Mesleki Bağlılığın Prososyal Motivasyon Davranışı Üzerindeki Rolü: Mutfak Çalışanları Üzerine Bir Araştırma (The Role of Vocational Commitment on Prosocial Motivation Behavior: A Research on Kitchen Employees)

Authors

  • Mehmet CAN
  • Emre AYKAÇ

DOI:

https://doi.org/10.21325/jotags.2020.637

Keywords:

Kitchen employees, Prosocial motivation, Prosocial nehavior, Career commitment

Abstract

The main purpose of this study is to analyze the role of professional commitment on prosocial motivation behavior. According, the sample of the study, which has an applied (empirical) nature, is the kitchen staff working in 5-star hotel businesses operating in Antalya. Sampling was made since it was not possible to reach the whole population in the study. A questionnaire technique was used to collect data from the sample determined within the scope of the study. Descriptive analysis, independent sample t test, Anova test and Tukey tests were used in the analysis of the data. In order to test the relationship between the variables, simple correlation analysis and simple linear regression analysis for the effect of the independent variable on the dependent variable were used. As a result of the analysis it was determined that there is a moderate relationship between professional loyalty and prosocial motivation behavior and that professional loyalty has a significant positive effect on prosocial motivation behavior. In line with the obtained findings, this study has revealed that the level of the coefficient in determining the professional commitment factor of individuals with high prosocial motivation behavior in achieving the goals of the organization is high.

References

Abid, G., Sajjad, I., Elahi, N. S., Farooqi, S. & Nisar, A. (2018). The influence of prosocial motivation and civility on work engagement: The mediating role of thriving at work. Cogent Business and Management, 5(1), 1-19.

Ackfeldt, A. L. & Wong, V. (2006). The antecedents of prosocial service behaviours: An empirical investigation. The Service Industries Journal, 26(7), 727-745.

Akçakaya, M. (2010). Örgütlerde uygulanan personel güçlendirme yöntemleri: Türk Kamu yönetiminde personel güçlendirme. Karadeniz Araştırmaları Dergisi, 1(25), 145-174.

Akçay, V. H. (2018). Örgütlerde prososyal davranışlar, sinizm ve psikolojik sermaye ilişkisi: Örgütle özdeşleşmenin moderatör etkisi. Business and Economics Research Journal, 9(2), 381-393.

Akduru, H. E., Güneri, S. & Semerciöz, F. (2016). Çalışanlarda prososyal motivasyon ile iş ve yaşam doyumu düzeyi ilişkisine dair bir araştırma. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(38), 375-391.

Alkış, H. & Öztürk, Y. (2009). Otel işletmelerinde motivasyon faktörleri üzerine bir araştırma. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8 (28), 212-236.

Aranya, N. & Ferris, K. R. (1984). A reexamination of accountants organizational professional conflict. The Accounting Review, (59), 1-15.

Batson, C. D. & Oleson, K. C. (1991). Current status of the empathy-altruism hypotesis. In M. S. Clark (Ed.), Review of personality and social psychology: Prosocial Behavior (Vol. 12, pp. 62–85). Newbury Park, CA: Sage.

Batson, C. D. (1987). Prosocial motivations: Is it ever truly altruistic?. In L. Berkowitz (Ed.), Advances in experimental social psychology (pp.65-122). New York: Academic Press.

Blau, G. (1985). The measurement and prediction of career commitment. Journal of Occupational Psychology, 58, 277-288.

Blau, G. (2003). Testing for a four-dimensional structure of occuptational commitment. Journal of Occuptional and Organizational Psychology, (76), 469-488.

Carlo, G., Hausmann, A., Christiansen, S. & Randall, B. (2003). Sociocognitive and behavioral correlates of a measure of prosocial tendencies for adolescents. Journal of Early Adolescence, 23(1), 107-134.

Clary, E. G. & Snyder, M. (1991). A functional analysis of altruism and prosocial behavior: The case of volunteerism. Review of Personality and Social Psychology, 12, 119-148.

Clary, E. G., Snyder, M., Ridge, R. D., Copeland, J., Stukas, A. A., Haugen, J. & Miene, P. (1998). Understanding and assessing the motivation of volunteers: A functional approach. Journal of Personality and Social Psychology. 74(6), 1516-1530.

Çalık, T., Özbay, Y., Özer, A., Kurt, T. & Kandemir, M. (2009). İlköğretim okulu öğrencilerinin zorbalık statülerinin okul iklimi, prososyal davranışlar, temel ihtiyaçlar ve cinsiyet değişkenlerine göre incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 15(4), 555-576.

Eisenberg, N. & Paul, H. M. (1989). The roots of prosocial behavior in children. Cambridge: Cambridge University Press.

Eren, E. (2003). Yönetim ve organizasyon (6.Baskı). İstanbul: Beta Yayınevi.

Eroğlu, A. (2009). Faktör analizi. İçinde Ş. Kalaycı (Ed.), Spss uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri (ss. 321-331). Ankara: Asil Yayın Dağıtım.

Esmer, Y. & Özdaşlı, K. (2018). Akademik yönetimde psikolojik sözleşme ihlali, etik liderlik ve prososyal davranışlar. Konya: Çizgi Kitabevi.

Ewest, T. (2016). Does prosocial behavior, the concern for the welfare of the other, limit a leaders’s ability to innovate. Journal of Leadership Studies, 9 (3), 53-54.

Field, A. (2000). Discovering statistics using spss for windows. London, Thousand Oaks, New Delhi: Sage Publications.

Foote, D. A., & Li-Ping Tang, T. (2008). Job satisfaction and organizational citizenship behavior (OCB) does team commitment make a difference in self-directed teams?. Management Decision, 46(6), 933-947.

Franzoi, S. L. (2000). Social psychology. Bostan: McGraw Hill.

Freedman, J., Sears, D. & Carlsmith, J. (1976). Social psychology. New Jersey: Prentice Hill.

Grant, A. M. & Sumanth, J. J. (2009). Mission possible? The performance of prosocially motivated employees depends on manager trustworthiness. Journal of Applied Psychology, 94(4), 927-944.

Grant, A. M. (2007). Relational job design and the motivation to make a prosocial difference. Academy of Management Review, 32,393–417.

Grant, A. M. (2008). Does intrinsic motivation fuel the prosocial fire? Motivational synergy in predicting persistence, performance, and productivity. Journal of Applied Psychology, 93(1), 48-58.

Güney, S. (2004). Açıklamalı yönetim organizasyon ve örgütsel davranış terimler sözlüğü. Ankara: Siyasal Kitabevi.

Gürbüz, S. & Şahin, F. (2016). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.

Hagemenn, G. (1997). Motivasyon el kitabı, Çev: Göktuğ Akson, 2. Baskı. İstanbul: Rota Yayınları.

Hasdemir, E. (2019). Psikolojik sermayenin prososyal hizmet davranışına etkisi: Hemşireler üzerine bir araştırma (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun.

Hazzi, O. & Maldaon, I. (2012). Prosocial organizational behaviors: The lifeline of organizations. European Journal of Economics, Finance and Administrative Sciences, (54), 106-114.

Herzberg, G. (1970). The dissociation energy of the hydrogen molecule. Journal of Molecular Spectroscopy, 33(1), 147-168.

Hoffmann, M. L. (1982). Development of prosocial motivation: Empathy and guilt. In N. Esenberg (Ed.), The Development of Prosocial Behavior. (1. ed., pp.281-313) Academic Press: New York.

Kayış, A. (2009). Güvenirlik Analizi. İçinde Ş. Kalaycı (Ed.), Spss uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri (pp.403-419). Ankara: Asil Yayıncılık.

Kesen, M. & Akyüz, B. (2016). Duygusal emek ve prososyal motivasyonun işe gömülmüşlüğe etkisi: Sağlık Çalışanları üzerine bir uygulama. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25(2), 233-250.

Kırel, Ç. (1996). Örgütlerde güdüleme süreci ve kuramları. İçinde E. Özkalp (Ed.), Örgütsel davranış. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.

Kumru, A., Carlo, G. & Edwards, C. P. (2004). Olumlu sosyal davranışların ilişkisel, kültürel, bilişsel ve duyuşsal bazı değişkenlerle ilişkisi. Türk Psikoloji Dergisi, 19 (54), 109-125.

Lee, K., Carswell, J. L. & Allen, N. J. (2000). A meta-analytic rewiew of occupational commitment: Relations with person and work related variables. Journal of Applied Psychology, 85 (5), 799-811.

Maslow, A. H. (1962). Lessons from the peak-experiences. Journal of Humanistic Psychology, 2(1), 9-18.

McGregor, D. (1960). The Human Side of Enterprise. New York: McGraw-Hill

Morrow, P. C. (1983). Concept redundancy in organizational research: The case of work commitment. Academy of Management Review, (8), 486-500.

Özdevecioğlu, M. & Aktaş, A. (2007). Kariyer bağlılığı, mesleki bağlılık ve örgütsel bağlılığın yaşam tatmini üzerindeki etkisi: İş-aile çatışmasının rolü. Erciyes Üniversitesi İİBF Dergisi, (28),1-20.

Penner, L. A., Dovidio, J. F., Piliavin, J. A. & Schroeder, D. A. (2005). Prosocial behavior: Multilevel perspectives. Annual Review of Psychology. (56), 365-392.

Ryan, R. M. & Connell, J. P. (1989). Perceived locus of causality and internalization: Examining reasons for acting in two domains. Journal of Personality and Social Psychology, 57(5), 749-761.

Ryan, R. M. & Deci, E. L. (2000). Intrinsic and extrinsic motivations: Classic definitions and new directions. Contemporary educational psychology, 25(1), 54-67.

Saha, L. J. (2004). Prosocial behaviour and political culture among australian secondary school students. International Education Journal, 5 (1),9-25.

Soydemir, S., Özdaşlı, K. & Alparslan, A. M. (2014). Görev-insan odaklı liderlik algılamasının vatandaşa yönelik prososyal hizmet davranışlarına etkisi: Kolluk kuvvetleri üzerine bir araştırma. Akü İktisadi İdari Birimler Dergisi, 16(2),63-81.

Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6th ed.). Boston: Allyn and Bacon.

Tak, B. & Çiftçioğlu, B. A. (2009). Üç boyutlu mesleki bağlılık ölçeğinin Türkçe de güvenilirlik ve geçerliliğinin incelenmesine yönelik bir alan araştırması. İşletme Fakültesi Dergisi, 10(1), 35-54.

Tak, B. & Çiftçioğlu, B. A. (2008). Mesleki bağlılık ile çalışanların örgütte kalma niyeti arasındaki ilişkiyi incelemeye yönelik görgül bir çalışma. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 63(4), 155-178.

Uştu, H. & Tümkaya, S. (2017). Sınıf öğretmenlerinin mesleki bağlılık, işten ayrılma niyeti ve bazı sosyo-demografik özelliklerinin örgütsel bağlılığı yordama düzeylerinin incelenmesi. İlköğretim Online, 16(3), 1262-1274.

Uyar, M. (2010). Muhasebecilerin bilimsel ahlaki gelişim seviyelerinin etik kararlara ve mesleki bağlılığa etkisi (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Sosyal Bilimler Enstitüsü: Gebze.

Uzmen, F. S. (2001). Okulöncesi eğitim kurumlarına devam eden altı yaş çocuklarının prososyal davranışlarının resimli çocuk kitapları ile desteklenmesi (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü: Ankara.

Weinstein, N. & Ryan, R. M. (2010). When helping helps: autonomous motivation for prosocial behavior and its influence on well-being for the helper and recipient. Journal of Personality and Social Psychology, (98), 222–244.

Yazıcıoğlu, İ. & Topaloğlu, G. I. (2009). Örgütsel adalet ve bağlılık ilişkisi: Konaklama işletmelerinde bir uygulama. İşletme Araştırmaları Dergisi, 1(1), 3-16.

Yıldız, E. (2019). Prososyal motivasyon ile kişilik ve örgüt kültürü ilişkisi: Öğretmenler üzerinde bir araştırma (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü: Isparta.

Yıldız, S., Boz, T. İ. & Yıldırım, B. F. (2012). Kişilik tipi ile olumlu sosyal davranış arasındaki İlişki: Marmara üniversitesi öğrencileri üzerinde bir araştırma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 26(1), 215-233.

Published

02/16/2023

How to Cite

CAN, M., & AYKAÇ, E. (2023). Mesleki Bağlılığın Prososyal Motivasyon Davranışı Üzerindeki Rolü: Mutfak Çalışanları Üzerine Bir Araştırma (The Role of Vocational Commitment on Prosocial Motivation Behavior: A Research on Kitchen Employees). Journal of Tourism & Gastronomy Studies, 8(3), 1836–1854. https://doi.org/10.21325/jotags.2020.637

Most read articles by the same author(s)