Mutfakta Kadının Rolü ve Yenilikçi Yaklaşımına Yönelik Muğla İl Merkezinde Bir Araştırma

Yazarlar

  • Hulusi DOĞAN
  • Volkan AKTAN

Anahtar Kelimeler:

Mutfak- Kadın- Yenilikçi yaklaşım

Özet

Bu çalışmanın ana amacı, kadınların mutfakta ne derece yenilikçi ve yaratıcı bir yaklaşım tarzı
içerisinde olduklarının belirlenmesidir. Ayrıca kadınların mutfaktaki rol ve sorumluluklarına ilişkin
algıları ile erkeklerden mutfakta yardım ve destek noktasındaki beklentileri araştırmada konu
edilmektedir. Ev hanımı ya da çalışan olma, çocuk sahibi olup olmama ya da evli olup olmamanın
kadının mutfaktaki rol ve sorumluluk algısına ne düzeyde etki ettiği çalışmada ele alınmaktadır.
Benzer şekilde çocuk sahibi olmanın ya da çalışan konumunda bulunmanın ka-dınların mutfakta
erkeklerden yardım ve destek beklentilerini artırıp artırmadığı da araştırma-da ele alınmaktadır.
Ayrıca medeni durum, çocuk sahibi olma, eğitim düzeyi, ev hanımı ya da çalışan konumunda olma
gibi değişkenlerin kadınların mutfaktaki yenilik ve yaratıcılık girişim-lerine ne derece etki ettiği de
irdelenmektedir. Bu amaçla Muğla İli Menteşe ilçesinde ikamet eden kadınlara yönelik bir anket
çalışması gerçekleştirilmiştir. Toplam 367 anket değerlendir-meye alınmıştır. Anket verilerinin (ttest ve Anova) analizi sonucunda kadınların araştırma değişkenlerine ilişkin düşünce ve
yaklaşımlarının eğitim düzeyi, medeni durum, gelir düzeyi, konum ve çocuk sahibi olup olmama
gibi demografik değişkenlere bağlı olarak farklılıklar gösterdiği belirlenmiştir. Bekâr kadınlar, evli
kadınlara oranla erkeklerin mutfakta daha aktif yer almalarını istemektedir. Evli kadınlar ise
bekârların aksine, mutfakta kadınların daha fazla rol ve sorumluluk almaları gerektiğine
inanmaktadırlar. Ayrıca bekâr kadınların, evli kadınlara oranla mutfakta daha fazla yenilikçi bir
girişim ve deneyim içerisinde oldukları belirlenmiştir. Diğer yandan çocuk sahibi olan kadınların
mutfaktaki rol ve sorumluluk algıları ile yenilikçi girişim ve özgünlük çabalarının, çocuk sahibi
olmayanlara göre daha yüksek olduğu olduğu belirlenmiştir. Ev hanımı konumunda olan kadınların
mutfaktaki rol ve sorumluluk algılarının da çalışan kadınlara göre daha yüksek olduğu belirlenmiştir

Referanslar

CANDAN, E. ve GÜNAL, Ö. S. (2013), “Tarımda Kadın Emeği”, Tarım Ekonomisi Dergisi, 19 (1), ss. 93-101.

COOPER, A. (1998), A Woman’s Place is in the Kitchen: An Evolution of Women Chefs, Van Nostrand Reinhold, New York.

CİĞERİM, N. (2001), “Batı ve Türk Mutfağı’nın Gelişimi, Etkileşimi ve Yiyecek-İçecek Hizmetlerinde Türk Mutfağının Yerine Bir Bakış”, Türk Mutfak Kültürü Üzerine Araştırmalar, Türk Halk Kültürünü Araştırma ve Tanıtma Vakfı Yayınları, Yayın No: 28, s. 49-61.

DRUCKMAN, C. (2010), “Why Are There No Great Women Chefs”, Gastronomica, 10 (1), pp. 24-31.

FISHER, B. (1992), “Book Review: Feeding the Family: The Social Organization of Caring as Gendered Work”, Symbolic Interaction, 15 (4), pp 529-532.

GOODY, J. (2013), Yemek, mutfak, sınıf (Çev. M. Günay Güran), Pinhan Y., İstanbul.

HADDAJİ, M., GARRIGOS, J. A., SEGOVIA, G. P. (2017), “Women chefs’ experience: Kitchen barriers and success factors”, International Journal of Gastronomy and Food Science, 9, pp. 49-54.

GÜLEŞ, K. H. ve BÜLBÜL, H. (2004), Yenilikçilik İşletmeler İçin Stratejik Rekabet Aracı, 1. Basım, Nobel Yayınları, Ankara.

HALICI, N. (1997), “Anadolu Bayramlarında Beyaz Renkler”, Türk Mutfak Kültürü Üzerine Araştırmalar, Türk Halk Kültürünü Araştırma ve Tanıtma Vakfı Yayınları, Yayın No: 20, s. 65-67.

İNCE, Ş. (2014), Toplumsal ve Kültürel Dönüşümlerin Gündelik Hayata Yansımaları: 2000’lerde Türkiye’nin Mutfağı, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, SBE, Ankara.

İNCE, Ş. (2016), “Şeflerin Savaşı: Profesyonel Mutfaklarda Erkek ve Kadın Şefler”, HÜ İletişim Fakültesi Kültürel Çalışmalar Dergisi, 3 (2), ss. 409-435.

KARL, M. (2009),”Inseparable: The Crucial Role of Women in Food Security Revisited”, Features, No. 1, pp. 8- 19.

KELLY, C. R. (2015), “Cooking Without Women: The Rhetoric of the New Culinary Male”, Communication and Critical/Cultural Studies, 12 (2), pp. 200-204.

LLEWELLYN, M. (2004), “Designed by women and designing women: gender, planning and the geographies of the kitchen in Britain 1917-1946”, Cultural Geographies, 10, pp. 42-60.

KOŞAY, H. Z. ve ÜLKÜCAN, A.(2011), Anadolu Yemekleri ve Türk Mutfağı, Çiya Yayınları, İstanbul.

LAPOINTE, E. (1992), “Relationships with waitresses: Gendered social distance in restaurant hierarchies”, Qualitative Sociology, 15 (4), pp. 377-393

MERDOL, T. K. (1998), “Tarihten Günümüze Toplumlar ve Beslenme Alışkanlıkları”, Türk Mutfak KültürüÜzerine Araştırmalar, Türk Halk Kültürünü Araştırma Ve Tanıtma Vakfı Yayınları, Yayın No: 22, s. 135-143.

PIERCE, S. J. (2010), Kitchen Cache: The Hidden Meaning of Gender and Cooking in Twentieth-Century American Kitchens, Master of Arts, Appalachian State University, Boone North Carolina.

PLATZER, R. (2011), Women not in the kitchen: A look at gender equality in the restaurant industry, California Polytechnic State University, Degree Bachelor of Arts, California.

SWINBANK, V. (2002), “The sexual politics of cooking: A feminist analysis of culinary hierarchy in western culture”, Journal of Historical Sociology, 15 (4), pp. 464-495.

SZABO, M. (2014), “Men nurturing through food: Challenging gender dichotomies around domestic cooking”, Journal of Gender Studies, 23 (1), pp. 18-31.

TALAS, M (2005), “Tarihi Süreçte Türk Beslenme Kültürü ve Mehmet Eröz’e Göre Türk Yemekleri”, Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 18: s. 273-283.

TEZCAN, M. (1993), “Yemeklerin Toplumsal Fonksiyonları”, Türk Mutfak Kültürü Üzerine Araştırmalar, Türk Halk Kültürünü Araştırma ve Tanıtma Vakfı Yayınları, Yayın No: 20, s. 54-60.

TEZCAN, M. (1997), “Yemek Kültürü Üzerine Dinsel Etkiler”, Türk Mutfak Kültürü Üzerine Araştırmalar, Türk Halk Kültürünü Araştırma ve Tanıtma Vakfı Yayınları, Yayın No: 20, s. 139-146.

YILMAZ, A. (2002), İşyerimiz Mutfak, Mesleğimiz Aşçılık, Sanatımız Pişirmek, İstanbul.

Yayınlanmış

2023-01-11

Nasıl Atıf Yapılır

DOĞAN, H., & AKTAN, V. (2023). Mutfakta Kadının Rolü ve Yenilikçi Yaklaşımına Yönelik Muğla İl Merkezinde Bir Araştırma. Journal of Tourism & Gastronomy Studies, 6(2), 60–73. Geliş tarihi gönderen https://jotags.net/index.php/jotags/article/view/384