Türkiye’deki Milli Parkların Rekreasyon Faaliyetleri Açısından Değerlendirilmesi

Yazarlar

  • Ramazan Pars ŞAHBAZ
  • Meltem ALTINAY

Anahtar Kelimeler:

Milli park- Rekreasyon- Rekreatif faaliyetler

Özet

Turizm ve açık hava rekreasyon faaliyetlerine olan ilginin artmasıyla birlikte milli
park alanlarına olan talep de artış göstermektedir. Milli park alanlarında yapılan
rekreasyonel faaliyetler de gün geçtikçe gelişmekte ve çeşitlenmektedir. Günümüzde milli
park alanları rekreasyon faaliyetlerinde bulunmak amacıyla gelen birçok kişi tarafından
ziyaret edilmektedir. Bu nedenle milli parklardaki rekreasyonel aktiviteler de gittikçe
önem kazanmakta ve turizm faaliyetleri içerisinde önemli bir yer tutmaktadır. Bu
çalışmada; Türkiye’deki milli parkların rekreasyonel olarak önemini açıklamak ve sahip
oldukları özelliklere göre birer rekreasyon alanı olarak kullanımlarının incelenmesi
amaçlanmıştır. Bu amacın yanı sıra, milli parkların rekreasyonel kaynak değerleri, doğa
yürüyüşleri, yaban hayatı izleme, manzara seyretme, fotoğraf çekme, rafting, kanyoning
gibi pek çok aktiviteleri irdeleyerek bu aktivitelerin doğal kaynak değerlerine değinilmiş
ve bunlara yönelik öneriler getirilmiştir. Yapılan nitel araştırma sonucunda parkların
özelliklerine göre rekreasyonel olarak kullanımlarının farklı olduğu, kullanımlarının
ağırlıklı olarak bir bölgede yoğunlaştığı ve bu yoğunlaşmadan dolayı doğal kaynaklarda
tahribatlar oluştuğu ortaya çıkmıştır. Bu duruma çözüm olarak parkların mevcut kullanım
durumu düzenlenmeli ve doğal kaynaklarının potansiyeline göre gerçekleştirilebilecek
rekreasyonel faaliyetler belirlenmelidir.

Referanslar

Ardahan, F., Mert, M.(2013). Bireyleri Bisiklet Kullanmaya

Motive Eden Faktörlerin Çeşitli Demografik

Değişkenlere Göre Değerlendirilmesi: Türkiye Örneği. II.

Rekreasyon Araştırma Kongresi: 239-261.

Başar, M.A., (2006). Turkiye’deki Tabiat Parklarının Açık

Hava Sportif Rekreasyon Aktiviteleri Açısından Mevcut

Potansiyellerinin Belirlenmesi (Kocaeli Ballıkayalar

Vadisi Tabiat Parkı Örneği, Yayınlanmamış Yüksek

Lisans Tezi, Sakarya.

Başar, H., Miran, B. (2010). Dilek Yarımadası-Büyük

Menderes Deltası Milli Parkında Sonbahar

Ziyaretçilerinin Özellikleri . Bülent Ege Üniv. Ziraat Fak.

Derg., 47 (3): 241-250.

Bayer ,m.z.(1999). Çalışma ,Tüketicilik ve Yeni Yoksullar,

(çev.ümit öktem), Samal kitapevi, İstanbul.

Bradley, L.G. ve Inglis, C.B. (2012). Adolescent Leisure

Dimension, Psychosocial Adjustment andGender Effect.

Journal of Adolescence, 35: 1167‐1176.

Borrie, W. T., McCool, S. F., Stankey, G. H. (1998).

Protected Area Planning Principles and Strategies. In:

Lindberg, K.; Wood, M.E.; Engeldrum, D., editör

Ecotourism: A Guide for Planners and Managers. North

Bennington, VT: The Ecotourism Society: 135–155.

Bradley, G. L., & Inglis, B. C. (2012). Adolescent leisure

dimensions, psychosocial adjustment, and gender effects.

Journal of Adolescence, 35, 1167–1176.

Buzbaş, O. (2002). Yüksekler, Erken basımevi.

Çetinkaya, G. (2008). Milli Parkların Bir Rekreasyon Alanı

Olarak Düzenlenmesi ve Yönetilmesi; Bir Model Önerisi.

Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi

Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Demir, C., Çevirgen, A., (2006). Ekoturizm Yönetimi, Nobel

Yayın Dağıtım, Ankara.

Duran, C. (2012). Türkiye de Dağlık Alanların Kırsal Turizm

Açısından Önemi, Karamanoğlu Mehmet

Bey Üniversitesi, Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi,

(22): 45‐52.

Ekici, S., Çolkoğlu, T. ve Bayraktar, A. (2011). Dağcılık

Sporuyla Uğraşan Bireylerin Bu Spora Yönelme

Nedenleri Üzerine Bir Araştırma, Niğde Üniversitesi

Beden Eğitimi Ve Spor Bilimleri Dergisi, 5(2): 110‐119

Erik, S. ve Tarıkahya, B.,(2004). Türkiye Florası Üzerine,

Kebikeç (17):139-163,Ankara

Erduran, F. (2002). Ilgaz Dağı Milli Parkı’nın Turizm

Rekreasyonel Gelişim Sorunları, T.C. Orman Bakanlığı

Araştırma Planlama ve Koordinasyon Kurulu Başkanlığı,

Uluslar Arası Dağlar Yılı, Türkiye Dağları 1. Ulusal

Sempozyumu Bildiriler, 1.Basım, Orman Bakanlığı

Yayını, Ankara.

Erduran, F.(2006). Ilgaz Dağı Milli Parkı’nın Koruma ve

Kullanım İlkeleri Açısından Turizm Rekreasyon

Potansiyelinin Saptanması . Atatürk Üniv. Ziraat Fak.

Derg. 37 (2), 225-233.

Hurd, A.R. ve Anderson, D.M. (2011). The Park and

Recreation Professional’s Handbook. United States:

Human Kinetics.

Ibrahim, H. ve Cordes, K.A. (2002). Outdoor Recreation,

Enrichment For a Lifetime. Second Edition,

Sagamore Publishing, Il.

Iucn, (2011)." What is a Protected Area",

http://www.iucn.org (20.05.2015).

Kaplan, S. (2003). “Doğa Koruma Çalışmaları ve

Yasalarımız”. Kamu Yönetimi Dünyası Dergisi, 4(16):

-33.

Karaküçük S. (1999). Rekreasyon Bos Zamanları

Değerlendirme, Gazi Kitabevi, Ankara.

Karaküçük S. (2008). Boş Zaman ve Rekreasyon ,Gazi

Kitabevi, Ankara.

Kervankıran, İ. Eryılmaz, A.(2014). Isparta İli Milli

Parklarının Rekreasyonel Faaliyetlerde Kullanımı.

Marmara Coğrafya Dergisi 29(1): 81-110.

Kocaeski, S., Sevil, T., Şimşek, K.Y., Katırcı, H., Çelik, O.ve

Çeliksoy, M.A.(2012). Boş Zaman ve Rekreasyon,

Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.

Kraus, R.G. ve Curtis, J.E. (2000). Creative Management In

Recreation, Parks and Leisure Services. New York: The

McGraw‐Hill Companies.

Lane, M. B. (2001). Affirming New Directions in Planning

Theory: Comanagement of Protected Areas, Society and

Natural Resources, 14: 657–671.

Lime, D. W., Anderson, D. H., Thompson, J. L. (2004).

Identifying and Monitoring Indicators of Visitor

Experience and Resource Quality. A Handbook for

Recreation Resource Managers. University of Minnesota,

Department of Forest Resources, St Paul, Minnesota.

Manuela, C. Constantin, C., Gabriela, R. (2012). The

Features of Leisure Physical Occupations on Adults: A

Descriptive Study. Social and Behavioural Sciences, 46:

‐4417.

Mirzeoğlu N., Doğu Y.,Aşçı H., Yaman H., Kirazcı S.,

Özbey S., Mirzeoğlu D. (2006).Spor Bilimine Giriş,

Bağırgan Yayınevi,Ankara.

Morpa Spor Ansiklopedisi, İstanbul, Doğan Ofset (2004).

Özhatay, N., Kültür, Ş.,(2006). Checklist of Additional Taxa

to the Supplement Flora of Turkey III, Turk J. Bot., 30,

-316.

Özhatay, N., Kültür, ş., Güldal, M. B. (2011). Checklist of

Additional Taxa to the Supplement Flora of Turkey V,

Turk J. Bot.,35, 589-624.

Öztürk, S.(2005).Kastamonu-Bartın Küre Dağları Milli

Parkının Rekreasyonel İrdelenmesi, Süleyman Demirel

Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi (2), Isparta.

Öztürk, S.(2004). Çevre Sorunlarına Çağdaş Yaklaşımlar,

Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş.,İstanbul.

Öztürk, O. (2010). “Türkiye Korunan Alanlar Sistemi.”

Korunan Alanlar İklim Çalıştayı, 15-16 Şubat 2010,

Ankara.

Şenyaz, A., (2002). Turizm, Eko-Turizm ve Sürdürülebilir

Kalkınma, Türkiye Dağları 1. Ulusal Sempozyumu,

Kastamonu.

Talay, İ., Kaya, F. ve Belkayalı, N. (2010). Sosyo‐Ekonomik

Yapının Rekreasyonel Eğilim ve Talepler Üzerine Etkisi:

Bartın Kenti Örneği, Coğrafi Bilimler Dergisi, 8(2):

‐156.

Toker F., Çankaya, C., Doğan, M. (2003). Uludağ

Üniversitesinde Öğrenim Gören Yabancı Uyruklu

Öğrencilerin Boş Zaman Etkinliklerine Katılımlarının

Araştırılması. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi

Dergisi, 17 (1).

Torkildsen, G. (2005). Leisure and Recreation Management.

US and Canada: Routledge.

Tütüncü, Ö., Aydın, İ., Küçükusta, D., Avcı, N. ve Taş, İ.

(2011). Üniversite Öğrencilerinin Rekreasyon

Faaliyetlerine Katılımını Etkileyen Unsurların Analizi,

Spor Bilimleri Dergisi, 22(2): 69‐83.

Yalçınkaya, Z.(1995). Antalya Köprülü Kanyon Milli

Parkı’nın Doğa Sporlarına Yönelik Olarak KorumaKullanım Dengesi Açısından Değerlendirilmesi Üzerine

Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi

Fen Bilimleri Enstitüsü.

Yatman, N., (1999).Dağcılık (Temel ve Yaz Teknikleri),Sinan

Ofset & Tipo Matbaacılık, Eğridir.

Yetim, A. (2011). Sosyoloji ve Spor. Ankara: Berikan

Yayınevi

Yücel, M. (2005). Doğa Koruma. Adana: Çukurova

Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Kitabı.

Yücel, M. ve Babuş, D. (2005). Doğa Korumanın Tarihçesi

ve Türkiye’deki Gelişmeler, Doğu Akdeniz Ormancılık

Araştırma Müdürlüğü DOA Dergisi (Journal of DOA),

(11): 151‐175.

Zaman, S., Coşkun, O.(2012). Milli Parklarda Kaynak Değer

Kullanımı İçin Bir Öneri: Nene Hatun Tarihi Milli Parkı.

Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,

(3): 117-134.

T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, Doğa Koruma ve Milli

Parklar Genel Müdürlüğü Resmi İnternet Sitesi. Erişim

Tarihi: 30.05.2015

http://www.milliparklar.gov.tr/mpd/mp/millipark.asp

T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar

Genel Müdürlüğü Resmi İnternet

Sitesi Erişim Tarihi: 26.05.2015

http://www.kultur.gov.tr/

NPS, Amerika Milli Park Sistemi Resmi İnternet Sitesi.

Erişim Tarihi: 26.05.2015

http://www.nps.gov/yose/planyourvisit/biking.htm

T.C.Seyahat Acentaları Birliği Resmi İnternet Sitesi. Erişim

Tarihi:27.05.2015

http://www.tursab.org.tr/

Türk Dil Kurumu Resmi İnternet Sitesi. Erişim

Tarihi:27.05.2015

http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=k

elime&guid=TDK.GTS.5575a9aeee64d7.20103968

Yayınlanmış

2022-12-25

Nasıl Atıf Yapılır

ŞAHBAZ, R. P., & ALTINAY, M. (2022). Türkiye’deki Milli Parkların Rekreasyon Faaliyetleri Açısından Değerlendirilmesi. Journal of Tourism & Gastronomy Studies, 3(3), 125–135. Geliş tarihi gönderen https://jotags.net/index.php/jotags/article/view/135