Alternatif Gıda Kaynağı Olarak Yenilebilir Böceklerin Kullanımına Dair Bakış Açılarının Değerlendirilmesi (Evaluation of Perspectives on the Use of Edible Insects as an Alternative Food Source)
DOI:
https://doi.org/10.21325/jotags.2020.583Anahtar Kelimeler:
Alternatif gıda kaynakları- Böcekler- Helal beslenmeÖzet
Günümüzde gastronomi alanında yapılan çalışmalarda böceklerin gıda olarak tüketilmesi (entomofaji) eskiye göre daha fazla karşımıza çıkmaktadır. Yenilebilir böceklerin gastronomi alanında ele alınması, çevreye ve insan sağlığına yarar sağlayabilecek nitelikte olması ve alternatif gıda kaynağı olarak görülmesi onu önemli bir trend haline getirmiştir. 2017-2018 eğitim döneminde Necmettin Erbakan Üniversitesi öğrencilerinden yenilebilir böcekler hakkında bilgi sahibi (1. bilinçli grup), beslenme bilgisine sahip (2 grup) ve olmayan bireylerin (3. grup-kontrol) alternatif gıda kaynaklarının kullanımına dair bakış açılarının değerlendirilmesi ve gruplar arasında kıyaslanması amaçlanmıştır. Bu kapsamda toplam 474 kişiye anket uygulanmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen veriler istatistiksel bir programda değerlendirilmiştir. Verilere göre helalliğe üç grupta dikkat edildiği söylense de bilincin yetersiz olduğu bulunmuştur. Katılımcıların böceklerin alternatif gıda olarak düşünebileceği ifade edilse de helal olsa bile yemeyeceklerini ifade ettikleri belirlenmiştir. Böcek yeme eğiliminin gastronomik bir unsur olarak alana katkı sağlayacağı konusunda tüm grupların kararsız bir yaklaşıma sahip olduğu belirlenmiştir. Böylece yenilebilir böceklerin ülkemizde tüketilebilmesinin söz konusu olup olmayacağı bir nebze anlaşıldığı düşünülmektedir.
Referanslar
Belluco, S. (2013). Edible insects in a food safety and nutritional perspective: A critical review. Comprehensive Reviews in Food Science and Food Safety, 12(10), 296-313.
Beşirli, H. (2010). Yemek, kültür ve kimlik. Milli Folklor Dergisi. 22(87), 159-169.
Caparros, M., Sablon, L., Geuenes, M., & Brostaux, Y. (2014). Edible ıncests acceptance by Belgian consumer:
Promising Attitude for Entomophagy Development. Journal of Sensory Studies. 29(1), 14-20.
Candan, T., & Bağdatlı, A. (2018). Et ürünlerinde nitrit/nitrat azaltılmasına yönelik doğal uygulamalar. Pamukkale University Journal of Engineering Sciences, 24(7).
Costa, N. (2013). Insect as human food: An overview Amazon. Revista de Antropologia, 5(3), 562-582.
Defoliart, G.R. (1992). Insects as human food. Crop Protection. 11(5), 395-399.
Gahukar, R. T. (2011). Entomophagy ve insan gıda güvenliği. Uluslararası Tropikal Böcek Bilimleri Dergisi. 31(3), 129-144.
Güneş, E., Sormaz, Ü., & Nizamlıoğlu, H. F. (2017). Gıda ve turizm sektöründe böceklere yer var mı? Uluslararası Türk Dünyası Turizm Araştırmaları Dergisi. 2(1), 1-13.
Güneş, E. (2018). Yenilebilir böcekler, H.F. Nizamlıoğlu içinde, Gastronomide Güncel Konular, (281- 307), Konya: Billur Yayınevi.
Halloran, A., Vantomme, P., Hanboonsong, Y., & Ekesi, S. (2015). Regulating edible insects: The challenge of addressing food security, nature conservation, and the erosion of traditional food culture. Food Security. 7(3), 739-74.
Hanboonsong, Y. (2010). Edible insects and associated food habits in Thailand. Forest insects as food: humans bite back, 173.
Huis, A.V., Itterbeeck, J.V., Klunder, H., Mertens, E., Halloran, A., Muir, G., & Vantomme, P. (2013). Edible insects future prospects for food and feed security. Rome: Food and Agriculture Organization of the United Nations.
Kibar, S. (2017). Böcek yemenin nesi yanlış. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Dergisi. 8(1), 96-113.
Kurgun, H., & Özşeker, D. (2016). Gastronomi ve turizm. Ankara: Detay Yayıncılık, Bizim Büro Basımevi.
Mankan, E. (2017). Gastronomide yeni trendler–yenilebilir böcekler. Turkish Studies, 12(3), 425-440.
Neves, A.T. (2015). Determinants of consumers’acceptance of insects as food and feed: A cross-cultural study, Masters Degree in Consumption Science and Nutrition Department of Geosciences, Environment and Territory Planning, 1-118.
Özparlak, H. (2003). Böceklerde kütikülanın yapısı, deri değiştirme ve diflubenzuron’un (DFB) etkileri. S.Ü. Fen-Edebiyat Fakültesi Fen Dergisi. 21, 7-19.
Payne, C.L.R. (2014). Wild harvesting declines as pesticides and imports rise: The collection and consumption of insects in contemporary rural Japan. Journal of Insects as Food and Feed. 1, 57-65.
Payne, D. (2016). Insects as food and feed: European perspectives on recent research and future priorities. Journal of Insects as Food and Feed. 2(4), 269-276.
Rızaoğlu, B., Ayazlar, R. A., & Gençer, K. (2013). Yiyecek deneyimiyle ilgili bireysel eğilimlerin sosyo demografik özellikler açısından değerlendirilmesi: Kuşadası’na gelen yabancı turistler örneği. 14. Ulusal Turizm Kongresi Bildiriler Kitabı, Kayseri, Türkiye.
Sert, O. (2000). Genel entomoloji. Yunus Yayınları, Ankara.
Şavkay, T. (2000). Osmanlı mutfağı. İstanbul: Şekerbank Kültür Yayınları.
Tezcan, B. (2009). Obez Bireylerde Benlik Saygısı, Beden Algısı ve Travmatik Geçmiş Yaşantılar. Uzmanlık Tezi, Bakırköy Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul.
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 Journal of Tourism & Gastronomy Studies
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
