Lider Davranışlarının Sosyal Kaytarma Üzerindeki Etkisi: Antalya’daki Beş Yıldızlı Otellerin Mutfak Departmanı Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma (The Effect of Leader Behaviors on Social Loafing: A Research on the Kitchen Department Employees of Five Star Hotels in Antalya)

Yazarlar

  • Kubilay AYDEMİR
  • Yasin KELEŞ

DOI:

https://doi.org/10.21325/jotags.2019.530

Anahtar Kelimeler:

Liderlik- Sosyal kaytarma- Mutfak departmanı çalışanları

Özet

Bu araştırmanın amacı, otel işletmelerinin mutfak departmanı çalışanlarının algıladıkları liderlik davranışlarının, sosyal kaytarma davranışları üzerindeki etkisini belirleyebilmektir. Araştırmada nicel yöntem benimsenmiş olup, veriler 2018 yılı Ağustos ayında Antalya’nın Kundu bölgesinde faaliyet gösteren beş yıldızlı otel işletmelerinin mutfak departmanında görev yapan 476 çalışandan elde edilmiştir. Çalışanların liderlik algıları, çalışan odaklı, vizyoner, ilişki odaklı, risk alan ve kontrol odaklı olmak üzere beş boyut olarak ele alınan CEO liderlik ölçeği aracılığıyla ölçülmüştür. Yapılan analizler sonucunda, her bir liderlik davranışının sosyal kaytarma davranışı üzerinde negatif yönlü anlamlı bir etki oluşturduğu tespit edilmiştir. Sosyal kaytarma üzerinde en fazla etki oluşturan liderlik davranışı ise kontrol odaklı liderlik davranışıdır.

Referanslar

Apak, S. ve Gümüş, S. (2015). A Research About The Effect of The Leadership Qualities of Public Administrators on The Motivation of The Employees. Procedia-Socialand Behavioral Sciences, 210, 368-377.

Avcı, U. ve Topaloğlu, C. (2009). Hiyerarşik Kademelere Göre Liderlik Davranışlarını Algılama Farklılıkları: Otel Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 11(16), 1-20.

Balcı, O. (2017). Kalabalıkta Saklanma: Sosyal Kaytarma. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(46), 373-387.

Bowditch, L. and Huse, E. (1997). Behavior in Organizations: a System Approach to Managing, Second Edition, Addison-Wesley Publishing Company, 124-125.

Brickner, M. A., Harkins, S. G. and Ostrom, T. M. (1986). Effects of Personal Involvement: Thought-Provoking Implications For Social Loafing. Journal of Personality and Social Psychology, 51(4), 763.

Candan, D. (2017). Ankara İli Kamu Ortaokullarında Görev Yapan Öğretmenlerin Sosyal Kaytarma Davranışları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

Certo, S.C. (2003). Modern Management: Adding Digital Focus., Prentice Hall, New Jersey.

Chen, J. C. C., and Cheng, C. Y. (2018). Solving Social Loafing Phenomenon Through Lean-Kanban: a Case Study in Non-Profit Organization. Journal of Organizational Change Management, 31(5), 984-1000.

Çokluk, O., Sekercioglu, G., ve Buyukozturk, S. (2012). Sosyal Bilimler İçin Çok Degiskenli SPSS ve LISREL Uygulamalari. Ankara: PegemYayincilik,

Daft, R. L. ve Marcic, D. (2011). Management: The New Workplace. South-Western Cengage Learning, USA.

Earley, P. C. (1989). Social Loafing and Collectivism: A Comparison of The United States and the People's Republic of China. Administrative Science Quarterly, 34(4), 565-581.

Frost, D., Fiedler, E., and Anderson, J. W. (1983). The Role of Personal Risk Taking in Effective Leadership. Human Relations, 36(2), 185-202.

George, J. M. (1992). Extrinsic and Intrinsic Origins of Perceived Social Loafing in Organizations. Academy of Management Journal, 35, 191-202.

Goleman, D., Boyatzis, R., and Mckee, A. (2002). Realizing The Power of Emotional Intelligence, Harvard Business School Pres, Boston, Massachusetts.

Güçer, E. Pelit, E., Demirdağ, Ş.A. ve Keleş, Y. (2017). Sosyal Kaytarmanın İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisi: Otel İşletmelerinde Bir Araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 9(2) 14-36

Harcum, E. R., and Badura, L. L. (1990). Social loafing as Response to an Appraisal of Appropriate Effort. The Journal of Psychology, 124(6), 629-637.

Hart, S. L., and Quinn, R. E. (1993). Roles Executives Play: CEOs, Behavioral Complexity, and Firm Performance. Human Relations, 46, 543–574.

Hersey, P., Blanchard K. H., and Johnson, D. E. (2007). Management of Organizational Behavior. Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall.

Hoigaard, R., Fuglestad, S., Peters, D. M., Cuyper, D., Backer, M., and Boen, F. (2010). Role Satisfaction Mediates The Relation Between Role Ambiguity and Social Loafing Among Elite Women Handball Players. Journal of Applied Sport Psychology, 22(4), 408-419.

Ilgın, B. (2010). Örgütsel Vatandaşlık Davranışlarının Oluşumunda ve Sosyal Kaytarma İlişkisinde, Duygusal Zekâ ve Lider Üye Etkileşiminin Rolü. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Jackson, J. M., and Harkins, S.G. (1985). Equity in Effort: An Explanation of The Social Loafing Effect. Journal of Personality and Social Psychology, 49(5), 1199-1206.

Kanten, P. and Ulker, F. E. (2013). The Effect of Organizational Climate on Counter Productive Behaviors: an Empirical Study on the Employees of Manufacturing Enterprises. The Macrotheme Review, 2(4), 144-160.

Karau, S.J., and Williams, K.D. (1993). Social Loafing: A Meta-Analytic Review and Theoretical Integration. Journal of Personality And Social Psychology, 65(4), 681-706.

Kassin, S., Fein, S., ve Markus, H.R. (2013). Social Psychology: USA: Cengage Learning.

Kearney, E., Shemla, M., Knippenberg, D., and Scholz F. (2019). A Paradox Perspective on the Interactive Effects of Visionary and Empowering Leadership. Organizational Behavior and Human Decision Processes. (in press).

Latané, B., Williams, K., and Harkins, S. (1979). Many Hands Make Light The Work: The Causes and Consequences of Social Loafing. Journal of Personality and Social Psychology, 37(6), 822-832.

Liden, R., Wayne, J., Jaworski, A., and Bennett, N., (2004). Social loafing: a Field Investigation. Journal of Management, 30(2), 285-304.

Lok, P., ve Crawford, J. (2004). The effect of organisational culture and leadership style on job satisfaction and organisational commitment. Journal of Management Development, 23(4), 321-338.

Mulvey, P.W., and Klein, H.J. (1998). The Impact of Perceived Loafing and Collective Efficacy on Group Goal Processes and Group Performance. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 74(1), 62-87.

Murphy, S. M., Wayne, S. J., Liden, R. C., and Erdogan, B. (2003). Understanding Social Loafing: The Role of Justice Perceptions and Exchange Relationships. Human Relations, 56 (1), 61-84

Özdevecioğlu, M., ve Kanıgür, S. (2009). Çalışanların İlişki ve Görev Yönelimli Liderlik Algılamalarının Performansları Üzerindeki Etkileri. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi,11 (16), 53-82.

Robbins, S.P., De Cenzo, D.A., and Coulter, M. (2011). Fundamentals of Management, Seventh Edition, Pearson Education, New Jersey.

Shiue, Y. C., Chiu, C. M., ve Chang, C. C. (2010). Exploring and Mitigating Social Loafing in Online Communities. Computers in Human Behavior, 26(4), 768-777.

Taner, B., ve İştin, A. E. (2017). Çalışma Ortamında Sosyal Kaytarma. Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 3(3), 25-41.

Tannenbaum, R., ve Massarik, F. (1957). Leadership: a Frame of Reference. Management Science, 4(1), 1-19.

Tsui, A.S., Zhang, Z., Wang, H., Xin, K.R. and Wu, J.B. (2006). Unpacking The Relationship Between CEO Leadership Behavior and Organizational Culture. The Leadership Quarterly, 17, 113-137.

Uslu, D., ve Çavuş, F. (2014). Örgütsel Adalet ve Kaytarma davranışları. Ordu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 4(9), 51-54.

Zhenpeng, L., Hailin, Qu., and Marnburg, E., (2013). Justice Perceptions and Drives of Hotel Employee Social Loafing Behavior. International Journal of Hospitality Management, 33, 456-464.

Yayınlanmış

2023-02-12

Nasıl Atıf Yapılır

AYDEMİR, K., & KELEŞ, Y. (2023). Lider Davranışlarının Sosyal Kaytarma Üzerindeki Etkisi: Antalya’daki Beş Yıldızlı Otellerin Mutfak Departmanı Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma (The Effect of Leader Behaviors on Social Loafing: A Research on the Kitchen Department Employees of Five Star Hotels in Antalya). Journal of Tourism & Gastronomy Studies, 7(4), 3303–3317. https://doi.org/10.21325/jotags.2019.530