İzmir’in Coğrafi İşaretli Lezzeti: Boyoz Yeme Motivasyonunun Tekrar Ziyaret Etme Niyeti Üzerine Etkisi (Geographically Indicated Product of Izmir: The Effect of Boyoz Eating Motivation on Revisit Intention)
DOI:
https://doi.org/10.21325/jotags.2023.1309Anahtar Kelimeler:
Turizm- Tekrar ziyaret niyeti- Yerel yemek- İzmir- BoyozÖzet
Bu çalışmada, İzmir’in coğrafi işaretli ürünü Boyoz yeme motivasyonunun tekrar ziyaret etme niyetine etkisi ölçülmüştür. Bunun için, İzmir'i ziyaret edip, en az bir kez Boyoz tadımı yapmış turistlerle online ve yüz yüze anketler yapılmıştır. Heyecan, kültür, duyusal ve sağlık faktörlerinin kısa, orta ve uzun vadede yeniden ziyaret etme niyetine etkileri incelenmiştir. Yapılan 453 anket sonucunda; heyecan faktörünün kısa, orta ve uzun vadede, kültürel ve sağlık faktörlerinin ise sadece orta ve uzun vadede yeniden ziyaret etme niyetine etkisi olduğu tespit edilmiştir. Bu açıdan İzmir’de Boyoz tadımı, turistlerin gezilerini daha renkli ve çekici hale getirme potansiyeline sahiptir. Bu çalışma, Boyoz ile ilgili atölye çalışmalarını, yerel ürünün hikâyesinin anlatılmasını,kullanılan farklı sunum tekniklerini Boyoz’a olan ilgiyi arttıracak faaliyetler olarak önermektedir. Ayrıca, bu interaktif çalışmaların sosyal medya ve benzeri mecralarda paylaşılması ile Boyoz’un duyusal çekiciliğinin ve turistlerin heyecan motivasyonunun arttırılabileceği sonucuna ulaşılmıştır.
Referanslar
Albayrak, M., & Güneş, E. (2010). Traditional Foods: Interaction between local and global foods in Turkey. African Journal of Business Management, 4(4), 555.
Altunbağ, E., & Yılmaz, H. (2019). Sokak Satıcılarına Göre Sokak Lezzetleri. Ulusal-Uluslararası Turizm Kongresi, 437.
Antón, C., Camarero, C., Laguna, M., & Buhalis, D. (2019). Impacts of authenticity, degree of adaptation and cultural contrast on travellers’ memorable gastronomy experiences. Journal of Hospitality Marketing & Management, 28(7), 743-764.
Bayrakçı, S., & Akdağ, G. (2016). Yerel yemek tüketim motivasyonlarının turistlerin tekrar ziyaret eğilimlerine etkisi: Gaziantep'i ziyaret eden yerli turistler üzerine bir araştırma. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 27(1), 96-110.
Bayraktar, G., & Zencir, E. (2019). Sokak satıcılarının gözünden sokak lezzetleri: İzmir örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 1367-1382.
Britannica (2023). https://www.britannica.com/place/Izmir#ref311649 (Erişim Tarihi: 05.05.2023).
Cankül, D., Coda, H., & Kızıltaş, M. Ç. (2022). Gastronomik deneyimsel değerlerin tekrar ziyaret niyetine etkisi: Eskişehir örneği. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 12(3), 1919-1950.
Çalışkan, O. (2013). Destinasyon rekabetçiliği ve seyahat motivasyonu bakımından gastronomik kimlik. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 1(2), 39-51.
Çalışkan, V., & Koç, H. (2012). Türkiye’de coğrafi işaretlerin dağılış özelliklerinin ve coğrafi işaret potansiyelinin değerlendirilmesi. Doğu Coğrafya Dergisi, 17(28), 193-214.
Daşdemir, A., & Madenci, A. B. (2021). Gastronomi turizmi kapsamında yerel yiyecek tüketim motivasyonlarının yerli turistlerin tekrar ziyaret etme niyetlerine etkisinin belirlenmesi: Van kahvaltısı örneği. Gastroia: Journal of Gastronomy and Travel Research, 5(2), 155-176.
Demirci, A., Timur, B., Yılmazdoğan, C., & Oğuz, Y. E. (2015). Yerli turistlerin yöresel yemek tüketimi motivasyonlarının gelecek niyetleri üzerine etkisi: Eskişehir örneği. 1. Uluslararası Türk Dünyası Turizm Sempozyumu, 816-826, 19-21 Kasım 2015.
Doğan, B. (2015). Coğrafi işaret korumasının gelişmekte olan ülkeler için önemi. Social Sciences, 10(2), 58-75.
Erdoğan, S. E. (2017). Seyahat motivasyonunu etkileyen gastronomik unsurlar: İzmir yarımada örneği. Yaşar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
Eren, R. (2019). Turkey’s food ımage, travelers’ revisit intention and tourist expenditures: Turkey's food ımage. Anais Brasileiros de Estudos Turísticos, 9, 1-16.
Fuchs, G., & Reichel, A. (2011). An exploratory ınquiry into destination risk perceptions and risk reduction strategies of first time vs. repeat visitors to a highly volatile destination. Tourism Management, 32(2), 266-276.
Genç, V. (2021). What can gen z tourist eat on vacation? The food choices of gen z. Journal of Gastronomy, Hospitality, and Travel, 4(2), 343-355.
Genç, V. ve Gülertekin Genç, S. (2018). Batman gastronomik ve tarımsal coğrafi işaret unsurlarının sürdürülebilir turizm açısından değerlendirilmesi. Uluslararası Gastronomi Turizmi Araştırmaları Kongresi, 385-390, 20-22 Eylül.
İzmir Kültür ve Turizm Dergisi (2023). https://www.izmirdergisi.com/tr/turizm/gezi-rehberi/1417-tarihin-pesinde-muhtesem-bir-gezi-rotasi-efes-mimas-yolu (Erişim Tarihi: 26.07.2023).
Jang, S. S., & Feng, R. (2007). Temporal destination revisit intention: The effects of novelty seeking and satisfaction. Tourism management, 28(2), 580-590.
Jung, T., Ineson, E. M., Kim, M., & Yap, M. H. (2015). Influence of festival attribute qualities on slow food tourists’ experience, satisfaction level and revisit ıntention: The case of the mold food and drink festival. Journal of Vacation Marketing, 21(3), 277-288.
Kaçar, B., & Yarış, A. (2022). Gastronomi deneyimi unsurlarının tekrar ziyaret niyetine etkisi. Journal of Tourism & Gastronomy Studies, 10(3), 2713-2734.
Kareem, S. A., & Venugopal, P. (2023). Examining the relationship between gastronomic experience, revisit ıntention, destination ımage and destination brand love: A moderating role of cewebrity reviews. Leisure/Loisir, 1-27.
Kim, Y. G., & Eves, A. (2012). Construction and validation of a scale to measure tourist motivation to consume local food. Tourism Management, 33(6), 1458-1467.
Kim, Y. H., Duncan, J., & Chung, B. W. (2015). Involvement, satisfaction, perceived value, and revisit ıntention: A case study of a food festival. Journal of Culinary Science & Technology, 13(2), 133-158.
Lazaridis, G., Panaretos, D., & Matalas, A. (2022). The impact of the COVID-19 pandemic on the food-related behaviour of tourists visiting Greece. Tourism and Hospitality, 3(4), 816-837.
Mak, A. H. N., Lumbers, M., Eves, A., & Chang, R. C. Y. (2012). Factors influencing tourist food consumption. International Journal of Hospitality Management, 31(3), 928-936.
Mak, A. H. N., Lumbers, M., Eves, A., & Chang, R. C. Y. (2017). The effects of food-related personality traits on tourist food consumption motivations. Asia Pacific Journal of Tourism Research, 22(1), 1-20.
Matson-Barkat, S., & Robert-Demontrond, P. (2018). Who's on the Tourists' menu? Exploring the social significance of restaurant experiences for tourists. Tourism Management, 69, 566-578.
Mohamed, M. E., Hewedi, M. M., Lehto, X., & Maayouf, M. (2020). Egyptian food experience of ınternational visitors: A multidimensional approach. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 32(8), 2593-2611.
Nguyen, H. M., Dang, L. A. T., & Ngu, T. T. (2019). The effect of local foods on tourists’ recommendations and revisit intentions: The case in Ho Chi Minh City, Vietnam. The Journal of Asian Finance, Economics and Business (JAFEB), 6(3), 215-223.
Ölmez, Z. D. (2017). Gastronomi turizminde yerli ziyaretçilerin yöresel yiyeceklere yönelik unutulmaz deneyimlerinin davranışsal niyetleri üzerine etkisi: Seferihisar örneği. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
Özdamar, K., (2017). Ölçek ve Test Geliştirme Yapısal Eşitlik Modellemesi, IBM SPSS.
Quan, S., & Wang, N. (2004). Towards a structural model of the tourist experience: An illustration from food experiences in tourism. Tourism Management, 25(3), 297-305.
Serçek, S. (2018). Turistlerin yerel yemek tüketimindeki motivasyon faktörlerinin incelenmesi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(4), 463-481.
Sever, P., & Girgin, G. K. (2019). Turistlerin restoran deneyimleri ile destinasyonu tekrar ziyaret etme niyeti arasındaki ilişkinin belirlenmesi: İstanbul örneği. Gastroia: Journal of Gastronomy and Travel Research, 3(2), 241-263.
Seyitoğlu, F., & Ivanov, S. (2020). A conceptual framework of the service delivery system design for hospitality firms in the (Post-) Viral World: The Role of Service Robots. International Journal of Hospitality Management, 91, 102661.
Soonsan, N., Sukhabot, S., & Phakdee-Auksorn, P. (2023). Understanding the relationship between gastronomic experience, satisfaction, and revisit ıntention. Kasetsart Journal of Social Sciences, 44(2), 585-592.
Şahin, G. (2013). Coğrafi işaretlerin önemi ve Vize (Kırklareli)’nin coğrafi işaretleri. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (15), 23-37.
Şengül, S. (2018). Destinasyon gastronomi marka değeri bileşenlerinin seyahat niyeti üzerine etkisi (Bolu örneği). Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(1), 1-22.
Sevinç, H., & Pekyaman, A. (2022). Yerel yemek tüketim motivasyonlarının tekrar ziyaret niyetine etkisi: Afyonkarahisar’daki restoran işletmeleri üzerine bir araştırma. Gastroia: Journal Of Gastronomy And Travel Research, 6(2), 357-378.
T.C. İzmir İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü (2023). https://izmir.ktb.gov.tr/TR-77220/turizm-istatistikleri.html (Erişim Tarihi: 26.07.2023).
Tabachnick, B. G., Fidell, L. S. & Ullman, J. B. (2013). Using Multivariate Statistics, Pearson, Boston. 6, 497-516.
Thio, S., Jokom, R., & Widjaja, D. C. (2022). The contribution of perceived food consumption value on destination attractiveness and revisit intention. Journal of Culinary Science & Technology, 1-17.
Turizm Databank (2023). https://www.turizmdatabank.com/turizm-istatistikleri/2022de-izmire-gelen-turist sayisi/#:~:text=Bu%20d%C3%B6nemde%20%C4%B0zmir'e%20gelen,104%20artarak%20691%20bine%20%C3%A7%C4%B1kt%C4%B1. (Erişim Tarihi: 26.07.2023).
Wikipedia (2023). https://en.m.wikipedia.org/wiki/File:Izmir_in_Turkey.svg (Erişim Tarihi: 05.05.2023).
Yarımada İzmir (2023). https://rota.yarimadaizmir.com/tr/Rotalar/2/2 (Erişim Tarihi: 26.07.2023).
Yazıcıoğlu, I., Keskin, E., & Sezen, N. (2022). Relationships between cuisine quality, food ımage, feelings, recommendation and revisit intention: Gaziantep case. Journal of Culinary Science & Technology, 1-19.
Yıldız, E. (2020). Gastronomik ürün olarak sokak lezzetleri: İzmir sokak lezzetleri üzerine bir araştırma. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(104), 353-366.
Zhang, H., Wu, Y., & Buhalis, D. (2018). A model of perceived image, memorable tourism experiences and revisit intention. Journal of destination marketing & management, 8, 326-336.
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 Journal of Tourism & Gastronomy Studies
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
