Yiyecek İçecek İşletmelerinde Mobbing Uygulamalarının Örgütsel Bağlılığa Etkisi: Ankara Örneği

Yazarlar

  • Kardelen ALPASLAN
  • Aydoğan AYDOĞDU

Anahtar Kelimeler:

Yiyecek İçecek İşletmeleri- Mobbing- Örgütsel Bağlılık- Çankaya-Ankara

Özet

İşletmelerin temel amaçlarından birisi maksimum verim elde etmektir. Böylesi bir sonuç ise örgüte
yönelik bağlılık hisseden işgörenlerin ortak çabasını gerektirmektedir. Bu nedenle, çalışanların
dolayısıyla da örgütün verimli olması işgörenlerin örgütsel bağlılığının bir sonucu olarak görülmekte
ve önemsenmektedir. Çalışanın örgüte bağlı olabilmesinin en temel koşullarından biri belki de
başlıcası çalıştığı ortamda mutlu olmasıdır. Çalışanın aşağılanması, azarlanması, kişiliğine yönelik
tehdit ve saldırılara uğraması gibi kendini rahatsız eden tavırlarla karşılaşması, çalışanı psikolojik
olarak etkileyecek ve bu durum örgüte de olumsuz biçimde yansıyacaktır. Sonuç olarak mobbingin
olduğu örgütte örgütsel bağlılık görülmeyecektir. Bu bağlamda çalışmanın amacı, Ankara’nın
Çankaya İlçesi’nde etkinlik gösteren yiyecek içecek işletmelerinde mobbing uygulamalarının var
olup olmadığının saptanması ve örgütsel bağlılığa olası etkilerinin incelenmesidir. Çalışmanın ana
kütlesini Çankaya İlçesi’nde ruhsatlı 2.551 işyerinde çalışan yaklaşık 25.500 iş gören oluşturmuştur.
Araştırma amaçlarının karşılanması için ilgili yazın derinlemesine taranmış ve elde edilen ikincil
verilerin yardımıyla bir ölçek hazırlanmıştır. Araştırma verileri kolayda, yargısal ve gönüllülük
yaklaşımlarının birlikte uygulandığı çok düzeyli örnekleme yöntemi ile seçilen 400 çalışana yüz
yüze ve bırak topla teknikleri ile yürütülen anketlerle toplanmıştır. Elde edilen veriler sosyal
bilimlerde yaygın olarak kullanılan bir istatistik paket program yardımıyla sıklık, yüzde, aritmetik
ortalama ve standart sapmalarla çözümlenmiştir. Çözümleme sonucunda anılan işletmelerde düşük
düzeyde mobbingin var olduğu ancak mobbing davranışları ile örgütsel bağlılık arasında bir ilişkinin
olmadığı saptanmıştır.

Referanslar

Acar, A. B., & Dündar, G. (2008). İşyerinde Psikolojik Yıldırmaya (Mobbing) Maruz Kalma Sıklığı İle Demografik Özellikler Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 37(2), 111-120.

Akdemir Mansur, F. (2008). İşletmelerde Uygulanan Mobbingin (Psikolojik Şiddet) Örgütsel Bağlılığa Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.

Alcan, P., Özdemir, Y., Başlıgil, H., & Sevinçtekin, E. (2013). Mobbing davranışlarının Etkilerinin Araştırılması. Journal of Engineering and Natural Sciences, 222-233.

Alcan, P., Özdemir, Y., Başlıgil, H., & Sevinçtekin, E. (2013). Mobbing Davranışlarının Etkilerinin Araştırılması. Journal of Engineering and Natural Sciences, 222-233.

Bozbel, S., & Palaz, S. (2007). İşyerinde Psikolojik Taciz (Mobbing) ve Hukuki Sonuçları. Tisk Akademi Dergisi, 2(3), 66-79.

Davenport, N. (2003). Mobbing: İşyerinde Duygusal Taciz. (O. Cem, Çev.) İstanbul: Sistem Yayıncılık.

Einarsen, S. (2000). Harassment and Bullying at Work, A Review of the Scandinavian Approach. Aggression and Violent Behavior, 5(4), 379-401.

Erdheim, J., Wang, M., & Zickar, M. J. (2006). Linking the Big Five Personality Constructs to Organizatonal Commintment. Personality and Individual Differences, 901.

Eren, E. (1993). Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi. İstanbul: Beta Basım Yayın.

Field, T. (1996). Bully Insight. How to Pretict, Resist, Challenge and Combat Workplace Bullying. Overcoming the Silence and Danial by which Abuse Thrives,, 33.

Hirigoyen, M. F. (2000). Manevi Taciz: Günümüzde Sapkın Şiddet. (H. Bucak, Çev.) İstanbul: Güncel Yayın.

Karcıoğlu, F., & Akbaş, S. (2010). İşyerinde Psikolojik Şiddet ve İş Tatmini İlişkisi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Birimler Dergisi, 24(3).

Karcıoğlu, F., & Çelik, Ü. H. (2012). Mobbing(Yıldırma) ve Örgütsel Bağlılığa Etkisi. Atatürk, İktisadi ve İdari Birimler Dergisi, 26(1).

Kaygın, E., & Atay, M. (2014). Mobbingin Örgütsel Güven ve Örgütsel Sessizliğe Etkisi-Kamu Kurumunda Bir Uygulama. Çukurova Üniversitesi İİBF Dergisi, 95-113.

Keskin, Ö. (2015, Ekim). Yıldırmanın (Mobbing) Örgütsel Bağlılık ve Kişi Uyumu Üzerindeki Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Türk Hava Kurumu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Kırel, Ç. (2008). Örgütlerde Psikolojik Taciz (Mobbing) ve Yönetimi,. Anadolu Üniversitesi Yayınları, 4.

Krejcie, R. V., & Morgan, D. W. (1970). Determining Sample Size For Research. Educational and Psychological Measurement (s. 607-610). içinde

Leymann, H. (1996). The Content and Development of Mobbing at Work. European Journal of Work and Organizational Psychology, 165-184.

Mete, M., Ünal, Ö. F., Akyüz, B., & Kılıç, R. (2015). Psikolojik Şiddetin İşe Bağlı Tükenmişliğe Etkisi: Batman İilinde Öğretmenler Üzerine Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 37-61.

Meyer, J. P., & Allen, N. J. (1991). A three-component conceptualization of organizational commitment. Human Resource Management Review, 1(1), 61-89.

Mowday, R., Steers, R. M., & Porter, L. W. (1979). The Measurement of Organizational Commitment. Fundamentals of Organizational Behavior.

Paksoy, N. (2007). İşyerinde Psikolojik Taciz-Yıldırma (Mobbing). Yüksek Lisans Projesi. Kahramanmaraş: Sütçü İmam Üniversitesi.

Rose, R. C., & Muthuveloo , R. (2005). Typology of Organisational Commitment. American Journal of Applied Science, 1078-1081.

Sencer, M. (1981). Yöntembilim Terimleri Sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu. 01 01, 2018 tarihinde alındı

Söğütlü, A. (2014). Mobbing, Etkileri ve Mobbing'le Mücadele (İstanbul Hizmet Çalışanları Sektörü Örneği). İstanbul: Beykent Üniversitesi Yüksek Lisans Tezi.

Tınaz, P. (2006). İş Yerinde Psikolojik Taciz (Mobbing). Çalışma ve Toplum(4), 13-28.

Yayınlanmış

2023-01-15

Nasıl Atıf Yapılır

ALPASLAN, K., & AYDOĞDU, A. (2023). Yiyecek İçecek İşletmelerinde Mobbing Uygulamalarının Örgütsel Bağlılığa Etkisi: Ankara Örneği. Journal of Tourism & Gastronomy Studies, 6(Special Issue 3), 298–311. Geliş tarihi gönderen https://jotags.net/index.php/jotags/article/view/446