Öğretmen Adaylarının Beslenme ile İlgili Bilişsel Yapılarının Kelime İlişkilendirme Testi ile Belirlenmesi(Determining The Cognitive Structure of Teacher Candidates Related to Nutrition Through The Word Association Test)

Yazarlar

  • Ayberk BOSTAN SARIOĞLAN
  • Bahar DEVECİ

DOI:

https://doi.org/10.21325/jotags.2021.931

Anahtar Kelimeler:

Beslenme- Fen bilgisi öğretmen adayları- Kelime ilişkilendirme testi

Özet

Beslenme kavramı hayatımızın her alanında yer almakta ve nasıl beslenmemiz gerektiği ile ilgili tartışmalar her geçen gün daha fazla karşımıza çıkmaktadır. Beslenme eğitiminin önemi göz önünde bulundurulduğunda ortaokul fen bilimleri dersi doğru ve düzenli beslenme ile ilgili öğretimin yapılabileceği bir öğretim kademesi olarak nitelendirilmektedir. Bu nedenle, fen bilimleri alanındaki öğretmenlerin ve öğretmen adaylarının beslenme kavramı ile ilgili fikirlerinin önemli olduğu düşünülmektedir. Yapılan bu araştırmada fen bilgisi öğretmen adaylarının öğretim öncesi ve sonrası beslenme kavramı ile ilgili fikirlerinin kelime ilişkilendirme testi kullanılarak belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma grubu; Marmara Bölgesi sınırları içerisinde yer alan bir devlet üniversitesi bünyesindeki eğitim fakültesinde öğrenim görmekte olan 18 fen bilgisi öğretmen adayından oluşmaktadır. Araştırma 2020-2021 eğitim-öğretim yılı bahar dönemi sürecinde uzaktan eğitim ile yürütülmüştür. Veri toplama aracı olarak beslenme kavramı ile ilgili hazırlanan kelime ilişkilendirme testi öğretim öncesi ve öğretim sonrası kullanılmıştır. Öğretmen adaylarına dört hafta süresince beslenme kavramı ile ilgili öğretim verilmiştir. Veri analizinde öğretmen adaylarının verdikleri cevaplar belirli bazı frekans aralıklarında toplanarak kavram ağları oluşturulmuştur. Elde edilen sonuçlarda, öğretim sonrası daha yüksek aralıklarda kavram ağları oluşturulduğu belirlenmiştir.

Referanslar

Acemioğlu, R., & Doğan, Y. (2021). Fen bilgisi öğretmen adaylarının sağlıklı beslenme konusuna ilişkin tutumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 7 (1), 39-58.

Aldinger, C. E., & Jones, J.T. (1998). Healthy nutrition: An essential element of a health-promoting school. WHO information series on school health (document four). Geneva: WHO.

Bahar, M., & Özatlı, S. (2003). Kelime ilişkilendirme test yöntemi ile lise 1. sınıf öğrencilerinin canlının temel bileşenleri konusundaki bilişsel yapılarının araştırılması. Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 5 (2), 75-85.

Bahar, M., & Yılmaz, M. (2021). Gıda okuryazarlığı: Öğretim programlarındaki yeri. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21 (2), 497-518.

Baysal, A. (2010). Beslenme. Ankara: Hatipoğlu Yayınları.

Beauman, C., Cannon, G., Elmadfa, I., Glasauer, P., Hoffmann, I., Keller, M., & Zerilli-Marimò, M. (2005). The principles, definition and dimensions of the new nutrition science. Public Health Nutrition, 8 (6a), 695-698.

Behrman, J. R. (1996). The impact of health and nutrition on education. The World Bank Research Observer, 11 (1), 23-37.

Bostan Sarıoğlan, A., & Çelik, A. (2021). Sorgulamaya dayalı öğrenmenin ortaokul 5. sınıf öğrencilerinin fikirleri üzerine etkisinin kelime ilişkilendirme testi kullanılarak belirlenmesi. Bilim, Eğitim, Sanat ve Teknoloji Dergisi, 5 (2), 138-159.

Bucak, T. (2017). Gastronomi ve yeni beslenme eğilimleri. M. Sarıışık (Ed). Gastronomi bilimi içinde (s. 99-123). Ankara: Detay Yayıncılık.

Bucak, T. (2019). Yiyecek içecek işletmeciliği. Ankara: Detay Yayıncılık.

Bulduk, S. (2018). Beslenme ilkeleri ve mönü planlama. Ankara: Detay Yayıncılık.

Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K, Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri. (21.Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.

Can, S., Can, Ş., Çokçalışkan, H., & Durukan, E. (2017). Öğretmen adaylarının yeterli ve dengeli beslenme alışkanlıklarının belirlenmesi (Muğla ili örneği). Turkish Studies-International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 12 (13), 117-134.

Contento, I. R. (2008). Nutrition education: Linking research, theory, and practice. Asia Pacific Journal of Clinicial Nutirition, 17 (1), 176-179.

Deveci, B. (2020). Kültür ve yemek kültürü. N. Çetinkaya (Ed). Yemek, kültür ve toplum içinde (s.1-25). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.

Deveci, B., Deveci, B., & Avcıkurt, C. (2017). Yeme davranışı: gastronomi ve mutfak sanatları öğrencileri üzerine bir araştırma. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 5 (3), 118-134.

Dölekoğlu, C. Ö., & Yurdakul, O. (2004). Adana ilinde hanehalkının beslenme düzeyleri ve etkili faktörlerin Logit analizi ile belirlenmesi. Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, 8, 62-86.

Işıksoluğu, M. K. (1986). Yükseköğrenim yapan kız öğrencilerin beslenme durumu ve buna beslenme eğitiminin etkisi. Beslenme ve Diyet Dergisi, 15, 55-70.

Işkın, M., & Sarıışık, M. (2017). Öğrencilerin besin tüketim alışkanlıkları üzerine bir araştırma. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 1 (1), 33-42.

Kantarcı Çınar, D., & Angın, D. E. (2021). Okul öncesi dönem çocuklarına yönelik hikaye kitaplarında yer alan beslenme kavramlarının incelenmesi. e-Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 8 (1), 1-20.

Koniuszy, Z. G., Rygielska, M., & Nowacka, I. (2013). Nutritional status and nutritional habits of men with benign prostatic hyperplasia or prostate cancer–preliminary investigation. Acta Scientiarum Polonorum-Technologia Alimentaria.12 (3), 319-330.

Leslie, J., & Jamison, D. T. (1990). Health and nutrition considerations in education planning. 1. educational consequences of health problems among school-age children. Food and Nutrition Bulletin, 12 (3), 1-13.

Mil, B. (2019). Kültürel sermaye birikimi olarak gastronomi. C. Avcıkurt & M. Sarıoğlan (Ed). Gastronomi olgusuna sosyolojik bakış içinde (s. 35-45). Anakara: Detay Yayıncılık.

Myers, R. (1992). The twelve who survive: strengthening programmes of early childhood developments in the third world. London: Routledge.

Neervoort, F.,Von Rosenstiel, I., Bongers, K., Demetriades, M., Shacola, M., & Wolffers, I. (2012). Effect of a school feeding programme on nutritional status and anaemia in an urban slum: A preliminary evaluation in Kenya. Journal of Tropical Pediatrics, 59 (3), 165-174.

Nicklas, T., & Johnson, R. (2004). Position of the American Dietetic Association: Dietary guidance for healthy children ages 2 to 11 years. Journal of the American Dietetic Association, 104 (4), 660-677.

Nicklas T. A, Webber L. S, Srinivasan S. R., & Berenson G. S. (1993). Secular trends in dietary intakes and cardiovascular risk factors of 10-year-old children: the Bogalusa Heart Study (1973–1988). The American Journal of Clinical Nutrition, 57, 930–937.

Özkan, A. (2018). Sınıf öğretmenlerinin ve adaylarının enerji ve besin öğesi alımları (beslenme alışkanlıkları) ile sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının ve fiziksel aktivite düzeylerinin belirlenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Bartın Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bartın.

Özkaya, F. D., & Cömert, M. (2017). Türk mutfağında yolculuk. Ankara: Detay Yayıncılık.

Pérez-Rodrigo C., Klepp K. I., Yngve A., Sjöstrom, M., Stockley, L., & Aranceta, J. (2001). The school setting: An opportunity for the implementation of dietary guidelines. Public Health Nutrition, 4 (2B), 717–724.

Perez-Rodrigo, C., & Aranceta, J. (2003). Nutrition education in schools: Experiences and challenges. European Journal of Clinical Nutrition, 57 (1), 82-85.

Sarıoğlan, M. (2014). A theoretical research on the constraints of development of gastronomy education in Turkey. Procedia- Social and Behavioral Sciences, 116, 260-264.

Sarıoğlan, M., Avcıkurt, C., & Sezen, T. S. (2020). Gastronomi eğitiminde kavram yanılgıları. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 8 (4), 3408-3425.

Scarmeas N., Anastasiou C. A., & Yannakoulia, M. (2018). Nutrition and prevention of cognitive impairment. The Lancet Neurology,17 (11), 1006-1015.

Sidaner, E., Balaban, D., & Burlandy, L. (2012). The Brazilian school feeding programme: An example of an integrated programme in support of food and nutrition security. Public Health Nutrition, 16 (6), 989-994.

Sim, K-S., & Lee, K-H. (2012). The effect of nutrition education on nutrition knowledge and health improvement in dyslipidemic industrial employees. Journal of the Korean Dietetic Association, 18 (1), 43-58.

Sormaz, Ü., & Şanlıer, N. (2015). Yiyecek-içecek hizmetleri bölümü çırak öğrencilerinin öğün atlama alışkanlıkları ve sağlık durumlarının değerlendirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23 (4), 1619-1632.

Subaşı, Z., & Türker, P. F. (2020). Özel bir kurumda çalışan bireylere verilen beslenme eğitiminin, bireylerin beslenme bilgi düzeyi ve sağlıklı yaşam biçimi davranışlarına etkisi. Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi, 5 (2), 191-200.

Şanlıer, N., Konaklıoğlu, E., & Güçer, E. (2009). Gençlerin beslenme bilgisi, alışkanlık ve davranışları ile beden kütle indeksleri arasındaki ilişki. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29 (2), 333-352.

Şendur, G., & Toprak, M. (2017). An investigation of changes in the cognitive structures of 11th grade students using the word association test: the case of chemical equilibrium. Turkish Studies, 12 (17), 411-436.

Ünver, Y., & Ünüsan, N. (2005). Okul öncesinde beslenme eğitimi üzerine bir araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14, 529-551.

Yabancı, N. (2011). Okul sağlığı ve beslenme programları. TAF Preventive Medicine Bulletin, 10 (3), 361-368.

Yılmaz, M., Gündüz, E., Çimen, O., & Karakaya, F. (2017). 7. sınıf fen bilimleri ders kitabı biyoloji konularının bilimsel içerik incelemesi. Turkish Journal of Education, 6 (3), 128-142.

Zembat, R., Kılıç, Z., Ünlüer, E., Çobanoğlu, A., Usbaş, H., & Bardak, M. (2015). Çocuğun beslenme alışkanlığını kazanmasında okul öncesi eğitim kurumlarının yeri. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, Özel Sayı (Uluslararası Katılımlı 3. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Kongre Kitabı), 417-424.

Yayınlanmış

2023-02-27

Nasıl Atıf Yapılır

BOSTAN SARIOĞLAN, A., & DEVECİ, B. (2023). Öğretmen Adaylarının Beslenme ile İlgili Bilişsel Yapılarının Kelime İlişkilendirme Testi ile Belirlenmesi(Determining The Cognitive Structure of Teacher Candidates Related to Nutrition Through The Word Association Test). Journal of Tourism & Gastronomy Studies, 9(4), 3003–3017. https://doi.org/10.21325/jotags.2021.931