2019). Number of tourist arrivals during carnival season in Rio de Janeiro, Brazil from 2017 to 2019 (in millions). https://www.statista.com/statistics/977203/number-tourists-carnival-brazil-rio-de-janeiro/. (Erişim Tarihi: 25.03.2019).

Şengül, A. (2006). Türk kültüründe Nevruz –Mete Han’dan Atatürk’e-. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(3): 161-170.

Tayfun, A. ve Arslan, E. (2013). Festival turizmi kapsamında yerli turistlerin Ankara Alışveriş Festivali’nden memnuniyetleri üzerine bir araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 5(2): 191-206.

TDK (Türk Dil Kurumu). (2019). Güncel Türkçe sözlük-festival. http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.5ca654cc0e85a9.04559843. (Erişim Tarihi: 25.03.2019).

The Astana Times. (2015). Shymkent to get new airport terminal. https://astanatimes.com/2015/05/shymkent-to-get-new-airport-terminal/. (Erişim Tarihi: 25.05.2019).

The Rio Times. (2017). Brazil reports surge in 2017 carnival tourism attendance. https://riotimesonline.com/brazil-news/rio-business/brazil-registers-surge-in-2017-carnival-attendance/. (Erişim Tarihi: 25.03.2019).

Tutar, H. (2002). Tarihte ve Mitolojide Nevruz. Türkler, 3: 611-621.

UNESCO Türkiye Milli Komisyonu. (2019). Somut olmayan kültürel miras listelerinde Türkiye. http://www.unesco.org.tr/Pages/126/123/UNESCO-%C4%B0nsanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1n-Somut-Olmayan-K%C3%BClt%C3%BCrel-Miras%C4%B1-Temsili-Listesi. (Erişim Tarihi: 23.03.2019).

UNESCO. (2019). Browse the Lists of Intangible Cultural Heritage and the register of good safeguarding practices”. https://ich.unesco.org/en/lists. (Erişim Tarihi: 23.03.2019).

Van TSO (Ticaret ve Sanayi Odası). (2017). 2017 Van Shopping Fest. http://www.vantso.org.tr/foto-galeri/4525/2017-van-shopping-fest. (Erişim Tarihi: 01.07.2019).

Van Valiliği. (2019). Shopping fest renkli görüntülerle başladı. http://www.van.gov.tr/shopping-fest-renkli-goruntulerle-basladi. (Erişim Tarihi: 01.04.2019).

Published

02/12/2023

How to Cite

KENDİR, H., ARSLAN, E., & TÜRKMEN, F. (2023). Türk Dünyası’nda Nevruz (Yengi-Kün) Kutlamalarının Festival Turizmi Açısından Değerlendirilmesi: Çimkent-Van Karşılaştırması (Evaluation of Navruz (Yengi-Kün) Celebrations in Turkish World in Terms of Festival Tourism: Shymkent-Van Comparison). Journal of Tourism & Gastronomy Studies, 7(4), 2668–2684. https://doi.org/10.21325/jotags.2019.493

Most read articles by the same author(s)