Türkiye’deki Milli Parkların Rekreasyon Faaliyetleri Açısından Değerlendirilmesi
Anahtar Kelimeler:
Milli park- Rekreasyon- Rekreatif faaliyetlerÖzet
Turizm ve açık hava rekreasyon faaliyetlerine olan ilginin artmasıyla birlikte milli
park alanlarına olan talep de artış göstermektedir. Milli park alanlarında yapılan
rekreasyonel faaliyetler de gün geçtikçe gelişmekte ve çeşitlenmektedir. Günümüzde milli
park alanları rekreasyon faaliyetlerinde bulunmak amacıyla gelen birçok kişi tarafından
ziyaret edilmektedir. Bu nedenle milli parklardaki rekreasyonel aktiviteler de gittikçe
önem kazanmakta ve turizm faaliyetleri içerisinde önemli bir yer tutmaktadır. Bu
çalışmada; Türkiye’deki milli parkların rekreasyonel olarak önemini açıklamak ve sahip
oldukları özelliklere göre birer rekreasyon alanı olarak kullanımlarının incelenmesi
amaçlanmıştır. Bu amacın yanı sıra, milli parkların rekreasyonel kaynak değerleri, doğa
yürüyüşleri, yaban hayatı izleme, manzara seyretme, fotoğraf çekme, rafting, kanyoning
gibi pek çok aktiviteleri irdeleyerek bu aktivitelerin doğal kaynak değerlerine değinilmiş
ve bunlara yönelik öneriler getirilmiştir. Yapılan nitel araştırma sonucunda parkların
özelliklerine göre rekreasyonel olarak kullanımlarının farklı olduğu, kullanımlarının
ağırlıklı olarak bir bölgede yoğunlaştığı ve bu yoğunlaşmadan dolayı doğal kaynaklarda
tahribatlar oluştuğu ortaya çıkmıştır. Bu duruma çözüm olarak parkların mevcut kullanım
durumu düzenlenmeli ve doğal kaynaklarının potansiyeline göre gerçekleştirilebilecek
rekreasyonel faaliyetler belirlenmelidir.
Referanslar
Ardahan, F., Mert, M.(2013). Bireyleri Bisiklet Kullanmaya
Motive Eden Faktörlerin Çeşitli Demografik
Değişkenlere Göre Değerlendirilmesi: Türkiye Örneği. II.
Rekreasyon Araştırma Kongresi: 239-261.
Başar, M.A., (2006). Turkiye’deki Tabiat Parklarının Açık
Hava Sportif Rekreasyon Aktiviteleri Açısından Mevcut
Potansiyellerinin Belirlenmesi (Kocaeli Ballıkayalar
Vadisi Tabiat Parkı Örneği, Yayınlanmamış Yüksek
Lisans Tezi, Sakarya.
Başar, H., Miran, B. (2010). Dilek Yarımadası-Büyük
Menderes Deltası Milli Parkında Sonbahar
Ziyaretçilerinin Özellikleri . Bülent Ege Üniv. Ziraat Fak.
Derg., 47 (3): 241-250.
Bayer ,m.z.(1999). Çalışma ,Tüketicilik ve Yeni Yoksullar,
(çev.ümit öktem), Samal kitapevi, İstanbul.
Bradley, L.G. ve Inglis, C.B. (2012). Adolescent Leisure
Dimension, Psychosocial Adjustment andGender Effect.
Journal of Adolescence, 35: 1167‐1176.
Borrie, W. T., McCool, S. F., Stankey, G. H. (1998).
Protected Area Planning Principles and Strategies. In:
Lindberg, K.; Wood, M.E.; Engeldrum, D., editör
Ecotourism: A Guide for Planners and Managers. North
Bennington, VT: The Ecotourism Society: 135–155.
Bradley, G. L., & Inglis, B. C. (2012). Adolescent leisure
dimensions, psychosocial adjustment, and gender effects.
Journal of Adolescence, 35, 1167–1176.
Buzbaş, O. (2002). Yüksekler, Erken basımevi.
Çetinkaya, G. (2008). Milli Parkların Bir Rekreasyon Alanı
Olarak Düzenlenmesi ve Yönetilmesi; Bir Model Önerisi.
Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Demir, C., Çevirgen, A., (2006). Ekoturizm Yönetimi, Nobel
Yayın Dağıtım, Ankara.
Duran, C. (2012). Türkiye de Dağlık Alanların Kırsal Turizm
Açısından Önemi, Karamanoğlu Mehmet
Bey Üniversitesi, Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi,
(22): 45‐52.
Ekici, S., Çolkoğlu, T. ve Bayraktar, A. (2011). Dağcılık
Sporuyla Uğraşan Bireylerin Bu Spora Yönelme
Nedenleri Üzerine Bir Araştırma, Niğde Üniversitesi
Beden Eğitimi Ve Spor Bilimleri Dergisi, 5(2): 110‐119
Erik, S. ve Tarıkahya, B.,(2004). Türkiye Florası Üzerine,
Kebikeç (17):139-163,Ankara
Erduran, F. (2002). Ilgaz Dağı Milli Parkı’nın Turizm
Rekreasyonel Gelişim Sorunları, T.C. Orman Bakanlığı
Araştırma Planlama ve Koordinasyon Kurulu Başkanlığı,
Uluslar Arası Dağlar Yılı, Türkiye Dağları 1. Ulusal
Sempozyumu Bildiriler, 1.Basım, Orman Bakanlığı
Yayını, Ankara.
Erduran, F.(2006). Ilgaz Dağı Milli Parkı’nın Koruma ve
Kullanım İlkeleri Açısından Turizm Rekreasyon
Potansiyelinin Saptanması . Atatürk Üniv. Ziraat Fak.
Derg. 37 (2), 225-233.
Hurd, A.R. ve Anderson, D.M. (2011). The Park and
Recreation Professional’s Handbook. United States:
Human Kinetics.
Ibrahim, H. ve Cordes, K.A. (2002). Outdoor Recreation,
Enrichment For a Lifetime. Second Edition,
Sagamore Publishing, Il.
Iucn, (2011)." What is a Protected Area",
http://www.iucn.org (20.05.2015).
Kaplan, S. (2003). “Doğa Koruma Çalışmaları ve
Yasalarımız”. Kamu Yönetimi Dünyası Dergisi, 4(16):
-33.
Karaküçük S. (1999). Rekreasyon Bos Zamanları
Değerlendirme, Gazi Kitabevi, Ankara.
Karaküçük S. (2008). Boş Zaman ve Rekreasyon ,Gazi
Kitabevi, Ankara.
Kervankıran, İ. Eryılmaz, A.(2014). Isparta İli Milli
Parklarının Rekreasyonel Faaliyetlerde Kullanımı.
Marmara Coğrafya Dergisi 29(1): 81-110.
Kocaeski, S., Sevil, T., Şimşek, K.Y., Katırcı, H., Çelik, O.ve
Çeliksoy, M.A.(2012). Boş Zaman ve Rekreasyon,
Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
Kraus, R.G. ve Curtis, J.E. (2000). Creative Management In
Recreation, Parks and Leisure Services. New York: The
McGraw‐Hill Companies.
Lane, M. B. (2001). Affirming New Directions in Planning
Theory: Comanagement of Protected Areas, Society and
Natural Resources, 14: 657–671.
Lime, D. W., Anderson, D. H., Thompson, J. L. (2004).
Identifying and Monitoring Indicators of Visitor
Experience and Resource Quality. A Handbook for
Recreation Resource Managers. University of Minnesota,
Department of Forest Resources, St Paul, Minnesota.
Manuela, C. Constantin, C., Gabriela, R. (2012). The
Features of Leisure Physical Occupations on Adults: A
Descriptive Study. Social and Behavioural Sciences, 46:
‐4417.
Mirzeoğlu N., Doğu Y.,Aşçı H., Yaman H., Kirazcı S.,
Özbey S., Mirzeoğlu D. (2006).Spor Bilimine Giriş,
Bağırgan Yayınevi,Ankara.
Morpa Spor Ansiklopedisi, İstanbul, Doğan Ofset (2004).
Özhatay, N., Kültür, Ş.,(2006). Checklist of Additional Taxa
to the Supplement Flora of Turkey III, Turk J. Bot., 30,
-316.
Özhatay, N., Kültür, ş., Güldal, M. B. (2011). Checklist of
Additional Taxa to the Supplement Flora of Turkey V,
Turk J. Bot.,35, 589-624.
Öztürk, S.(2005).Kastamonu-Bartın Küre Dağları Milli
Parkının Rekreasyonel İrdelenmesi, Süleyman Demirel
Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi (2), Isparta.
Öztürk, S.(2004). Çevre Sorunlarına Çağdaş Yaklaşımlar,
Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş.,İstanbul.
Öztürk, O. (2010). “Türkiye Korunan Alanlar Sistemi.”
Korunan Alanlar İklim Çalıştayı, 15-16 Şubat 2010,
Ankara.
Şenyaz, A., (2002). Turizm, Eko-Turizm ve Sürdürülebilir
Kalkınma, Türkiye Dağları 1. Ulusal Sempozyumu,
Kastamonu.
Talay, İ., Kaya, F. ve Belkayalı, N. (2010). Sosyo‐Ekonomik
Yapının Rekreasyonel Eğilim ve Talepler Üzerine Etkisi:
Bartın Kenti Örneği, Coğrafi Bilimler Dergisi, 8(2):
‐156.
Toker F., Çankaya, C., Doğan, M. (2003). Uludağ
Üniversitesinde Öğrenim Gören Yabancı Uyruklu
Öğrencilerin Boş Zaman Etkinliklerine Katılımlarının
Araştırılması. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi
Dergisi, 17 (1).
Torkildsen, G. (2005). Leisure and Recreation Management.
US and Canada: Routledge.
Tütüncü, Ö., Aydın, İ., Küçükusta, D., Avcı, N. ve Taş, İ.
(2011). Üniversite Öğrencilerinin Rekreasyon
Faaliyetlerine Katılımını Etkileyen Unsurların Analizi,
Spor Bilimleri Dergisi, 22(2): 69‐83.
Yalçınkaya, Z.(1995). Antalya Köprülü Kanyon Milli
Parkı’nın Doğa Sporlarına Yönelik Olarak KorumaKullanım Dengesi Açısından Değerlendirilmesi Üzerine
Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi
Fen Bilimleri Enstitüsü.
Yatman, N., (1999).Dağcılık (Temel ve Yaz Teknikleri),Sinan
Ofset & Tipo Matbaacılık, Eğridir.
Yetim, A. (2011). Sosyoloji ve Spor. Ankara: Berikan
Yayınevi
Yücel, M. (2005). Doğa Koruma. Adana: Çukurova
Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Kitabı.
Yücel, M. ve Babuş, D. (2005). Doğa Korumanın Tarihçesi
ve Türkiye’deki Gelişmeler, Doğu Akdeniz Ormancılık
Araştırma Müdürlüğü DOA Dergisi (Journal of DOA),
(11): 151‐175.
Zaman, S., Coşkun, O.(2012). Milli Parklarda Kaynak Değer
Kullanımı İçin Bir Öneri: Nene Hatun Tarihi Milli Parkı.
Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,
(3): 117-134.
T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, Doğa Koruma ve Milli
Parklar Genel Müdürlüğü Resmi İnternet Sitesi. Erişim
Tarihi: 30.05.2015
http://www.milliparklar.gov.tr/mpd/mp/millipark.asp
T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar
Genel Müdürlüğü Resmi İnternet
Sitesi Erişim Tarihi: 26.05.2015
NPS, Amerika Milli Park Sistemi Resmi İnternet Sitesi.
Erişim Tarihi: 26.05.2015
http://www.nps.gov/yose/planyourvisit/biking.htm
T.C.Seyahat Acentaları Birliği Resmi İnternet Sitesi. Erişim
Tarihi:27.05.2015
Türk Dil Kurumu Resmi İnternet Sitesi. Erişim
Tarihi:27.05.2015
http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=k
elime&guid=TDK.GTS.5575a9aeee64d7.20103968
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2022 Journal of Tourism & Gastronomy Studies
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.