Göbekli Tepe Kazısında Ortaya Çıkarılan Gastronomik Unsurlarının Belirlenmesi (Determination of Gastronomic Features Uncovered at Göbekli Tepe Excavation)
DOI:
https://doi.org/10.21325/jotags.2024.1431Keywords:
Gastronomy, Göbekli Tepe, Neolithic Period, Food cultureAbstract
The aim of this study is to examine the gastronomic elements found in the excavations of Göbekli Tepe, one of the most important archaeological discoveries of modern times. At the same time, this study includes sub-objectives such as the purpose for which the gastronomic elements obtained during the excavations were used, how they affect the regional culinary culture today, and their relationship with the regional cuisine. For these purposes, the interview technique, which is one of the data collection tools frequently used in qualitative research methods, was used. Interviews were held with the professionals who participated in the excavation and the people of Şanlıurfa who had information about Göbekli Tepe. Based on the information obtained as a result of the interviews, themes and codes related to gastronomy were created. With this study, it is understood that in order to understand the Neolithic Period eating and drinking culture more clearly, researchers from the gastronomy discipline should be included in the archaeological research carried out in the Göbekli Tepe landmass and more research should be carried out in the field of gastronomy in the region. One of the important results of the study is that Göbekli Tepe, described as the zero point of history, is an important source for Turkish culinary culture.
References
Belge, M. (2018). Tarih Boyunca Yemek Kültürü. (15.Baskı), İstanbul: İletişim Yayınları.
Birinci, S., Kaymaz, Ç. K., & Camcı, A. (2018). Göbekli Tepe’nin arkeolojik turizm potansiyelinin değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(3), 1351-1367.
Bozkurt, D. (2022). Çanak çömleksiz neolitik dönem’de güneydoğu anadolu bölgesi’nde görülen insan betimlemeleri. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 21(1), 22-40.
Claire, L., Kinzel, M., Sönmez, D., & Uludağ, C. (2019). Göbekli Tepe: Unesco dünya miras alanı ve değişen yaklaşımlar. Mimarlık Dergisi, (405), 14-18, https://www.academia.edu/38183620/.
Cömert, M., & Güner, E. (2020). Anadolu’da neolitik dönem’de beslenme alışkanlıkları ve mutfak kültürü. Journal of Tourism And Gastronomy Studies, 8(4), 3426-3440, doi: 10.21325/jotags.2020.770.
Dietrich L, Meister J, Dietrich O, Notroff J, Kiep J, Heeb J,. (2019) Türkiye’nin Güneydoğusundaki Erken Neolitik Göbekli Tepe'de tahıl işleme. PLoS One 14(5): e0215214. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0215214
Dietrich, L., Götting-Martin, E., Hertzog, J., Schmitt-Kopplin, P., McGovern, PE, Hall, GR, & Dietrich, O. (2020). Göbekli Tepe'deki Çanak Çömlek Öncesi Neolitik taş teknelerinin işlevini araştırma - Bütünleşik bir yaklaşım. Arkeolojik Bilimler Dergisi: Raporlar , 34 , 102618.
Dietrich, L. (2021). Plant Food Processing Tools at Early Neolithic Göbekli Tepe. Almanya: Archaeopress Publishing Ltd.
Dietrich, O., Köksal-Schmidt, Ç., Kürkçüoğlu, C., Notroff, J., & Schmidt, K. (2012). Önce kutsal alanlar sonra kentler kuruldu. Aktüel Arkeoloji Dergisi, (27), 64-76.
Eren E., & İsmail, Ö., (2018). Eski anadolu toplumlarında beslenme alışkanlıkları. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 2(1), 308-323, e-ISSN: 2602-3008.
Gosden, C., (2020). Tarih Öncesi. (2.Baskı), Ankara: Dost Kitapevi.
Göler, M. E. (2016). Anadolu’nun İlk Tapınağı: Göbeklitepe. (Tez No. 449657). [Yüksek lisans tezi, Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi] YÖK Tez Merkezi.https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp.
Güngör, A. (1998). Neolitik dönem’de beslenmenin insan morfolojisine yansımaları. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 38(2), 367-379.
Gürbüz, S., & Şahin, F. (2018). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. (5.Baskı), Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Gürsoy, D. (2014). Deniz Gürsoy’un Gastronomi Tarih, (3.Baskı), İstanbul: Oğlak Yayıncılık.
Işın, P. M. (2018). Avcılıktan Gurmeliğe Yemeğin Kültürel Tarihi, (1.Baskı), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Kanık, İ. (2016). Gastro medya ve gastro kültürün kavramsal incelemesi. Folklor/Edebiyat Dergisi, 22(88), 83-98.
Karagöz, A. (2022, Aralık 8). Yerel buğdayların dünü, bugünü, geleceği. Turktob. Https://www.turktob.org.tr/dergi/makaleler/dergi31/4-15.
Karuserci, B. (2020, Aralık 6). Araştırma tarım. Tarım Web Sitesi. https://arastirma.tarimorman.gov.tr/afistik/belgeler/ 99.
Katz, S. H., & Voight, M. M. (1986). Bread and Bear. Expedition, 28(2), 23-34.
Kurt, M., & Bulut, E. (2018). Prehistorik devirlerden bizans dönemine kadar kapadokya bölgesinde tahıl üretimi ve depolanması konusuna genel bir bakış. Archıvum Anatolium, 12(2)77-112. https://doi.org/10.1501/Archv_0000000153.
Küden, A. B., Küden, A., Bayazit, S., Çömlekçioğlu, S., İmrak, B., & Rehber Dikkaya, Y. (Eylül, 2014). Badem yetiştiriciliği. Tübitak-tarp Yayınları. https://azkurs.org/pars_docs/refs/22/21779/21779.
Nesbitt, M. (1995). Plants and people ın ancient anatolia. The Biblica Archaeologist, 58 (2), 72.
Özcan, E. S. (2019). Tarım ve hayvancılık göbekli tepe’de mi başladı?.Tübitak Bilim ve Teknik Dergisi.
Özbek, M. (2020). Beslenme Kültürü ve İnsan, (1.Baskı), Ankara: İmge Kitapevi.
Santich, B. (2007). The study of gastronomy: A catalyst for cultural understanding. International Journal of The Humanities, 53-58.
Schmidt, K. (1995). Yukarı mezopotamya erken neolitik çağında araştırmalar: Göbekli tepe ve gürcütepe. Neo-lithics Güneybatı Asya Litik Araştırmaları Bülteni, 2 (95), 9–10.
Schmidt, K. (1998). Günlük ekmeğin ötesinde: Göbekli tepe’de erken neolitik ritüelin kanıtı. Neo-Lithics Güneybatı Asya Lirik Araştırmaları Bülteni, 2 (98) ,1–5.
Schmidt, K. (1999). Göbekli Tepe ve yakın doğu'nun kaya sanatı. TÜBA-AR. Türkiye Bilimler Akademisi Arkeoloji Dergisi, (3),1–14.
Schmidt, K. (2002). Göbekli Tepe. Arkeo Atlas: Yaşayan Geçmişin Dergisi, (1),74-75.
Schmidt, K. (2007). Taş Çağı Avcılarından Gizemli Kutsal Alanı Göbekli Tepe En Eski Tapınağı Yapanlar. Arkeoloji ve Sanat Yayınları.
Sevimli, Y., Tatlı, M., & Kızıldemir, Ö. (2021). Göbeklitepe’nin gastronomi turizmi bağlamında değerlendirilmesi. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 5(2), 263-286. https://doi.org/10.32572/guntad.908280.
Siddiq, A. B. (2019). Tarih Öncesi Toplumlarda İnsan-Hayvan İlişkisi ve Orta Anadolu Çanak Çömleksiz Neolitik Dönem Faunası, (1. Baskı), İstanbul: Çizgi Yayıncılık.
Silibobalatlaz, D., & Satar, Z. (2012). Anadolu'daki Zooarkeolojik Çalışmalar. Academia, 19. https://www.academia.edu/31525542/.
Standage, T. (2019). Altı Bardakta Dünya Tarihi, (5. Baskı), İstanbul: Kırmızı Kedi Yayınları.
Standage, T. (2020). İnsanlığın Yeme Tarihi. (4. Baskı), İstanbul: Maya Kitap.
Türnüklü, A. (2000). Eğitim bilim araştırmalarında etkin olarak kullanılabilecek nitel bir araştırma tekniği: Görüşme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Bölümü, 24(24), 543-559.
Uhri, A. (2019). Uygarlık buğdayla başladı zeytin-incir-üzümle devam etti. Buğdayın akdeniz'deki yolculuğu. İzmir Akdeniz Akademisi, 11-16.
Uhri, A. (2020). Arkeolojik, Arkeometrik, Dilsel, Tarihsel ve Etnolojik Veriler Işığında Anadolu Mutfak Kültürü’nün Kökenleri. (1. Baskı), İzmir: Sakin Kitap.
Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (11.Baskı), Ankara: Seçkin Yayınları.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2024 Journal of Tourism & Gastronomy Studies
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
