Turizmde Dijitalleşmenin Olumlu-Olumsuz Etkileri Üzerine Bir Değerlendirme (An Evaluation on the Positive and Negative Effects of Digitalization in Tourism)

Yazarlar

  • Gamze KAHRAMAN
  • Ali Caner İNCESU
  • Fulden Nuray KÜÇÜKERGİN

DOI:

https://doi.org/10.21325/jotags.2024.1404

Anahtar Kelimeler:

Dijitalleşme- Teknoloji- Turizmde dijitalleşme

Özet

Bu çalışma dijital dünyanın turizm sektörüne yansımalarını ele almaktadır. Gelişen endüstriyel uygulamaların turizmin temel bileşenleri arasında yer alan ulaşım, konaklama, acentecilik ve rehberlik faaliyetlerinde sağladığı kolaylıklar kaleme alınmış, daha sonra turizmin ana bileşenlerini oluşturan bahse konu sektörlerde dijitalleşmenin getirdiği bazı olumsuz durumlara yer verilmiştir. Turizmde dijitalleşme ulaşım ve konaklama sektörlerinde genel olarak müşteri memnuniyeti ve konfor ve operasyonel kolaylıklara vesile olsa da bakım-onarım vb. ek maliyetlere, nitelikli teknik personel istihdamı sorunlarına ve siber güvenlik gibi problemlere yol açabileceği değerlendirilmiştir. Dijitalleşmenin seyahat acenteleri bakımından ciddi problemlere yol açacağı öngörülmese de birtakım sistemsel sorunlar yaşanabileceğine vurgu yapılmıştır. Profesyonel turist rehberleri açısından dijitalleşmenin turist bireyler ve rehberler arasında iletişimi minimuma indirebileceği değerlendirilmiş, Dijital rehberlik cihazlarının gerçek bir profesyonel rehber deneyimi yaşatmayacağına vurgu yapılmıştır. Netice olarak, dijitalleşmenin turizm sektörüne olan olumlu katkıları ve olumsuz sonuçlarının dengeli bir şekilde değerlendirilmesi sonucuna varılmıştır.

Referanslar

Akben, İ., & Avşar, İ. İ. (2018). Endüstri 4.0 ve karanlık üretim: genel bir bakış. Türk Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, Cilt:3 Sayı:1 , 27-37.

Aksoy, S. (2017). Değişen teknolojiler ve endüstri 4.0: endüstri 4.0’ı anlamaya dair bir giriş. SAV Katkı, (4), 34-44.

Alçın, S. (2016). Üretim için yeni bir izlek: Sanayi 4.0. Journal of life Economics, Volume 3 , Issue 2 , 19-30.

Ansen, E. N., & Fırat, A. (2009). Turizm işletmelerinde elektronik pazarlama: Antalya ili "A grubu seyahat acentaları" örneği. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 4(2), 117-134.

Aslam, F., Aimin, W., Li, M., & Rehman, K. U. (tarih yok). Innovation in the era of IoT and industry 5.0: Absolute ınnovation management (AIM) framework. Information 11, 124., doi:10.3390/info11020124.

Atar, A. (2020). Gelenekselden dijitale turizm sektörü. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(2), 1640-1654.

Atay, L., Yalçınkaya, P., & Bahar, F. (2019). İstanbul'daki akıllı otel uygulamalarının değerlendirilmesi. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt: 8 Sayı: 1/1, 679-690.

Avcı, E. (2021). Turizm Pazarlamasında Dijitalleşme: Sanal ve Artırılmış Gerçeklik Teknolojilerinin Turistik Ürün Pazarlamasında Kullanılması. M. Baş, & İ. E. Tarakçı içinde, Sosyal Bilimlerde Multidisipliner Çalışmalar Teori, Uygulama ve Analizler (s. 137-156). İstanbul: Efeakademi Yayınları.

Bağcı, E. (2018). Endüstri 4.0: Yeni üretim tarzını anlamak. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, Cilt: 9, Sayı: 24, 123-146.

Bağçı, E., & İçöz, O. (2019). Z ve alfa kuşağı ile dijitalleşen turizm. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, Cilt 3, Sayı 2, 232-256.

Branding Türkiye. (2021, 04 22). Kara yollarında dijitalleşme projeleri. https://www.brandingturkiye.com/kara-yollarinda-dijitallesme-projeleri/ Erişim Tarihi: 24.12.2022 adresinden alındı

Buhalis, D. (2003). eTourism Information Technology For Strategic Tourism. Londra: Pearson (Financial Times/Prentice Hall).

Bulut, E., & Akçacı, T. (2017). Endüstri 4.0 ve inovasyon göstergeleri kapsamında Türkiye analizi. ASSAM Uluslararası Hakemli Dergi, Sayı: 7 , 50-72.

Capital. (2019, 06 10). Dijitalleşme akıllı demiryolu altyapısını nasıl geliştiriyor? https://www.capital.com.tr/capital-dergi/gelecek-trendler/dijitallesme-akilli-demiryolu-altyapisini-nasil-gelistiriyor Erişim Tarihi: 24.12.2022 adresinden alındı

Cesur, M., & Boz, M. (2015). İnternetin öneminin ve kullanımının seyahat acentaları perspektifinden değerlendirilmesi: Çanakkale örneği. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 10(1), 119-146.

Çolak, O., & Karakan, H. İ. (2020). Akıllı otel uygulamaları ve uygulamalar hakkında yönetici görüşleri: Gaziantep ili örneği. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 42, 168-184.

Demir, A. ( 2018). Endüstri 4.0'dan eğitim 4.0'a değişen eğitim öğretim paradigmaları. Turkish Studies, Volume 13/15, 147-171.

Demiral, G. (2021). Havacılık sektörünün gelişim süreci ve günümüz endüstri 4.0 uygulamaları. B. Selçuk, S. Ünal, & Y. L. Mert içinde, Sosyal Bilimlerde Akademik Çalışmalar 2 (s. 95-107). Ankara: Duvar Yayınları.

Dijital Yazarlar. (2020, 07, 03). Akıllı otel ile yeni tatil anlayışı. https://www.digitalyazarlar.com/akilli-otel-ile-yeni-tatil-anlayisi/ Erişim Tarihi: 25.12.2022 adresinden alındı

Doğan, M., & Morkoç, D. K. (2015). Seyahat acentalarının web sitelerini kullanma düzeyi: “Çanakkale 2015” teması üzerinden karşılaştırmalı bir analiz. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, Cilt 5, Sayı 2, 99-115.

Doğan, O., & Baloğlu, N. (2020). Endüstri 4.0 kavramsal farkındalık ölçeği. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 22 (38), 58-81.

Döşkaya, T. (2021, 04 02). Yeni dünyanın akıllı otelleri geliyor. Turizm Ajansı: https://www.turizmajansi.com/haber/yeni-dunyanin-akilli-otelleri-geliyor-h46994 Erişim Tarihi: 25.12.2022 adresinden alındı

Dulgaroglu, O. (2021). Turizmde dijitalleşme: Akıllı turizm uygulamaları, Dijital Turizm. Turizm ve İşletmecilik Dergisi, Vol. 2 (1), 01-15.

Duman, M. Ç. (2022). Toplum 5.0: insan odaklı dijital dönüşüm. Journal of Social Policy Conferences, Advanced Online Publication , https://doi.org/10.26650/jspc.2022.82.1008072.

Düzgün, E. (2022). Turist rehberlerinin dijital turizmdeki gelişmelere bakışı. Turizm Akademik Dergisi, 9 (1), 193-208.

Erkmen, B., & Güler, E. G. (2020). Turizm ve dijitalleşme: ‘Haskovo-Edirne kültürel ve tarihi destinasyonlar projesi’ örneği. To & Re, 2 (Ek 1), 111-118.

Ersöz, B. (2020). Yeni nesil web paradigması: Web 4.0 . Bilgisayar Bilimleri ve Teknolojileri Dergisi, 1(2), 58-65.

Eser, S., Çakıcı, A. C., Babat, D., & Kızılırmak, İ. (2019). Turlarda Teknoloji Kullanımı Turistler ve Turist Rehberleri Gözüyle Bir Değerlendirme. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 22, Sayı 41, 465-480.

Fırat, O. Z., & Fırat, S. Ü. (2017). Endüstri 4.0 yolculuğunda trendler ve robotlar. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, Cilt: 46, Sayı:2, 211-223.

Gökdemir, S., & Erdem, S. H. (2017). Seyahat acentalarında internet kullanımı ve sosyal medya. ÇOMÜ Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 2(3), 23-38.

Grech, V. (2001). A brief history of the internet and the world wide web. Images Paediatr Cardiol, Jul-Sep; 3(3), 15-22.

Hazarhun, E., & Yılmaz, Ö. D. (2021). Geleceğin otellerine günümüzden bakış: Bir senaryo analizi (A View of the Future Hotels From Today: A Scenario Analysis). Journal of Tourism & Gastronomy Studies, 9(3), 1901-1931.

Hazarhun, E. (2022). Dijital Dönüşüm Sürecinin Turizm Sektörüne Yansımaları: Akıllı Turizm Teknolojileri Kullanımına Yönelik Bir Araştırma. Danışman: Doç. Dr. Özgür Devrim Yılmaz). Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi. İzmir.

İnnova. (2015, 04 17). Havacılıkta yeni dönem: Dijital kabin yönetimi. https://www.innova.com.tr/tr/blog/dijital-donusum-blog/havacilikta-yeni-donem-dijital-kabin-yonetimi Erişim Tarihi 24.12.2022 adresinden alındı

İnnova. (2022, 04 18). Dijital ikiz nedir, ne işe yarar ve nasıl çalışır? İnnova: https://www.innova.com.tr/tr/blog/dijital-donusum-blog/dijital-ikiz-nedir-ne-ise-yarar-ve-nasil-calisir#:~:text=Dijital%20ikizler%2C%20kurulu%C5%9Flar%C4%B1n%20i%C5%9Flemleri%20izlemesine,sistemlerin%20ger%C3%A7ek%20zamanl%C4%B1 Erişim Tarihi: 24.12.2022. adresinden alındı

Kamber, E., & Bolatan, G. İ. (2019). Endüstri 4.0 Türkiye farkındalığı. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 11, Sayı 30, 836-847.

Kapan, K., & Üncel, R. (2020). Gelişen web teknolojinlerinin (Web 1.0-Web 2.0- Web 3.0) Türkiye turizmine etkisi. Safran Kültür ve Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(3), 276-289.

Kılıç, S., & Alkan, R. M. (2018). Dördüncü Sanayi Devrimi Endüstri 4.0: Dünya ve Türkiye değerlendirmeleri. Girişimcilik İnovasyon ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi, 2(3), 29-49.

Lai, W.-C., & Hung, W.-H. (2017). Constructing the smart hotel architecture –A case study in Taiwan. In Proceedings of The 17th International Conference on Electronic Business, 4-8 Aralık 2017 (s. 67-71). Dubai: In Proceedings of The 17th International Conference on Electronic Business.

Mil, B., & Dirican, C. (2018). Endüstri 4.0 teknolojileri ve turizme etkileri. Disiplinlerarası Akademik Turizm Dergisi, Vol. 1, No. 3, 1-9.

Özarpa, C., Avcı, İ., & Kınacı, B. F. (2021). Akıllı raylı sistemlerde kullanılan alt sistemlerin kritik seviye analizi. Demiryolu Mühendisliği, Sayı 14, 143-153.

Özdoğan, O. (2017). Endüstri 4.0 dördündü sanayi devrimi ve endüstriyel dönüşümün anahtarları. İstanbul: Pusula 20 Teknoloji ve A.Ş.

Özkalkan, S., Özkurt, D. Ş., & Ayyıldız, A. Y. (2022). Turist rehberleri bakış açısıyla dijitalleşme ve robot rehberler. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 10 (2), 1415-1435.

Özkalp, E. (1992). Teknoloji ve çevre. Eskişehir Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C: X, S: 1-2, 381-417.

Özsoylu, A. F. (2017). Endüstri 4.0. Çukurova Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt:21. Sayı:1, 41-64.

Öztürk, F., & Ateş, E. (2021). İnsanlık yararına teknolojik dönüşüm: Toplum 5.0 . Bilim ve Teknik (TÜBİTAK), 31-39.

Press, L. (1997). Tracking the global diffusion of the internet. Communications of the ACM, Vol. 40, No. 11, 11-17.

Ray Haber. (2022, 09 21). Demiryolu siber güvenliği: Dijitalleşmenin diğer yüzü. https://rayhaber.com/2022/09/demiryolu-siber-guvenligi-dijitallesmenin-diger-yuzu/ Erişim Tarihi: 24.12.2022 adresinden alındı

Sadıç, Ş. (2022). Endüstri 5.0 ve Sürdürülebilirlik. https://www.researchgate.net/publication/361506170_Endustri_50_ve_Surdurulebilirlik Erişim Tarihi: 18.12.2022. adresinden alındı

Saracel, N., & Aksoy, I. (2020). Toplum 5.0: süper akıllı toplum. Social Sciences Research Journal, 9 (2), 26-34.

Sarıışık, M., & Akova, o. (2006). Seyahat acentalarında internetin rolü ve önemi üzerine bir araştırma. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (12), 128-148.

Soylu, A. (2018). Endüstri 4.0 ve girişimcilikte yeni yaklaşımlar. Pamukkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 32, 43-52.

Şakir, İ. (2018). Dijitalleşme Havacılıkta Dengeleri Nasıl Değiştirecek? Business Turkiye: https://www.businessturkiye.com.tr/yazarlarimiz/dijitallesme-havaya-sicradi/ Erişim Tarihi: 24.12.2022. adresinden alındı

Şekkeli, Z. H., & Bakan, İ. (2018). Endüstri 4.0'ın Etkisiyle Lojistik 4.0. Journal of Life Economics, Vol:5, Issue: 2, 18-36.

Şimşek, T. (2017, 03 16). Endüstri 4.0 ile geleceğe bakış ve beklentiler. Türkiye'nin Endüstri 4.0 Platformu: https://www.endustri40.com/endustri-4-0-ile-gelecege-bakis-ve-beklentiler/ Erişim Tarihi: 18.12.2022. adresinden alındı

Taş, H. Y. (2018). Dördüncü Sanayi Devrimi’nin (Endüstri 4.0) çalışma hayatına ve istihdama muhtemel etkileri. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, Cilt 9, Sayı 16, 1819-1836.

TCDD. (2020, 23 06). Dijital Gelecek Zirvesi'nin İlk Oturumu Gerçekleştirildi. https://www.tcddtasimacilik.gov.tr/haber/466/ Erişim Tarihi: 24.12.2022 adresinden alındı

THY. (2017). 2017 Yılı Faaliyet Raporu. Turkish Airlines: https://investor.turkishairlines.com/documents/ThyInvestorRelations/download/yillik_raporlar/thy-faaliyet-raporu-tr-en-v4.pdf Erişim Tarihi: 24.12.2022. adresinden alındı

Toker, K. (2018). Endüstri 4.0 ve sürdürülebilirliğe etkileri. Istanbul Management Journal, 29(84), 51–64.

Turizm Ajansı. (2018, 04 22). Otellerde dijital dönüşüm başladı. https://www.turizmajansi.com/haber/otellerde-dijital-donusum-basladi-h22835 Erişim Tarihi: 25.12.2022

TÜBA. (2020). Covid -19 pandemi değerlendirme raporu. http://www.tuba.gov.tr/files/images/2020/kovidraporu/Covid-19%20Raporu-Final%2B.pdf. rişim Tarihi: 22.03.2024.

Türkay, U., & Artar, O. (2021). Havacılık sektöründe havalimanlarının dijital dönüşümü. Working PaperSeries, Vol. 2, Issue 1, 86-97.

Utikad. (2017, 11 07). Limanlarda dijitalleşme artmalı . https://www.utikad.org.tr/Detay/Sektor-Haberleri/15632/limanlarda-dijitallesme-artmali- Erişim Tarihi: 24.12.2022. adresinden alındı

Ünal, A. Y. (2021, 04 11). Kara yolları 'Dijitalleşme Projeleri' ile donatılacak. Anadolu Ajansı: https://www.aa.com.tr/tr/bilim-teknoloji/kara-yollari-dijitallesme-projeleri-ile-donatilacak/2205039 Erişim Tarihi: 24.12.2022 adresinden alındı

Weik, M. H. (1961). The ENIAC Story. journal Article, Vol 45, No 244, 571-575.

Yavaş, V. (2021). Havacılıkta dijitalleşme ve verimlilik ilişkisi üzerine bir içerik analizi. Verimlilik Dergisi, Özel Sayı, 225-237.

Yıldırım, Y. (2019). Fransız Devrimi'nde yurttaşlık ve etkilerine dair bir değerlendirme. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 21 Ek Sayı, 251-271.

Yıldırım, Y. (2020). Farklı disiplinlerde endüstri 4.0. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, Cilt 15, Sayı 21, 758-789.

Yıldız, A. (2018). Endüstri 4.0 ve akıllı fabrikalar . Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 22 (2), 546-556.

Yorulmaz, M., & Patruna, E. (2021). liman işletmelerinde dijitalleşmeden beklentiler ve yöneticilerin bakış açısı. International Journal of Management and Administration, Cilt:5, Sayı:9, 118-131.

Yüksek, G. (2013). Seyahat işletmelerinde bilgi teknolojilerinin rolü ve küresel dağıtım sistemlerine bir örnek: AMADEUS. Online Academic Journal of Information Technology, Cilt 4, Sayı 12, 18-28.

Zengin, Y., & Zengin, R. B. (2022). Endüstri 5.0 döneminde pazarlamaya dair genel bir bakış. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 4, Sayı 1, 111-138.

Yayınlanmış

2024-03-29

Nasıl Atıf Yapılır

KAHRAMAN , G., İNCESU , A. C., & KÜÇÜKERGİN , F. N. (2024). Turizmde Dijitalleşmenin Olumlu-Olumsuz Etkileri Üzerine Bir Değerlendirme (An Evaluation on the Positive and Negative Effects of Digitalization in Tourism). Journal of Tourism & Gastronomy Studies, 12(1), 735–754. https://doi.org/10.21325/jotags.2024.1404