COVID-19 Pandemi Sürecinde Tıbbi ve Aromatik Bitki Tüketimi: Yükleme Kuramı Temelinde Bir Araştırma (Medicinal and Aromatic Plant Consumption During The COVID-19 Pandemic: A Research Based On Attribution Theory)
DOI:
https://doi.org/10.21325/jotags.2022.1111Keywords:
COVID-19, Medicinal and aromatic plant consumption, Attribution theoryAbstract
It has been observed that the interest and tendency of individuals regarding the consumption of medicinal and aromatic plants has increased during the COVID-19 pandemic. In this context, the changing medicinal and aromatic plant consumptions of individuals living in Mersin during the COVID-19 process were examined within the framework of the attribution theory. In this study, which was designed as a case study, "descriptive-exploratory, intrinsic and single embedded case study" design was used according to the purpose and sample of the research. The sample of the study consisted of 20 people who agreed to interview and working in herbalists in Mersin and 33 people living in Mersin during the COVID-19 process. The data were collected between April and July 2022 according to the purposeful sampling technique by using the interview form. The collected data were subjected to content and descriptive analysis. The findings of the study revealed that the reasons for the consumption of medicinal and aromatic plants were mostly internal, but the herbalists attached more external attributions compared to the consumers. It has been seen that the attribution theory could be used to explain the reasons for medicinal and aromatic plants consumption.
References
Acıbuca, V., & Bostan-Budak, D. (2018). Dünya’da ve Türkiye’de tıbbi ve aromatik bitkilerin yeri ve önemi. Çukurova Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 33(1), 37-44.
Akbaş, S., & Abdulveli-Bozlar, M. (2022). İstanbul'daki aktarlarda çok satılan bitki ve bitkisel ürünlerin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Dergisi, 10(2), 603-615. https://doi.org/10.33715/inonusaglik.1019940.
Alpar, R. (2018). Spor, Sağlık ve Eğitim Bilimlerinde Örneklerle Uygulamalı İstatistik ve Geçerlik-Güvenilirlik (5.b.). Ankara: Detay Yayıncılık.
Basiri, M. R. (2020). Theory about treatments and morbidity prevention of corona virus disease (Covid-19). Journal of Pharmacy and Pharmacology, 8, 89-90. https://doi.org/ 10.17265/2328-2150/2020.03.004.
Behti, K., & Kula, N. (2020). Sınav başarısına ve başarısızlığına yapılan tabiatüstü yüklemeler üzerine bir alan araştırması. Türk Din Psikolojisi Dergisi, 1 95-118.
Burak, S. (2013). İlköğretim öğrencilerinin müzik derslerindeki başarı ve başarısızlıklarının nedenlerine yönelik inançları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 139-156.
Chaachouay, N., Douira, A., & Zidane, L. (2021). COVID-19, prevention and treatment with herbal medicine in the herbal markets of SaléPrefecture, North-Western Morocco. European Journal of Integrative Medicine, 1-10. https://doi.org/10.1016/j.eujim.2021.101285.
CNN Türk (2020). 07.09.2021 tarihinde https://www.cnnturk.com/saglik/Covid-19a-karsi-bagisikligi-zimba-gibi-yapiyor-sofranizdan-eksik-etmeyin?page=1 adresinden alınmıştır.
Desai, A., Desai, C., Desai, H., Mansuri, A., & Desai, J. (2020). Possible role of medicinal plants in COVID-19 a brief review. International Journal of Scientific Development and Research, 5(4), 205-209.
Dinçer, S., & Kolcu, M. (2021). Covid-19 Pandemisinde toplumun beslenme alışkanlıklarının incelenmesi: İstanbul örneği. Türkiye Diyabet ve Obezite Dergisi, 5(2), 193-201. https://doi.org/10.25048/tudod.928003.
Dworkin, S. L. (2012). Sample size policy for qualitative studies using in-depth interviews. Archives of Sexual Behavior, 41, 1319-1320. https://doi.org/10.1007/s10508-012-0016-6.
Furnham, A. (1988). Lay Theories: Everyday Understanding of Problems in The Social Sciences. London: Pergamon Press.
Gıda Teknolojisi Dergisi, (2020). 07.09.2021 tarihinde https://abuder.org.tr/wp-content/uploads/2020/12/GidaTeknolojisi1220.pdf adresinden alınmıştır.
Gör, F., & Duru-Aşiret, G. (2022). Hemşirelerin COVİD-19’a yönelik tamamlayıcı ve alternatif tedavi kullanım durumu ve tutumu. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 15(2), 117-127. https://doi.org/10.46483/deuhfed.960498.
Güzeloğlu, F. (2016). Ülkemizde Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Pazarı ve Konya'daki Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Üzerine Bir Araştırma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Konya Ticaret Odası Karatay Üniversitesi, Konya.
Harker, D., Harker, M., & Svensen, S. (2007). Attributing blame: Exploring the link between fast food advertising and obesity in Australia. Journal of Food Products Marketing, 13(2), 33-46. https://doi.org/10.1300/J038v13n02_03.
Heider, F. (1964). The Psychology of İnterpersonel Relations (3 b.). United States of America: John Wiley & Sons, Inc.
Hirvonen, K., Abate, G. T., & Brauw, A. (2020). Food and Nutrition Security in Addis Ababa, Ethiopia During COVID-19 Pandemic. Addis Ababa: The Federal Democratic Republic of Ethiopia Policy Studies Institute.
Hogg, M., & Vaughan, G. M. (2014). Sosyal Psikoloji (7 b.). (İ. Yıldız, & A. Gelmez, Çev.) Ankara: Ütopya Yayınevi.
Isabella, G., Hernani-Merino, M., Mazzon, J. A., Tarazona, E., & Kuster, D. (2022). The effect of casual attribution on a service failure model. Journal of Business Management, 62(6), 1-22.
Işık, M. T., & Can, R. (2021). Bir grup hemşirelik öğrencisinin COVİD-19 riskine yönelik koruyucu, geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamaları. Lokman Hekim Dergisi, 11(1), 94-103. https://doi.org/10.31020/mutftd.790805.
Jackson, M. (2019). Utilizing attribution theory to develop new insights into tourism experiences. Journal of Hospitality and Tourism Management, 38, 176-183. https://doi.org/10.1016/j.jhtm.2018.04.007.
Kadıoğlu, B., & Kadıoğlu, S. (2021). Koronavirüs salgınında tüketicilerin tıbbi ve aromatik bitkileri tüketim alışkanlıkları. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 52(3): 325-334. https://doi.org/10.17097/ataunizfd.860913.
Kaplan, M. (2020). COVİD-19: Küresel salgın sürecinde geleneksel ve tamamlayıcı tedavi uygulamaları. Milli Folklor, 16(127), 35-45.
Karadağ, A. (2019). Türkiye'deki bazı tıbbi ve aromatik bitkilerin antioksidan potansiyelleri ve fenolik kompozisyonları. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, 16, 631-637. https://doi.org/10.31590/ejosat.592711.
Kelley, H. H. (1973). The processes of causal attribution. American Psychologist, 28(2), 107-128. https://doi.org/10.1037/h0034225.
Khadka, D., Dhamala, M. K., Li, F., Chandra-Aryal, P., Magar, P. R., Bhatta, S., . . . Shi, S. (2021). The use of medicinal plants to prevent COVİD-19 in Nepal. Journal of Ethnobiology and Ethnomedicine, 17(26), 1-17. https://doi.org/10.1186/s13002-021-00449-w.
Kızgın, Y., & Dalgın, T. (2012). Atfetme kuramı: öğrencilerin başarı ve başarısızlıklarını değerlendirmedeki atfetme farklılıkları. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 8(15), 61-77 .
Koç-Güler, S. (2022). COVİD-19 pandemisi sürecinin tıbbi ve aromatik bitki ya da ürünlerinin kullanımına etkilerinin değerlendirilmesi. Manas Journal of Agriculture Veterinary and Life Sciences, 12(1), 1-10. https://doi.org/10.53518/mjavl.968005.
Koçak, A. (1999). Davranışların nedenlerini algılama: Yükleme kuramları. Selçuk İletişim, 1(1), 108-120.
Kolaç, T., Gürbüz, P., & Yetiş, G. (2017). Doğal ürünlerin fenolik içeriği ve antioksidan özellikleri. İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 5(1), 26-42.
Mason, M. (2010). Sample size and saturation in PhD studies using qualitative interviews. Forum: Qualitative Social Research, 11(3), 1-19.
Myers, D. G., & Twenge, J. M. (2018). Social Psychology (13 b.). McGraw Hill Education.
Ndereba, E., & Akuma, J. (2020). Effective and health ways of minimizing eruption of COVİD-19. European Journal of Preventive Medicine, 8(4), 36-42.
Özkan, O., & Deniz, T. (2021). Aktarların bakış açısıyla tıbbi bitki talebinin analizi. Turkish Journal of Forestry, 22(1), 25-32. https://doi.org/10.18182/tjf.880588.
Özmenteş, S. (2012). İlköğretim müzik eğtiiminde yükleme kuramı perspektifinde nitel bir inceleme. International Journal of New Trends in Arts, Sports & Science Education, 1(2), 91-101.
Paker, T. (2021). Durum Çalışması. F. N. Seggie, & Y. Bayyurt (Eds.). Nitel Araştırma Yöntem, Teknik, Analiz ve Yaklaşımları içinde (ss. 124-140). Ankara: Anı Yayıncılık.
Plaks, J. E., Levy, S. R., & Dweck, C. S. (2009). Lay theories of personality: Cornerstones of meaning in social cognition. Social and Personality Psychology Compass, 3(6), 1069-1081. https://doi.org/10.1111/j.1751-9004.2009.00222.x.
Richard, F., & Yoshida, S. (1983). Consumer use of information and confidence in making judgements about a new food store: An attribution theory analysis. Advances in Consumer Research, 10, 40-44.
Rodhain, A., & Gourmelen, A. (2018). Obesity: the link between stigma and perceived responsibility. Journal of Marketing Management, 13(15-16), 1418-1439. https://doi.org/10.1080/0267257X.2018.1550105.
Saragih, B., & Saragih, F. M. (2020). Description of community food habits in the Covid-19 Pandemic Period, 20.04.2022 tarihinde https://www.researchgate.net/publication/340830940_GAMBARAN_KEBIASAAN_MAKAN_MASYARAKAT_PADA_MASA_PANDEMI_COVID-19_Description_of_Community_Food_Habits_in_the_Covid-19_Pandemic_Period adresinden alınmıştır.
Spilka, B., Shaver, P., & Kirkpatrick, L. A. (1985). A general attribution theory for the psychology of religion. Journal for the Scientific Study of Religion, 24(1), 1-20.
Srivastava, M., & Gosain, A. (2020). Impact of service failure attributions on dissatisfaction: Revisiting attribution theory. Journal of Management Research, 20(2), 99-112.
Su, L., Gong, Q., & Huang, Y. (2020). How do destination social responsibility strategies affect tourists’ intention to visit? An attribution theory perspective. Journal of Retailing and Consumer Services, 1-12. https://doi.org/10.1016/j.jretconser.2019.102023.
Şimşek, M. (2015). Genişletilmiş Ürün Algısı ile Güven İlişkisinin Yükleme Kuramı Açısından İncelenmesi: Restoran Müşerileri Üzerine Bir Araştırma, Doktora tezi, Mersin Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
Şimşek, M., & Koçak, G. N. (2020). Augmented product perception and attribution theory in tourism. Journal of Tourism, Leisure and Hospitality, 2(2), 71-82.
Tahiroğlu, A. Y., Fırat, S., Diler, R. S., & Avcı, A. (2005). Erkek çocuklarda yeme bozuklukları; bir anoreksiya nervosa vakası. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 48, 151-157.
Taslak, S., & Dalgın, T. (2015). Çalışanların atfetme eğilimlerinin örgütsel sinizm davranışları üzerindeki etkisi: Sağlık çalışanları üzerine bir araştırma. Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi, 16, 139-158.
T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü, (2020). COVİD-19 (SARS-CoV-2 enfeksiyonu) (Bilim Kurulu Çalışması) genel bilgiler, epidemioloji ve tanı. Ankara : T.C. Sağlık Bakanlığı.
T.C. Sağlık Bakanlığı COVİD-19 Bilgilendirme Platformu. (2022). Genel koronavirüs tablosu. 12.08.2022 tarihinde https://Covid19.saglik.gov.tr/TR-66935/genel-koronavirus-tablosu.html adresinden alınmıştır.
Temiz, S. & Kurtoğlu, R. (2021). Hizmet hatası, hizmet telafisi ve atıf teorisi: kavramsal bir çalışma. Hitit Sosyal Bilimler Dergisi, 14 (2), 360-383. https://doi.org/10.17218/hititsbd.975219.
Tobin, R. (2010). Descriptive case study. In A. J. Mills, G. Eurepos, & E. Wiebe (Eds.), Encyclopedia of Case Study Research (pp. 288-289). Thousand Oaks,: SAGE Publications, Inc. https://dx.doi.org/10.4135/9781412957397.
TRT Haber (2020), COVID-19 sürecinde tıbbi ve aromatik bitkilere talep arttı. 07.09.2021 tarihinde https://www.trthaber.com/haber/ekonomi/Covid-19-surecinde-tibbi-aromatik-bitkilere-ilgi-artti-484320.html adresinden alınmıştır.
Tse, A. C., Sin, L., & Yim, F. H. (2002). How a crowded restaurant affects consumers’ attribution behavior. Hospitality Management, 21, 449-454. https://doi.org/10.1016/S0278-4319(02)00035-X.
Üretmen, S. (2008). Cinsiyet, Yalan Söyleme ve Çıkar Elde Etmenin Yalana İlişkin Yüklemelere Etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversites, Ankara.
Weiner, B. (1985). An attributional theory of achievement motivation and emotion. Psychological Review, 92(4), 548-573. https://doi.org/10.1037/0033-295X.92.4.548.
Wood, S. (2010). The comfort food fallacy: Avoiding old favorites in times of change. Journal of Consumer Research, 36(6), 950-963. https://doi.org/10.1086/644749.
Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (10 b.). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yin, R. K. (2002). Case study research design and methods (3 b.). Sage.
Zhang, Y., Prayag, G., & Song, H. (2021). Attribution theory and negative emotions in tourism experiences. Tourism Management Perspectives, 40, 1-12. https://doi.org/10.1016/j.tmp.2021.100904.
Zwickert, K., & Rieger, E. (2013). Stigmatizing attitudes towards individuals with anorexia nervosa: an investigation of attribution theory. Journal of Eating Disorders, 1, 1-5. https://doi.org/10.1186/2050-2974-1-5.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2023 Journal of Tourism & Gastronomy Studies
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
