Doğu Karadeniz’deki Doğal Turistik Alanlarda Aşırı Turizm Sorunu: Ayder ve Uzungöl Örnekleri (Overtourism Problem in Natural Tourist Areas in the Eastern Black Sea: Ayder and Uzungöl Examples)

Authors

  • Elanur MUTLU
  • Yasin KELEŞ

DOI:

https://doi.org/10.21325/jotags.2024.1425

Keywords:

Overtourism, Highland tourism, Sustanaible tourism, Tourism sociology, Ayder, Uzungol

Abstract

The aim of this research is to determine the environmental, cultural and economic effects of the overtourism problem in Ayder and Uzungöl plateaus. The research is a qualitative research and the data were obtained from the interview method and field study. A semi-structured interview was conducted with a total of 22 people, most of whom are investors, living in Ayder and Uzungöl, and new photographs were taken from close to / similar angles to the places where old photos of Ayder and Uzungöl plateaus were taken and the differences were examined. Findings obtained from the interview data show that although the participants find the economic consequences of overtourism positive, they are uncomfortable with environmental degradation. As a result of the comparison of the old and new photographs of the plateaus, significant environmental degradation was detected. Satisfactory data could not be obtained for the cultural consequences of excessive tourism, and it was evaluated that transhumance activities were replaced by tourism activities. The findings of the research show that concretion, illegal construction and garbage/waste problems in the highlands come to the fore, and excessive tourism causes traffic problems in certain periods. As a result of the research, suggestions were presented to the relevant parties in order to prevent the problems arising from excessive tourism and to develop sustainable tourism.

 

References

Alcalde, J., Guitart, N., Pitarch, A., & Vallv´e, O. (2018). De la turismofobia a la convivencia turística: el caso de Barcelona. An´ alisis comparativo con Amsterdam Berlin. ARA: Revista de Investigaci on En Turismo, 8(2), 25–34.

Anadolu Ajansı. (2000). Uzungöl 2000 Senesi, https://anadoluimages.com/p/uzungol-kurtarilacak/91905, (10.08.2020).

Anadolu Ajansı. (2001). Uzungöl 70’li yıllar, https://anadoluimages.com/p/uzungol/125572, (10.08.2020).

Anadolu Ajansı. (2004). Uzungöl 2004 Senesi (1), https://anadoluimages.com/p/uzungolde-sonbahar/278091, (10.08.2020).

Anadolu Ajansı. (2004). Uzungöl 2004 Senesi (2), https://anadoluimages.com/p/turistlerin-gozbebegi-uzungol/242147, (10.08.2020).

Anadolu Ajansı. (2005). Uzungöl 2005 Senesi (1), https://anadoluimages.com/p/uzungol/456784, (10.08.2020).

Anadolu Ajansı. (2005). Uzungöl 2005 Senesi (2), https://anadoluimages.com/p/uzungol/553005, (10.08.2020).

Atasoy, M. (2010). Özel çevre koruma bölgesinde arazi kullanım değişiminin cbs ile izlenmesi: Uzungöl örneği. III. Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Sempozyumu, 11-13 Ekim, Gebze-Kocaeli, 322-329.

Atasoy, M., Reis, S., Sancar, C. (2009). Sürdürülebilir turizm gelişmesi ve yayla turizmi: Ayder Yaylası. TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası 12. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı, Ankara.

Aydın, B., Doğan, M. (2020). Yeni koronavirüs (Covid-19) pandemisinin turistik tüketici davranışları ve Türkiye turizmi üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi. Pazarlama Teorisi ve Uygulamaları Dergisi, 6(1), 93-115.

Aylan, F. K. & Aylan, S. (2020). Aşırı turizm kavramının farklı boyutlarıyla incelenmesi: Instagram'da paylaşılan fotoğraf ve yorumların içerik analizi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 8(1), 584-607.

Bilici, N. (2014). Yayla turizminin bölgesel ekonomik kalkınmadaki rolü: Ayder Yaylası örneği. Econworld.

Bilici, N. & Işık, Z. (2018). Bölgesel kalkınmada yayla turizmi: Rize ili örneği. Artvin Çoruh Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 4(1), 1-21.

Boz, M. (2019). Turizmin gelişmesinde alternatif turizm pazarlamasının önemi: Antalya örneği. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(4), 977-994.

Boz, M., & Özkan, Ç. (2020). Sürdürülebilir şehir turizmi: Barselona örneği. Safran Kültür ve Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(1), 110-129.

Boz, M., & Saçılık Yıldırım, M. (2018). Kırsal turizm gelişiminde turist tipolojisinin seyahat alışkanlıkları açısından belirlenmesi: Çeşitli turist grupları üzerine karşılaştırmalı bir araştırma. Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi (IJSES), 8(1), 60-74.

Cheung, K. S., & Li, L. H. (2019). Understanding visitor–resident relations in overtourism: Developing resilience for sustainable tourism. Journal of Sustainable Tourism, 27(8),1197–1216.

Chiodo, E., & Fantini, A. (2017). Tourism transition in peripheral rural areas. Theories, issues and strategies. Annals of Tourism Research, 68, 41–51.

Creswell, W. J. (2021). Karma Yöntem Araştırmalarına Giriş. Pegem Akademi, 3. Baskı, Ankara.

Creswell, W. J. (2018). Nitel Araştırma Yöntemleri. Siyasal Yayıncılık, 4. Baskı, Ankara.

Çakır, R. A., & Sandalcılar, A. R. (2018). Turizmin bölgesel kalkınmaya etkileri: Rize Ayder turizm bölgesi örneği. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8, 342-360.

Çamlıhemşin Belediyesi. (2008). Ayder Raporu.

Çaykara Gazetesi. (2017). 1964 Sonrası Uzungöl Fotoğrafları, https://www.caykaragazetesi.com/guncel/fotograflarla-dunden-bugune-uzungol-29188/, (10.08.2020).

Çetinoğlu, D., & Meydan Uygur, S. (2020). Aşırı turizm sorununa çözüm olarak pazarlamama stratejileri kullanılabilir mi?: Pamukkale Örneği. İşletme Araştırmaları Dergisi, 12(3), 3008-3026.

Davies, P. (2017). Intrepid offers ‘lesser-known’ destinations to tackle over-tourism. https://travelweekly.co.uk/articles/289988/intrepid-offers-lesser-known destinationsto-tackle-over-tourism, (05.01.2021).

Demirci, B., Yılmaz, İ., & Oğuz, Y. E. (2020). Aşırı turizmin kent yaşam memnuniyetine etkisi: Eskişehir Odunpazarı örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, Special Issue (4), 204-217.

Dimitrovski, D., & Crespi Vallbona, M. (2017). Urban food markets in the context of a tourist attraction – La Boqueria market in Barcelona. Tourism Geographies, Spain, (20) 3, 397–417.

Döner, F. (2021). Yayla alanlarındaki yapılaşma değişiminin incelenmesi: Gümüşhane örneği. Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 11(3), 721-728.

Duyar, M., & Bayram, M. (2019). Aşırı turizm ve aşırı turizm korkusu: yerel halk ve turizm ilişkisinin evrimi. International Journal of Geography and Geography Education, 40, 347-362.

Eren, D., & Bozkurt, İ. (2020). Aşırı turizm sorunsalı: Kapadokya Bölgesi’ne yönelik bir çalışma. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 8(4): 3090-3107.

Flick, U. (2014). An İntroduction to Qualitative Research. New York: Sage.

Genç, K. (2020). İstanbul’da Aşırı Turizm: Sivil Toplum Kuruluşları Görüşleri Üzerinden Yorumsayıcı ve Karşılaştırmalı Bir Araştırma. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Sakarya.

Ghaderi, Z., Hall, M.C.M., Ryan, C. (2022). Overtourism, residents and Iranian rural villages: Voices from a developing country. Journal of Outdoor Recreation and Tourism 37. https://doi.org/10.1016/j.jort.2022.100487

Goodwin, H. (2017). The challenge of overtourism. responsible tourism partnership working paper 4. Erişim adresi 24 Şubat 2019 https://haroldgoodwin.info/pubs/RTP'WP4Overtourism01'2017.pdf, (06.01.2021).

Gössling, S., McCabe, S., Chen, N. (2020). A socio-psychological conceptualisation of overtourism. Annals of Tourism Research, 84, 102976. https://doi.org/10.1016/j.annals.2020.102976

Hall, C. M., & Page, S. (2014). Geography of tourism and recreation (4th ed.). Routledge.

Karasar, N. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, 109.

Kılıç, S. N., & Buzlukçu, C. (2021). Yaşam tarzı göçü bağlamında kentten kırsala kaçış: Yeni köylü turizm girişimcileri üzerine nitel bir araştırma. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi, 24(46-1), 1387-1400.

Kızılaslan, N., & Arslan, F. (2022). Kırsaldan kente göç hareketlerinin nüfusun cinsiyet ve eğitim faktörlerine etkisi (Amasya ili örneği). Gaziosmanpaşa Bilimsel Araştırma Dergisi, 11(3), 147-158.

Kodaş, D., & Eröz, S. S. (2012). Kırsal turizm ile kültürel turizmin bütünleşmesi. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 14(22), 169-174.

Koens, K., Postma, A., & Papp, B. (2018). Is overtourism overused? Understanding the impact of tourism in a city context. Sustainability, 10(12), 1-15.

Kozak, Akoğlan, M., Evren, A., & Çakır, O. (2012). Tarihsel süreç içinde turizm paradigması. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 24(1), 7-22.

Kurnaz, H. A., & İpar, M. S. (2020). Yavaş şehir Akyaka’da aşırı turizm olgusunun esnafın bakış açısıyla değerlendirilmesi. Journal of Hospitality and Tourism Issues, 2(1), 39-55.

Kültür ve Turizm Bakanlığı. (2022). Uzungölde Yapılan İncelemeler. https://trabzon.ktb.gov.tr/TR-57583/uzungolde-yapilan--incelemeler.html, (08.05.2022).

Künü, S., Hopoğlu, S., Gürçam, Sökmen, Ö., & Güneş, Ç. (2015). Turizm ve bölgesel kalkınma arasındaki ilişki: Doğu Karadeniz bölgesi üzerine bir inceleme. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7, 71-93.

Mihalic, T. (2016). Sustainable-responsible tourism discourse–Towards ‘responsustable’ tourism. Journal of Cleaner Production, 111, Part B, 461-470.

Milano, C., Cheer, J. M., & Novelli, M. (2019). Overtourism: excesses, discontents and measures in travel and tourism. Wallingford, Oxfordshire: CAB International.

Muresan, I. C., Oroian, C. F., Harun, R., Arion, F. H., Porutiu, A., Chiciudean, G. O., Todea, A., & Lile, R. (2016). Local residents’ attitude toward sustainable rural tourism development, 8(1), 1–14.

Özçoban, E. (2020). Koronavirüs’ün (Covid-19) turizm sektörü üzerindeki etkileri ve Türkiye’nin kırsal turizm potansiyeli üzerine bir analiz, 15(4), 853-866.

Öztürk, Y. (2020). Aşırı Turizm, Turizm Karşıtlığı ve Turizmde Sürdürülebilirlik Üzerine Bir Değerlendirme. Journal of Tourism & Gastronomy Studies, 8(Special Issue 4), 112–124.

Platin. (2004). Turizm Geleceğe Damgasını Vuracak. Ekim 2004.

Sæþórsdóttir, A. D., & Hall, C. M. (2020). Visitor satisfaction in wilderness in times of overtourism: A longitudinal study. Journal of Sustainable Tourism, 29(1), 123–141.

San Martín, H., García de los Salmones, M. M., & Herrero, A. (2018). Residentsʼ attitudes and behavioural support for tourism in host communities. Journal of Travel & Tourism Marketing, 35(2), 231–243.

Saveriades, A. (2000). Establishing the social tourism carrying capacity for the tourist resorts of the east coast of the Republic of Cyprus. Tourism Management, 21(2), 147–156.

Sezer, İ. (2015). Doğu Karadeniz’de gelişme potansiyeli yüksek bir yayla turizm merkezi: Kulakkaya Yaylası. Doğu Coğrafya Dergisi, 20(34), 89-114.

Sheivachman, A. (2016). Iceland and the trials of 21st century tourism. Skift. 17.02.2020 tarihinde https://skift.com/iceland-tourism/ adresinden alınmıştır.

Somuncu, M. (1991). Rize-Ayder Yaylasında Turizm. A. Ü. Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Coğrafya Bölümü, Ankara.

Şenkaya, B. F., Demirel, Ö., Özkır, D. (2012). Ayder (çamlıhemşin-rize/türkiye) termal ve yayla turizm bölgesinin termal koruma ve turizm gelişimi açısından değerlendirilmesi. İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, 2 (5), 151–164.

Wall, G. (2020). From carrying capacity to overtourism: a perspective article. Tourism Review, 75(1), 212–215.

World Travel & Tourism Council (WTTC). (2017). Coping with success managing overcrowding in tourism destinations. McKinsey & Company and World Travel & Tourism Council.

WWF, (2006). 9 Sıcak Nokta, Türkiye’nin Kırılgan Biyosferini Korumak. Fırtına Vadisi National Geographic, Türkiye.

WWF, (2021). Yeşil yol karadeniz’i yoldan çıkaracak. https://www.wwf.org.tr/?4320/yesilyolkaradeniziyoldancikaracak, (07.05.2021).

Yıldırım, A. (2018). Uzungöl’den Ötesi Yaylada Horon Sesi. Scala Yayıncılık, İstanbul.

Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayıncılık, Ankara.

Yılmaz, C., & Kaya, M. (2021). Turı̇zm algısı ve sosyo ekonomı̇k (yapıdakı̇) değı̇şı̇mlerı̇n karadenı̇z yaylaları üzerı̇ndekı̇ mekansal etkı̇lerı̇ (Türkı̇ye). 2. İstanbul Uluslararası Coğrafya Kongresi, 17-18 Haziran 2021.

Yumuk, Y., & Altıntaş, V. (2019). Bodrum’da yaşayan yerel halkın kentsel yaşam kalitesi algılarının aşırı turizm (overtourism) kapsamında değerlendirilmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C-Iasos Özel Sayısı, 90-102.

Yüksel, F., Ön Esen, F., Kılıç, B. & Akçay, S. (2020). Paydaşların gözüyle yavaş şehir Akyaka’da aşırı turizm. Turizm Akademik Dergisi, 7 (1), 257-268.

Published

07/01/2024

How to Cite

MUTLU , E., & KELEŞ , Y. (2024). Doğu Karadeniz’deki Doğal Turistik Alanlarda Aşırı Turizm Sorunu: Ayder ve Uzungöl Örnekleri (Overtourism Problem in Natural Tourist Areas in the Eastern Black Sea: Ayder and Uzungöl Examples) . Journal of Tourism & Gastronomy Studies, 12(2), 1059–1088. https://doi.org/10.21325/jotags.2024.1425