Resmi Verilere Göre Türkiye’de Taklit ve Tağşiş Yapılan Yiyecek ve İçecekler (According to Official Data of Adulteration and Counterfeit Made in Turkey Food & Beverage)
DOI:
https://doi.org/10.21325/jotags.2020.754Anahtar Kelimeler:
Yiyecek- İçecek- Taklit- TağşişÖzet
Türkiye’de gıda güvenilirliğinin sağlanması, gıdalarda taklit ve tağşişin önlenmesi, kişilerin sağlığının ve tüketici menfaatlerinin korunması ile sektörde haksız rekabetin engellenmesi amacıyla gıda ve gıda ile temas eden madde ve malzemelerin üretim, işleme ve dağıtımının tüm aşamalarında resmi kontrol faaliyetlerini T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı yürütmektedir. Kişilerin hayatını ve sağlığını tehlikeye düşürecek şekilde bozulmuş, değiştirilmiş gıdaları üreten ve satan firmalar ile söz konusu ürünlerin adı, parti numarası gibi bilgiler Bakanlık tarafından kamuoyuyla düzenli olarak paylaşılmaktadır. Bu çalışmada, son beş yılda (2016 – 2020) taklit ve tağşiş yapıldığı veya ilaç etken maddesi ilave edildiği tespit edilip Bakanlık sitesinden resmi olarak ilan edilmiş gıda ürünleri incelenerek Türkiye’de tüketime sunulan yiyecek içeceklerde taklit ve tağşiş durumu tartışılmıştır. 15 farklı kategoride incelenen toplam 2112 adet yiyecek içecekten en fazla taklit tağşiş yapılan ürünler sırasıyla bitkisel yağ, et ve et ürünleri, süt ve süt ürünleri olduğu tespit edilmiştir. Taklit ve tağşiş yapılan gıdalardan en fazla 625 adet örnekle bitkisel yağlar; en az ise 3’er adet örnekle kuruyemiş - çerez ürünleri ile meyve-sebze işleme ürünleri olduğu belirlenmiştir.
Referanslar
Akan, S., & Özdestan Ocak, Ö. (2017). Gıda üretimi ve pazarlamasında etik ve önemi. 1. Tarım ve Gıda Etiği Kongresi, 129-133, Ankara
Anonim (2020a). T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı. 28.11.2020 tarihinde https://www.tarimorman.gov.tr/Duyuru/1148/Kamuoyuna-Duyurulur sayfasından erişilmiştir.
Anonim (2010b). Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu. T.C. Resmi Gazete No: 27610. 22.03.2020 tarihinde https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5996.pdf sayfasından erişilmiştir.
Anonim (2020c). Sildenafil Nedir? Zararları Nelerdir? 20.10.2020 tarihinde https://www.formsante.com.tr/sildenafil-nedir-vucuda-zararlari-ve-yan-etkileri-nelerdir/ sayfasından erişilmiştir.
Anonim (2016d). Bal. Türkiye arı yetiştiricileri merkez birliği. 22.03.2020 tarihinde http://www.tab.org.tr/bal sayfasından erişilmiştir.
Anonim (2004e). Türk Ceza Kanunu. T.C. Resmi Gazete No:25610. 22.03.2020 tarihinde https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5237.pdf sayfasından erişilmiştir.
Balçık Mısır, G. (2008). HACCP, Gıda güvenligi ve risk yönetim sistemi. 19.10.2020 tarihinde http://www.yunus.sumae.gov.tr/2008/03/03.pdf sayfasından erişilmiştir.
Başoğlu, F. (1986). Gıdada bitkisel yağlarda bulunan sabunlaşmayan maddelerden yararlanarak tağşişin saptanması. The Journal of Food, 11(1), 1-21.
Batu, A., Akbulut, M., Kırmacı, M., & Elyıldırım, F. (2007). Üzüm pekmezi üretiminde yapılan taklit ve tağşişler ve belirleme yöntemleri. Gıda Teknolojileri Elektronik Dergisi, 2, 17-24.
Bertelli, D., Lolli, M., Papotti, G., Bortolotti, L., Serra, G., & Plessi, M. (2010). Detection of honey adulteration by sugar syrups using one-dimensional and two-dimensional high-resolution nuclear magnetic resonance. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 58, 8495-8501.
Çopur, U., Yonak, S., & Şenkoyuncu, A. (2010). Gıda güvenliği ve denetimi sistemi. 17.10.2020 tarihinde http://www.zmo.org.tr/resimler/ekler/6bf16f1f0372a63_ek.pdf sayfasından erişilmiştir.
Doğan, O. (2019). Gıdada tağşişin tarihi ve politik ekonomisi üzerine bir inceleme. Ankara Barosu Dergisi, 34(4), 331-341.
Devran, Z., & Aslan, D. (2018). Halk sağlığı bakış açısıyla gıda endüstrisi “Taktikleri” ve önleme yaklaşımları. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care, 12(4), 307-317.
Ekici, H., Yipel, M., Portakal, P., & Yarsan, E. (2008). Gıda katkı maddelerinin toksikolojik yönden incelenmesi. Türk Veteriner Hekimleri Birliği Dergisi, 8(1-2), 60-66.
Erden, C. (2012). Türkiye’de gıda güvenliğinde karşılaşılan sorunlar ve gıda güvenliğinin benimsenmesinde eğitim yöntemlerinin uygulanabilirliği (Yüksek Lisans Tezi). Namık Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekirdağ.
European Commission (2020). The EU food fraud network. 17.04.2020 tarihinde https://ec.europa.eu/food/safety/food-fraud/ffn_en sayfasından erişilmiştir.
FAO. (2019), Gıda Güvenilirliği Herkesin Sorumluluğu. 17.04.2020 tarihinde http://www.fao.org/fao-stories/article/tr/c/1197183/ sayfasından erişilmiştir.
Hepdizici, D., & Yücel U. (2015). Gıda hukuku ve güvenliği. 17.06.2020 tarihinde www.apelasyon.com sayfasından erişilmiştir.
Johnson, R. (2014). Food Fraud and “Economically Motivated Adulteration” of Food and Food Ingredients. Congressional Research Report, 1-40.
Karabal, A. (2019). Gıda Mevzuatı ve Gıda Güvenliği. International Journal of Social and Humanities Sciences, 3(1), 179-198.
Karakılıç, M., Suna, S., Tamer, C.E., & Çapur, Ö. U. (2014). Gıda alerjisi reaksiyonları. Ziraat Fakültesi Dergisi, 28 (1), 73-82.
Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Kocatepe, D., & Turan, H. (2012). Su ürünleri alerjisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 3(2), 46-51.
Koyuncu, M. (2017). Peynir üretiminde kullanılan sütlerin tür tayini İçin Üre-PAGE kullanımı. International Conference on Advanced Engineering Technologies, 12(3). 21-23 Sept. 2017, Bayburt.
Moore, J. C., Spink, J., & Lipp, M. (2012). Development and application of a database of food ıngredient fraud and economically motivated adulteration from 1980 to 2010. Journal of Food Science, 77(4), 118–126.
Ocak, S., & Önder, H. (2014). Süt ürünlerinde tüketici tercihini etkileyen faktörler ve gıda güvenliği bilinci. Dergipark Akademik, 55(2), 9-15.
Özen, M. (2016). Gıdada sahtekârlık, cezai ve hukuki sorumluluk. Ankara Barosu Dergisi, 2, 331-341.
Spink, J., & Moyer, D.C. (2011). Defining the public health threat of food fraud. Journal of Food Science, 76(9), 157-163.
Şahiner, A., Çağlar, M.Y., Demirci, M., & Çakır, B. (2017). Helal endüstrisine global yaklaşım. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5, 462-468.
Türkmen, S., & Ataseven, Y. (2020). Türkiye’de taklit ve tağşiş yapılan gıdalara ilişkin yasal düzenlemelerin ve uygulamaların değerlendirilmesi. Tarım Ekonomisi Araştırmaları Dergisi, 6(1), 65-75.
Vural, H. (2015). Tarım ve gıda güvenliğinde etik ilkelerin önemi. Journal of Agricultural Faculty of Uludag University, 29(2), 193-202.
Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2003). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 Journal of Tourism & Gastronomy Studies
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
