A Mixed Research on Determining the Edible Wild Herbs (EWH) Consumption of Local People in Şırnak
DOI:
https://doi.org/10.21325/jotags.2024.1439Keywords:
Şırnak, Edible wild herbs, Eco-gastronomyAbstract
The aim of this study is to determine the edible wild herbs (EWH) grown in Şırnak province and to reveal the consumption habits of local people towards EWH. Within the framework of this purpose, the research was conducted using the exploratory design of the mixed method. Face-to-face interviews (n:42) and questionnaire techniques (n:276) were used as data collection tools. Snowball sampling method was preferred to collect qualitative data and convenience sampling was preferred to collect quantitative data. The data were evaluated by content analysis and descriptive statistics. In the research, answers to questions such as the names by which herbs are known locally, storage conditions, which diseases they are good for, how often they are used and how they are consumed, and how they are consumed were sought. According to the findings of the research, 75 different edible herbs that local people utilize as edible wild herbs were identified. Apart from food, these herbs are also used for disease treatment, ornamental, cosmetic and chemical purposes. The reasons for consuming herbs are mostly delicious and healthy. It was determined that they are mostly used for breakfast, salads, pickles and spices. As a result of these findings, data on the consumption habits of edible herbs in Şırnak were put forward and various suggestions were presented.
References
Akan, H., & Balos, M.M. (2023). Karaköprü (Şanlıurfa)’da gıda olarak tüketilen yabani bitkiler üzerinde etnobotanik bir araştırma. International Journal of Life Sciences and Biotechnology, 6(1), p. 61-81. DOI: 10.38001/ijlsb.1246913.
Ayaz, N. (2020). Mardin Ilinde Yenen Yabani Bitkiler. Yüksek Lisans Tezi. Bitlis: Bitlis Eren Üniversitesi.
Aygün, C. (2019, Ocak). Çorum Ilinde Yetişen Bazı Yenilebilir Yabani Otların Tespiti, Sağlık Açısından Faydaları ve Yemeklerde Kullanım Figureleri. İstanbul: Okan Üniversitesi.
Bağıran Özşeker, D. (2016). Gastronomi ve Turizm. Ankara: Detay Yayıncılık.
Batu, A. (2017). Moleküler gastronomi bakış açısıyla gıdaların tat ve aroma algıları. Aydın Gastronomy, 25-36.
Baytop, T. (1999). Türkiye'de Bitkiler ile Tedavi. İstanbul: Sanal Basımevi.
Belli, S., & Uluer, C. (2023). Yenilebilir otların yöresel mutfaklarda kullanım figureleri: Adıyaman ili örneği. Journal of Gastronomy Hospitality and Travel, 1558-1567.
Björklund, T. (2013). Eco-gastronomy: Creative food for transformation. Stockholm Resilience Centre, 1-57.
Ceylan, F. (2019). Yenilebilir Otların Yiyecek Hazırlamada Kullanımı: Tirşik Otu (Arum Maculatum L.), Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi.
Çakır, M. (2009). Dünden sonra yarından önce. Türkiye Otelciler Federasyonu, 48-50.
Demirel, M. M., & Samav, U. (2021). Gerze'nin yenilebilir yabani otları. Researchgate, 985-990.
Dilsiz, B. (2010). Türkiye’de Gastronomi ve Turizm (İstanbul örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi.
Eminağaoğlu, Ö. (2005). Şavşat (Artvin) yöresinin tıbbi ve ekonomik bitkileri. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 87-111.
Ertuğ, F. (2014). Resimli Türkiye Florası Cilt 1. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Gıddens, A. (2012). Sosyoloji. İstanbul: Kırmızı Yayınları.
Gillespie. (2001). European Gastronomy Into The 21st Century. England: Elsevıer.
Gouverneur, J. (1997). Kapitalist Ekonominin Temelleri- Çağdaş Kapitalizmin Marksist Ekonomik Tahlilerine Giriş. Ankara: İmge Yayınları.
Görkem, O., Bayram, M., Bertan, S., & Bayram, Ü. (2016). Approach of The Young to Eco-Gastronomy: The Case of Turkish Cuisine. Sofia: St. Kliment Ohridski University Press.
Gülenç, A. (2013). Osmanlı Idari Taksimatında Şırnak Kazası ve Aşiretler Arası Mücadeleler (1850-1914). Gaziantep: Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Gürsoy, A. D. (2014). Deniz Gürsoy'un Gastronomi Tarihi. İstanbul: Oğlak Yayıncılık ve Reklamcılık Ltd. Şti.
Hamarat, H., & Şahin, H. (2023). Yenilenilir otların halk tıbbı, gastronomi ve kültür alanlarında kullanımı: Bingöl İli Örneği. Reserchgate, 1212-1233.
Hatipoğlu, A. (2010, Haziran 22). İnançların gastonomi turizmi üzerine etkileri: bodrun'daki beş yıldızlı otellerin mutfak yöneticilerinin görüşlerinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Yükseklisans Tezi. Sakarya. Ağustos 2, 2020 tarihinde Gastronomi ve Mutfak Sanatları: https://turizm.kastamonu.edu.tr/index.php/tr/gastronomi-ve-mutfak-sanatlari/genel-bilgiler adresinden alındı
Hotman, M., Gören, İ., Erener, S., & Erkan, G. (1996). 1996 yılında Şırnak. Şırnak: Dumat Ofset.
İstanbul Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Herbaryumu. (2020, Mart 17). Temmuz 24, 2020 tarihinde türkiye bitkileri ve koruması: https://iste.istanbul.edu.tr/tr/content/turkiye-bitkileri-ve-korunmasi adresinden alındı
Karabak, S. (2017). Economic and socio-cultural importance of edible wild species. Field Crops Central Research Institute, 26-38.
Karaca, O. B., Yıldırım, O., & Çakıcı, C. (2015). Gastronomi turizminde otlar; ot yemekleri ve sağlıkla ilişkisi üzerine bir değerlendirme. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 27-42.
Karadağ, Ü. (2015). Datça Bölgesine Ait Yenilebilir Otların ve Çiçeklerin Tespiti, Sağlığa Faydaları ve Yemeklerde Kullanım Figureleri, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Okan Üniversitesi.
Karadağ, Ü. & Özer, Ç. (2022). Gastronomi turizmi açısından yenilebilir otların önemi: Ege bölgesi örneği. Asya Studies Academic Social Studies / Akademik Sosyal Araştırmalar, 6(22), 249-256.
Karataş, Z. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Manevi Temelli Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 62-80.
Karayiğit, R. (2021). Yenilebilir Otlar ve Mutfaktaki Kullanım Alanları: İzmit Örneği. Kocaeli: Kocaeli Üniversitesi.
Kekeç, U., & Seçer, A. (2021). Tüketicilerin organik ürünleri tüketim alışkanlığı ve satın almayı etkileyen unsurlar: Kahramanmaraş ili örneği. Mediterranean Agricultural Scences, 87-92.
Keskin, E., & Dönmez, B. (2020). Nevşehir'in yenilebilir yabani otları. International Travel and Tourism Dynamics: Overtourism (s. 189-202). Ankara: Ankara Hacı Bayram Veli University.
Kılıçhan, R. (2014, Nisan 24). Eko-gastronomi. Kayseri.
Kocadağ, S., Çelikay, N., & Kelat, Z. (2021). Türkiye'de yenilebilir ot tüketim durumu. Sağlık ve Toplum, 195-203.
Köroğlu, C. Z. (2013). Tüketim kültürü ve çevre: İslam perspektifinden bir değerlendirme. Toplum Bilimleri Dergisi, 217-232.
Kültür ve Turizm Bakanlığı. (2020, Ağustos 9). 2020 tarihinde Şırnak il ve kültür turizm müdürlüğü: https://sirnak.ktb.gov.tr/Eklenti/6665,sirnakpdf.pdf?0 adresinden alındı
Leonti M.; Nebel S.; Rivera D. & Heinrich M. (2006). Wild gathered food plants in the european mediterranean: A comparative analysis. Economic Botany, 0(60), 130–42.
Nilsson, J. H. (2013). Nordic Eco-gastronomy. Sustainable Culinary Systems: Local Foods, Innovation, Tourism and Hospitality (s. 189-198). içinde London: Routledge.
Ön Esen, F. (2018). Turist Rehberliği Eğitimi Kapsamındaki Uygulama Gezilerinin Incelenmesi: Bir Karma Yöntem Araştırması. Antalya, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Öncebe, S., & Demircan, V. (2019). Tüketicilerin fonksiyonel gıda tüketimini etkileyen faktörler. Akademik Gıda, 497-507.
Özdemir, G. & Dülger Altıner, D. (2019). Gastronomi kavramları ve gastronomi turizmi üzerine bir inceleme, Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 12(1), 1-14
Richards, G. (2003). Gastronomy: an essential ingredient in tourism production and consumption? Tourism and Gastronomy (s. 3-23). içinde London: Routledge.
Saba, C. (2019). Sürdürülebilir tüketim bağlamında yeşil tüketim. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Santich, B. (2004). The study of gastronomy and its relevance to hospitality education and training. Hospitality Management, 15-24.
Scarpato, P. (2000). New global cuisine: the Perspective of Post- modern Gastronomy Studies. Melbourne: RMIT Üniversitesi.
Serçeoğlu, N. (2014). Yöre halkının mutfak kültürünü tanıma durumunun tespit edilmesi: Erzurum ili örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 36-46.
Şırnak 2023 Vizyon Çalıştayı. (2017). Şırnak ya da Şehr-i Nuh (s. 3-9). Şırnak: Mardin Sesi Gazetecilik Matbaacılık.
Şırnak İli Tabiat Turizmi Master Planı 2016-2019. Şırnak: T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı.
Şimşek, A., & Güleç, E. (2020). Gastronomi turizmi kapsamında yenilebilir yabani otlar üzerine yapılan araştırmaların incelenmesi. Journal of Tourism and Gastronomiy Studies, 1542-1551.
T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı. (2022, Ocak 10). Bitkisel üretim /organik tarım/genel bilgiler: https://www.tarimorman.gov.tr/Konular/Bitkisel-Uretim/Organik-Tarim/Genel Bilgiler adresinden alındı.
Top, M. (2010). Şırnak kültür envanteri. Şırnak: Anıt Matbaa.
TÜİK. (2024, 24 Şubat). Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Adrese-Dayal%C4%B1-N%C3%BCfus-Kay%C4%B1t-Sistemi-Sonu%C3%A7lar%C4%B1-2023-49684&dil=1
Üstüner T. (2022). Determenation of plant species consumed as and their usage and their in the Kahramanmaraş province. Turk J Weed Sci, 25(1), 54-68.
Yılmaz, A., & Akay, H. (2023). Mardin'de farklı etnik gruplarda yabani gıda bitkilerinin gastronomik açıdan araştırılması. OKU Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 533-554.
Yılmaz, Ö. T., & Demirbaş, E. (2021). Türkiye'de organik tarım ve üniversite gençliğinin organik gıda tüketim alışkanlığı üzerine bir araştırma. Lectio Socialis, 99-117.
Yin, R. (2009). Case Study Research: Design And Methods (4th ed.). SAGE Publications.
Yücel, E. (2014). Türkiye'de Yetişen Tıbbi Bitkiler Tanıma Kılavuzu. Eskişehir: Türmatsan Matbaacılık.
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2024 Journal of Tourism & Gastronomy Studies
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
