Unutulmaya Yüz Tutmuş Yöresel Yiyeceklerin Gün Yüzüne Çıkarılması: Bayburt İli Ev Kadınları Üzerine Bir Araştırma (Find Out of Local Foods That Fail to be Forgotten: A Research on House Women in Bayburt Province)

Yazarlar

  • Ömer Ceyhun APAK
  • Hami ÜNLÜ
  • Miraç İlyas KIVANÇ

DOI:

https://doi.org/10.21325/jotags.2022.989

Anahtar Kelimeler:

Yöresel yiyecekler- Ev kadınları- Bayburt

Özet

Mutfak kültürü bir destinasyonun veya bir ülkenin en önemli miraslarından birisidir. Tüketim alışkanlıklarının ve beklentilerin değişmesi mutfağa verilen önemi son dönemlerde artırmaya başlamıştır. Bu doğrultuda yöresel yemeklere olan ilgi giderek artmaya başlamış ve insanların bir destinasyonu ziyaret etmesinde önemli bir faktör olarak ortaya çıkmıştır. Doğal güzellikler ve kültürel çekicilikler açısından zengin bir birikime sahip olan Bayburt yöresel yiyecekler bakımından da zengin bir kültüre sahiptir. Coğrafi işaretli yiyeceklerinin olması da bunun bir göstergesi olarak düşünülebilir. Bu açıdan unutulmaya yüz tutmuş yöresel yiyeceklerin ortaya çıkarılması ve sürdürülebilirliğinin sağlanması önemlidir. Bu çalışma ile de Bayburt mutfağına özgü unutulmaya yüz tutmuş yiyeceklerin gün yüzüne çıkarılması hedeflenmiştir. Bu hedefe ulaşabilmek için ilk olarak bir literatür taraması yapılmış ve toplanan verilerden hareketle bir alan araştırması gerçekleştirilmiştir. Nitel araştırma yöntemlerinden yarı yapılandırılmış görüşme tekniği, veri toplama yöntemi olarak kullanılmıştır. Araştırma kapsamında Bayburt ilinde 10 ev kadını ile görüşmeler yapılmıştır. Elde edilen bulgulara göre görüşme yapılan ev kadınlarının %70’i yöresel yiyeceklerin unutulduğu görüşündedir. Ayrıca gençlerin yöresel yiyecekleri öğrenmede istekli görünmedikleri düşünülmektedir.

Referanslar

Ağlamaz, E. & Çivici, M. E. Ö. (2018). Yerel halkın gözünden İzmir’in simge yemeklerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma. Journal of Travel and Tourism Research, (13), 50-69.

Apak, Ö. C. & Gürbüz, A. (2018). Turistlerin yöresel gıda ürünlerine ilgi düzeyleri. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(2), 334-349.

Ayaz, N. & Çobanoğlu, S. (2017). Ev kadınlarının turizm amaçlı yöresel yemek üretimine bakış açıları: Bartın ili örneği. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 413-427.

Boyne, S., Hall, D. & Williams F. (2003). Policy, support and promotion for foodrelated tourism initiatives: A marketing approach to regional development. Journal of Travel & Tourism Marketing, 14(3-4), 131-154.

Bucak, T. & Ateş, U. (2014). Gastronomi turizminin il turizmine etkisi: Çanakkale örneği. International Journal of Social Science, 28(2), 315-328.

Bulut, B. S. (2016). Sürdürülebilir gastronomi turizmine bir model: Sille beldesi örneği. Gazi Üniversitesi Turizm Fakültesi Dergisi, (1), 1-12.

Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.

Creswell, J. W. (2017). Karma Yöntem Araştırmalarına Giriş (M. Sözbilir, çev. ed.). Ankara: Pegem Akademi. doi:10.14527/9786053184720 (Çalışmanın orijinali 2015’te yayımlanmıştır).

Çakıcı, H. H. & Zencir, E. (2018). Unutulmaya yüz tutmuş mutfak kültürleri: Çakırözü köyü örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(Özel Sayı 3), 285-297.

Esenbuğa, N. & Sağlık, E. (2012). (Tra1 Bölgesi) İllerinin yöresel yemek envanterinin çıkarılması ve kitaplaştırılması. Erzurum: Zafer Ofset Ltd. Şti.

Genç, N. A. & Seçim, Y. (2019). Sinop yöresel mutfağının unutulmaya yüz tutmuş tatlarının değerlendirilmesi. Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, (44), 302-319.

Gökdemir, A. (2005). Mutfak Hizmetleri Yönetimi. Ankara: Detay Yayıncılık.

Gökdemir, A. (2009). Mutfak Hizmetleri Yönetimi, (Editör: Alptekin Sökmen), Ankara: Detay Yayıncılık.

Gross, M. J., Brien, C. & Brown, G. (2008). Examining the dimensions of a lifestyle tourism destination. International Journal of Culture, Tourism and Hospitality Research, 2(1), 44-66.

Guan. J. & Jones, D. L. (2014). The contribution of local cuisine to destination attractiveness: An analysis involving Chinese tourists’ heterogeneous preferences. Asia Pacific Journal of Tourism Research, 20(4), 416-434.

Güneş, G., Ülker, H. İ. & Karakoç, G. (2008). Sürdürülebilir turizmde yöresel yemek kültürünün önemi. 2. Ulusal Gastronomi Sempozyumu, Antalya.

Heldke, L. (2001). "Let's Eat Chinese!": Reflections on cultural food colonialism. Gastronomica, 1(2), 76-79.

http://www.bayburt.gov.tr/tarihce (Erişim Tarihi: 28/10/2020).

https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/bayburt/genelbilgiler (Erişim Tarihi: 12/12/2021).

https://www.turkpatent.gov.tr/TURKPATENT/resources/temp/D4FC3411-653D-4623-9D67-20AD1D4E1F61.pdf;jsessionid=FFF67F4EB1F2FD9CA3E102577A06A523 (Erişim Tarihi: 28/10/2020).

Hu, Y. & Ritchie, J. R. B. (1993). Measuring destination attractiveness: A contextual approach. Journal of Travel Research, 32(2), 25-34.

Işkın, M. & Sarıışık, M. (2019). Karadeniz Bölgesi Mutfağı. (Editörler: Sarıışık, M. ve Özbay, G.), Ulusal Gastronomi ve Türk Mutfağı (Tarihçe, Hammadde, Ritüeller, Özgün Yemekler, Reçeteler), Ankara: Detay Yayıncılık.

Kara, G. & Gürbüz, A. (2017). Safranbolu’ya gelen turistlerin yöresel gıda algısı ve talep durumu. Anka e-Dergi, 2(2), 1-9.

Kıvanç, M. İ. (2019). Destinasyon çekim gücü olarak yöresel mutfağın önemi ve bayburt mutfağı örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.

Krueger, R. (2000). A Focus Groups: A practical guide for applied research. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.

Langford, B. E., Schoenfeld, G. & Izzo, G. (2002). Nominal grouping sessions vs. focus groups. Qualitative Market Research: An International Journal, 5(1), 58-70.

Lee, K. H. (2014). The Importance of food in vacation decision-making: involvement, lifestyles and destination activity preferences of international slow food members. PhD Thesis, Queensland Üniversitesi, Avustralya.

Morse, J. M. (1994). Designing funded qualitative research. In: N. K. Denzin & Y. S. Lincoln (eds.). Handbook of Qualitative Research (p. 220-235). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.

Özbay, G. (2017). Dünden bugüne gastronomi. (editör: sarıışık, m.), tüm yönleriyle gastronomi bilimi, Ankara: Detay Yayıncılık.

Özdemir, F. & Güngör, B. (2016). Kültürel bir değer olarak unutulmaya yüz tutmuş geleneksel Hatay yemekleri ve bu kültürel değerin korunması önerileri. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 4(Özel Sayı 1), 190-199.

Özgen, I. (2017). Uluslararası gastronomiye genel bakış. (editörler: sarıışık, m., özbay, g.), uluslararası gastronomi temel özellikler örnek menüler ve reçeteler, Ankara: Detay Yayıncılık.

Patton, M. Q. (2002). Qualitative Research & Evaulation Methods. Third Edition. Sage Publications, London.

Pratt, J. (2007). Food values: The local and the authentic. Critique of Anthropology, 27(3), 285-300.

Serçeoğlu, N. (2014). Yöre halkının mutfak kültürünü tanıma durumunun tespit edilmesi: Erzurum ili örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 2(4), 36-46.

Şengül S. & Türkay, O. (2015). Bölge restoran mönülerinin belirlenmesinde “yöresel mutfaklar” eğitiminin kullanılması: Mudurnu örneği. Electronic Journal of Vocational Colleges, (Özel Sayı 4), 1-6.

Şengül, S. & Türkay, O. (2016). Akdeniz mutfak kültürünün gastronomi turizmi bağlamında değerlendirilmesi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 4(Özel Sayı 1), 86-99.

Yalın, G. (2020). Kaybolmakta olan yerel mutfak kültürünün turizme kazandırılması: balıkesir ili edremit körfezi örneği. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.

Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.

Yıldız, Ö. A. (2016). Turistik ürün olarak gastronomi. (editörler: kurgun, h. ve özşeker, d. b.), Gastronomi ve turizm. Ankara: Detay Yayıncılık.

Yordam, S. (2021). Algılanan otantiklik, yiyecek deneyimi ve davranışsal niyet ilişkisi: Alaçatı ot festivali örneği. OCAK: Türk Mutfak Kültürü Araştırmaları Dergisi, 1(1), 45-53.

Yüncü, H. R. (2010). Sürdürülebilir turizm açısından gastronomi turizmi ve perşembe yaylası, 10. Aybastı-Kabataş Kurultayı Aybastı-Kabataş Kurultayı Yayınları, Ankara: Detay Yayıncılık.

Yayınlanmış

2023-03-03

Nasıl Atıf Yapılır

APAK, Ömer C., ÜNLÜ, H., & KIVANÇ, M. İlyas. (2023). Unutulmaya Yüz Tutmuş Yöresel Yiyeceklerin Gün Yüzüne Çıkarılması: Bayburt İli Ev Kadınları Üzerine Bir Araştırma (Find Out of Local Foods That Fail to be Forgotten: A Research on House Women in Bayburt Province). Journal of Tourism & Gastronomy Studies, 10(1), 267–283. https://doi.org/10.21325/jotags.2022.989