Türkiye’deki Coğrafi İşaretli Ürünlerin Destinasyon Markalaması Kapsamında Değerlendirilmesi

Yazarlar

  • Yusuf ACAR

Anahtar Kelimeler:

Coğrafi işaret- Koruma- Destinasyon markalama

Özet

Bu araştırma; başlıca Sınai Mülkiyet Hakları kapsamında yer alan, temel olarak
benzerlerinden farklılaşmış ve bu farkı kaynaklandığı yöreye borçlu olan yöresel ürünler
olarak ifade edilen coğrafi işaretli ürünlerin destinasyon markası oluşturma kapsamında
değerlendirilmesi amacı ile hazırlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda; araştırma verileri nitel
araştırma tekniklerinden doküman incelemesi yoluyla toplanmış ve 2018 Nisan itibariyle
Türk Patent ve Marka Kurumu’nun yayınladığı rapor doğrultusunda tescillenmiş 111
menşei adı ve 225 mahreç işareti olmak üzere toplamda 336 adet coğrafi işaretli ürün
içerik analizi yöntemi ile çözümlenmiştir. Araştırma Türkiye’deki coğrafi işaretli
ürünlerin niteliği ve niceliği hakkında güncel veriler sunması ve destinasyon
markalamasında kullanılabilirliği ile ilgili görüş bildirmesi bakımından önemlidir.
Araştırma Türkiye’de ki coğrafi işaretli ürünlere ait tescil belgeleri incelendiğinde
Türkiye’de en fazla coğrafi işaret tescili bulunan iller Şanlıurfa, Gaziantep ve İzmir olarak
sıralanmaktadır. Ayrıca, coğrafi işaret tescil ettiren tüzel kişilikler içerisinde Ticaret ve
Sanayi odaları başı çekmektedir.

Referanslar

Akkaya E. (1999). Marka İmajı Bileşenleri, Otomobil Sektöründe Bir Uygulama. 4.Ulusal Pazarlama Kongresi,18-20 Kasım, Hatay.

Avcıkurt C. (2004). Ülke İmajı ve Turizm İlişkisi – Türkiye Örneği. Hafta Sonu Turizm Konferansı IX – Turistik Yerlerin (Destinasyonların) Pazarlanması, 17-19 Ekim, Nevşehir, Erciyes Üniversitesi, 1-17.

Atay L. (2003). Turistik Destinasyon Pazarlaması ve Bir Alan Uygulaması. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turizm ve Otel İşletmeciliği Ana Bilim Dalı, İzmir.

Baloglu, Ş. & McCleary, K.W. (1999). A Model of Destination Image Formation. Annals of Tourism Research, 26 (4), 868-897.

Bardakoğlu, Ö. & Pala, T. (2009). Destinasyon Pazarlamasında Örgütlenme, 10. Ulusal Turizm Kongresi Bildiri Kitabı. Ankara: Detay Yayıncılık.

Buhalis, D. (2000). Marketing The Competitive Destination Of The Future. Tourism Management, 21, 97-116.

Cai, L. A. (2002). Cooperative Branding For Rural Destinations. Annals of Tourism Research, 29 (3),, 720-742.

Çukur, F. & Çukur, T. (2017). Coğrafi İşaretli Ürünlerin Kırsal Kalkınma Açısından Değerlendirilmesi: Muğla İl Örneği. Tarım Ekonomisi Dergisi, 23 (2), 187-194.

Elitok B. (2003). Hadi Markalaşalım. İstanbul: Sistem Yayıncılık.

Giritlioğlu, İ. & Avcıkurt, C. (2010). Şehirlerin Turistik Bir Ürün Olarak Pazarlanması, Örnek Şehirler ve Türkiye'deki Şehirler Üzerine Öneriler (Derlemeden Oluşmuş Bir Uygulama). Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,74-89.

Gökovalı, U. (2007). Coğrafi İşaretler ve Ekonomik Etkileri: Türkiye Örneği. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21 (2). 141-160.

Hacıoğlu, N. (1992). Dış Tanıtım ve Örgütleme Modeli, Turizm Yıllığı, 124-130.

Hannam, K. (2004). Tourism and Development II: Marketing Destinations, Experiences and Crises. Progress in Development Studies, 4 (3),256-263.

Hanlan J. & Kelly S. (2005). Image Formation, Information Sources And An Iconic Australian Tourist Destination. Journal Of Vacational Marketing, 11, 163-177.

Hosany, S., Ekinci, Y. & Uysal, M. (2006). Destination Image and Destination Personality: An Application Of Branding Theories To Tourism Places. Journal of Business Research, 59, 638-642.

Kan, M. & Gülçubuk, B. (2008). Kırsal Ekonominin Canlanmasında ve Yerel Sahiplenmede Coğrafi İşaretler. Uludağ Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 22 (2). 57-66 .

Kırdar Y. (2007). Marka Stratejilerinin Oluşturulması ve Coca-Cola Örneği. Review Of Social, Economic & Business Studies 3 (4), 233–250.

Kızıltepe, H. (2005). Türk Coğrafi İşaretler Mevzuatı, AB Mevzuatı İle Mukayesesi ve Bazı Önemli Ülkelerdeki Coğrafi İşaretler Mevzuatı, Türk Patent Enstitüsü Uzmanlık Tezi, Ankara.

Oppermann, M. (2000). Tourism Destination Loyalty, Journal of Travel Research, 39 (1). 78-84.

Orhan, A. (2010). Yerel Değerlerin Turizm Ürününe Dönüştürülmesinde “Coğrafi İşaretlerin” Kullanımı: İzmit Pişmaniyesi Örneği. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 21 (2) ,243-254.

Özdemir, G. (2008). Destinasyon Pazarlaması. , Ankara: Detay Yayıncılık.

Özdemir, M. (2010). Nitel Veri Analizi: Sosyal Bilimlerde Yöntem Bilim Sorunsalı Üzerine Bir Çalışma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,11(1), 323-343.

Pike, S. & Ryan, C. (2004). Destination Positioning Analysis Through a Comparison of Cognative, Affective, and Conative Perceptions. Journal of Travel Research. 333-342.

Taşçı, A. (2007). Destinasyon Markası Geliştirmede Gerekli Ön Koşullar. Palma de Mallorca İspanya: KTB Tanıtma Müdürlüğü.

Tekeli, H. (2001). Turizm Pazarlaması ve Planlaması. Ankara: Detay Yayıncılık.

Uztuğ, F. (1999). Siyasal Marka: Seçim Kampanyaları ve Aday İmajı. Ankara: MediaCat Yayınları

Yıldız, B. (2008). Ticaretle Bağlantılı Fikri Mülkiyet Hakları Sözleşmesi’nde (TRIPs’DE) Coğrafi İşaretlere İlişkin Düzenlemeler, Ankara Barosu, FMR,

Yılmaz, Y. & Çizel, B. (2000). Türk Turizminde Günü Kurtarmak Değil Marka Yaratmak, Türkiye Turizm Araştırma Enstitüsü, 1.Ulusal Türkiye Sempozyumu Tebliğ Kitapçığı.

Coğrafi İşaretler ve Geleneksel Ürün Adları, (2018). http://www.turkpatent.gov.tr/TURKPATENT/resources/temp/6B3F914C-E72C-437C-8A30-F50C51DE0A23.pdf. Erişim tarihi: 29.04.2018.

GAP, TEYAP, (2017). Tarımsal Eğitim ve Yayım Projesi, T.C. Kalkınma Bakanlığı GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı. WIPO (2003). http://www.turkpatent.gov.tr/TURKPATENT/geographicalList/. Erişim tarihi: 22.04.2018.

Türkiye’de Bulunan 336 adet Tescilli Coğrafi İşaretli Ürün (2018). http://www.turkpatent.gov.tr/TURKPATENT/geographicalRegisteredList/. Erişim tarihi: 29.04.2018.

Sayılı Coğrafi İşaretlerin Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname. Bu KHK 22/12/2016 tarihli ve 6769 sayılı Kanunun 191 inci maddesiyle yürürlükten kaldırılmıştır. Ancak 6769 sayılı Kanunun geçici maddeleri gereğince mülga KHK’nin bazı hükümlerin uygulanmasına devam edileceğinden uygulayıcıya kolaylık sağlamak amacıyla 555 sayılı KHK sistemde korunmuştur. Sınai Mülkiyet Kanunu, Kanun Numarası: 6769 Kabul Tarihi: 22/12/2016.

Yayınlanmış

2023-01-11

Nasıl Atıf Yapılır

ACAR, Y. (2023). Türkiye’deki Coğrafi İşaretli Ürünlerin Destinasyon Markalaması Kapsamında Değerlendirilmesi. Journal of Tourism & Gastronomy Studies, 6(2), 163–177. Geliş tarihi gönderen https://jotags.net/index.php/jotags/article/view/390