Gastronomide Güncel Bir Yaklaşım- Nörogastronomi: Science Direct Veri Tabanında Yayınlanan Makaleler Üzerine Bir İnceleme (A Current Approach to Gastronomy- Neurogastronomy: A Review of the Articles Published in Science Direct Database)

Yazarlar

  • Esra ÖZATA ŞAHİN

DOI:

https://doi.org/10.21325/jotags.2020.677

Anahtar Kelimeler:

Gastronomi- Nörogastronomi- Duyu- Tat ve lezzet

Özet

Nörogastronomi, basit bir şekilde neyi, nasıl ve neden yenildiğini kavramaya yardımcı olan karmaşık beyin süreçlerini anlamaya çalışmaktadır. Kavramın ortaya çıktığı 2006 yılından itibaren konuyla ilgili yapılan çalışmaların görece sınırlı olduğu düşünülmektedir. Bu noktadan hareketle çalışmanın amacı, Science Direct veri tabanında yayınlanan makaleler üzerinden, nörogastronomi kavramı, gelişimi, lezzet algısını oluşturan unsurlar ve nörogastronominin gastronomi alanında neleri değiştirebileceği konularını bilimsel araştırmalar ve uygulamalardan örnekler sunarak bir durum tespiti yapmaktır. Araştırmanın veri setini 1994-2019 yılları arasında, -nörogastronomi kavramının alan içerisindeki gelişimini daha net görme adına- başlık ve içeriklerinde “çoklu duyusal deneyim”, “tat bilimi ve gastronomi” ve “nörogastronomi” temalarının yer aldığı yazılar oluşturmaktadır. Söz konusu yıllarda çoklu duyusal deneyim temasında 380, tat bilimi ve gastronomi temasında 853 ve nörogastronomi temasında 20 adet çalışma yayınlanmıştır. Araştırma kapsamında ele alınan konuların yıllara göre eğilimini ve hangi konularda daha çok yoğunlaşma olduğunu belirlemek amacıyla bibliyometrik analiz yapılmıştır. Veri tabanında yer alan çalışmalarda; nörogastronomi, moleküler gastronomi, gastrofizik gibi konulara özellikle 2006 yılı sonrasında yer verilmesi gastronomi alanına yeni bir bakışı ortaya koymaktadır. Nörogastronomi açısından üzerinde en fazla durulan konular ve diğer temalar; koku ve tat, lezzet molekülleri, lezzet oluşumu, insan beyni ve lezzet sistemi, lezzet ve duygular, koku-lezzet ve dildir.

 

Referanslar

Atlam, D. (2015). Nörogastronomik Sofra, Forbes Life, 156-159

Baral, S. (2015). Neurogastronomy 101: The Science of Taste Perception. Retrieved from https://www.eater.com/2015/10/19/9553471/what-is-neurogastronomy

Castellanos, L. (2016). Nörogastronomi Nörogastronominin Yaratıcı Dahisi, PAXadvisor, http://dergi.paxadvisor.com/trend/norogastronomi/, Erişim Tarihi: 16.03.2019

Doty, R. L. (2012). Has Human Olfaction Evolved Primarily to Provide Flavor to Foods?. Trends in Neurosciences, 35(2), 79-80.

Firger, J. (2016). Brain Food: How neurogastronomy will soon alter your perception of flavor; making food palatable for people with taste loss takes the genius of both neuroscientists and top-notch chefs. Newsweek, (17).

Harrar, V., Spence, C. (2013). The Taste of Cutlery: how the taste of food is affected by the weight, size, shape, and colour of the cutlery used to eat it. Flavour, 2-21.

Herz, S. R. (2016). Birth of a neurogastronomy nation: The inaugural symposium of the International Society of Neurogastronomy. Chemical Senses, 41: 101-103

International Society of Neurogastronomy (2018). Retrieved from http://isneurogastronomy.org/about-us

Kanwal, K.J. (2016). Brain tricks to make food taste sweeter: How to transform taste perception and why it matters. Retrieved from http://sitn.hms.harvard.edu/flash/2016/brain-tricks-to-make-food-taste-sweeter-how-to-transform-taste-perception-and-why-it-matters/

Konnikova, M. (2016). Altered tastes. 36-45, Retrieved from https://newrepublic.com/article/128899/man-will-transform-eat

Kpossa, M. & Lick, E. (2020). Visual merchandising of pastries in foodscapes: the influence of plate colours on consumers’ flavour expectations and perceptions. Journal of Retailing and Consumer Services, 52.

Kurgun, H. (2017). Gastronomi trendleri milenyum ve ötesi. Ankara: Detay Yayıncılık

Kurgun, O. A. (2016). Gastronomide trendler. İçinde Kurgun, H., Bağıran Özşeker, D. (Ed.), Gastronomi ve turizm, Ankara: Detay Yayıncılık.

Lahne, J. (2013). Neurogastronomy: how the brain creates flavors and why it matters: by Gordon M. Shepherd, Food, Culture & Society, 16:2, 327-330

Loss, C. (2011). Scent and sensibility. Nature, 480, 176-177

Neville, T. (2011). Shepherd, Gordon M.: Neurogastronomy: how the brain creates flavor and why ıt matters. Library Journal, (19), 94

Paktin, S., Patır, H. (2018). Çoklu duyusal deneyim: insan hissettiklerini asla unutmaz, gasterea. Retrieved from http://gastereamag.com/coklu-duyusal-deneyim-insan-hissettiklerini-asla-unutmaz/

Perry, A., & Dawahare, L. (2015). Neurogastronomy symposium begins pursuit of solutions for the taste impaired. University of Kentucky news food, Flavor and Science.

Wein, H. (2015). How taste is perceived in the brain. Retrieved from https://www.nih.gov/news-events/nih-research-matters/how-taste-perceived-brain

Yaparel, C., Elmacı, Y. (2016). Tat-koku interaksiyonları, Akademik Gıda, 14(2), 218-224

Yıldırım, A., Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri, Seçkin Yayınevi, Ankara

Yayınlanmış

2023-02-17

Nasıl Atıf Yapılır

ÖZATA ŞAHİN, E. (2023). Gastronomide Güncel Bir Yaklaşım- Nörogastronomi: Science Direct Veri Tabanında Yayınlanan Makaleler Üzerine Bir İnceleme (A Current Approach to Gastronomy- Neurogastronomy: A Review of the Articles Published in Science Direct Database). Journal of Tourism & Gastronomy Studies, 8(Special Issue 4), 168–178. https://doi.org/10.21325/jotags.2020.677