Gastronomide Şef İmajı: Göstergebilimsel Bir İnceleme (Chef Image in Gastronomy: A Semiotic Analysis)
DOI:
https://doi.org/10.21325/jotags.2024.1370Anahtar Kelimeler:
Şef imajı- Göstergebilim- GastronomiÖzet
Çalışma, şef imajı kavramına ilişkin literatürdeki boşluğu doldurmayı ve göstergebilim analizi ile farklı bir bakış açıcı yaratarak mevcut literatüre katkı sağlamayı amaçlamaktadır. Bu çerçevede, şef imajına ilişkin pek çok farklı göstergenin yer aldığı “The Menu” filmi Barthes’ın göstergebilim kuramından yararlanarak nitel bir araştırma yaklaşımıyla incelenmekte ve elde edilen bulgular ışığında bir model önerisinde bulunmaktadır. Elde edilen bulgulara göre şefin tanınırlık düzeyi, yenilik ve yaratıcılık süreci, restoranın imajı, şefin bilgi, beceri ve başarısı şef imajının oluşumunda etkili değişkenlerdir. Şef imajı ise tüketici ve işletme yönünden farklı değişkenler üzerinde bir etki yaratma potansiyeli taşımaktadır. Bunun yanı sıra çalışmanın sonuçları şef imajı alanında yapılmış çalışmaların sınırlı olmasına karşın pratikte önemli bir etkiye sahip olduğunu tartışmaktadır. Çalışma sonunda teorik ve pratik öneriler sunulmaktadır.
Referanslar
Abdurrezzak, A. O. (2014). İşlevsel teori bağlamında yemek kültürünün iletişimsel yönü. Electronic Turkish Studies, 9(11), 1-16.
Aiello, G. (2006). Theoretical advances in critical visual analysis: Perception, ideology, mythologies, and social semiotics. Journal of Visual Literacy, 26(2), 89-102.
Alonso, A. D., & O'Neill, M. A. (2010). Exploring consumers’ images of open restaurant kitchen design. Journal of Retail & Leisure Property, 9, 247-259.
Baldwin, W. (2018). The transference of Asian hospitality through food: chef ׳s inspirations taken from Asian cuisines to capture the essence of Asian culture and hospitality. International Journal of Gastronomy and Food Science, 8, 7–13.
Barthes, R. (1975). The Pleasure of The Text. New York: Hill & Wang.
Barthes, R. (1977). Rhetoric of The İmage. In Image, music, text. New York: Hill & Wang.
Barthes, R. (2008). Toward A Psychosociology of Contemporary Food Consumtpion. C. Counihan and P. Van Esteri, (Ed.) Food and Culture içinde (ss. 28-35). New York: Routledge.
Barthes, R. (2018). Çağdaş Söylenler, (T. Yücel, Çev.). İstanbul: Metis Yayınları.
Beşirli, H. (2010). Yemek, kültür ve kimlik. Milli Folklor, 22(87), 159-169.
Bhattacharjee, A. & Mogilner, C. (2014). Happiness from ordinary and extraordinary experiences. Journal of Consumer Research, 41(1), 1-17.
Bircan, U. (2015). Roland Barthes ve göstergebilim. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 13(26), 17-41.
Birdir, K. & Pearson, E. T. (2000). Research chefs’ competencies: a Delphi approach. Journal of Contemporary Hospitality Management, 12(3), 205–209.
Bouty, I. & Gomez, M.L., (2013). Creativity in haute cuisine: strategic knowledge and practice in gourmet kitchens. Journal of Culinary Science and Technology, 11(1), 80-95.
Bouzida, F. (2014). The semiology analysis in media studies: Roland Barthes Approach. International Conference on Social Sciences and Humanities 8(10), 1001-1007.
Cai, L. A., Wu, B. T. & Bai, B. (2003). Destination image and loyalty. Tourism Review International, 7(3-4), 153-162.
Chapman, S. & Routledge, C. (2009). Key İdeas in Linguistics and The Philosophy of Language. Edinburgh University Press.
Chang, R. C., & Mak, A. H. (2018). Understanding gastronomic image from tourists’ perspective: A repertory grid approach. Tourism Management, 68, 89-100.
Chang, R. C., Kivela, J. & Mak, A. H. (2010). Food preferences of Chinese tourists”. Annals of Tourism Research, 37(4), 989-1011.
Chen, A., Peng, N., & Hung, K. P. (2016). Examining guest chefs’ influences on luxury restaurants’ images. International Journal of Hospitality Management, 53, 129-132.
Chen B., McIntosh, A., Harris, C. & Goodsir, W. (2020). Media images and the gendered representation of chefs. Research in Hospitality Management, 10(1), 1-6.
Choe, J. Y. J. & Kim, S. S. (2018). Effects of tourists’ local food consumption value on attitude, food destination image, and behavioral intention. International Journal of Hospitality Management, 71, 1-10.
Cooper, J., Giousmpasoglou, C. & Marinakou, E., (2017). Occupational identity and culture: the case of Michelin-starred chefs. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 29(5), 1362–1379.
Çakır, M. U., Şengül, S., & Parmaksızoğlu, E. (2020). Sinema perdesinde gastronomi görüntüsü: Yemeğin sosyolojik yansımaları. Journal of Tourism and Gastronomy Studies. 8(4), 3173-3191.
Çalışkan, O. (2016). Menü Fiyatlama. Yılmaz, H. ve Dündar Arıkan, A. (Ed.) Menü Yönetimi içinde (ss. 132-160). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
Çağlar, B. (2012). Bir İletişim Biçimi Olarak Göstergebilim. LAÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 3(2), 22-34.
Çaycı, A. E. & Aktaş, C. (2018). Dijitalden tatmak: yemeğin “yeni” gastro mekanlardaki seyirlik gösterisinin kültürel yansımaları. TRT Akademi, 3 (6), 710-727.
Çırak, K. & Gümüş, B. (2021). Yerel Halkın Gastronomi İmajı ve Yenilik Korkusu Algılarının Yiyecek Tüketim Niyetine Etkisi. Turar Turizm ve Araştırma Dergisi, 10(1), 80-103.
Çinay, H. H., & Sezerel, H. (2020). Ferzan Özpetek filmlerinde gösterge olarak yemek: Mine Vaganti/Serseri Mayınlar. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 8(1), 111-136.
Çinay, H. H., & Sezerel, H. (2021). Fatih Akın filmlerinde yemek ve sofranın temsili. Journal of Tourism & Gastronomy Studies, 9(4), 2670–2690.
Çulha, O. (2011). Gösterge bilim (semiyotik) tekniği kullanılarak Kanada fotoğraflarının incelenmesi. ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 7(13), 409-424.
Deng, Q. & Li, M. (2014). A model of event–destination image transfer. Journal of Travel Research, 53(1), 69-82.
Denli, S. (1997), Gösterge Bilim Açısından Grafik Gösterge Anlamlarının İncelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
Dündar, A. & Ekincek, S. (2016). Yemeklerin Görsel Sunumu. H. Yılmaz (Ed.) Bir iletişim Biçimi Olarak Gastronomi kitabı içinde (ss. 19-43). Ankara: Detay Yayıncılık.
Eren, R. & Çelik, M. (2017). Çevrimiçi gastronomi imajı: Türkiye restoranlarının TripAdvisor yorumlarının içerik analizi. Turizm Akademik Dergisi, 4(2): 121-38.
Erkman-Akerson, F., (2005), Göstergebilime Giriş, İstanbul: Multilingual.
Gallarza, M. G., Saura, I. G. & Garcı́a, H. C. (2002). Destination image: Towards a conceptual framework. Annals of Tourism Research, 29(1), 56-78.
Gao, F. Y. & Bai, S. (2011) The effects of transformational leadership on organizational commitment on family employees in china family business. 2011 International Conference on Economics, Trade and Development IPEDR, 7, 43-48.
Gençer, F. (2016). 1969- 1973 Yılları Arası Türk Filmlerinin Mitolojik ve Göstergebilimsel Çözümlemesi: Tarkan Filmi Örneği. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
Gilgun, J. F. (1999). Fingernails painted red: a feminist, semiotic analysis of a ‘‘hot’’ text. Qualitative Inquiry, 5(2), 181-207.
Gilovich, T., Kumar, A. & Jampol, L. (2014). A wonderful life: Experiential consumption and the pursuit of happiness. Journal of Consumer Psychology, 25(1), 152-165.
Giousmpasoglou, C., Marinakou & E., Cooper, J., (2018). “Banter, bollockings and beatings” the occupational socialisation process in Michelin-starred kitchen brigades in Great Britain and Ireland. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 30 (3), 1882–1902.
Giousmpasoglou, C., Brown, L., & Cooper, J. (2020). The role of the celebrity chef. International Journal of Hospitality Management, 85, 102358.
Gorbatov, S., Khapova, S. N. & Lysova, E. I. (2018). Personal branding: interdisciplinary systematic review and research agenda. Frontiers in Psychology, 9(11), 1-17.
Guèvremont, A. (2021). Can human brands help consumers eat better? Influence of emotional brand attachment, self-identification, and brand authenticity on consumer eating habits. Journal of Consumer Behaviour, 20(3), 803-816.
Guerrero, S., & Herrbach, O. (2009). “Manager organizational commitment: a question of support or image?”. The International Journal of Human Resource Management, 20(7), 1536-1553.
Haddaji, M., Albors-Garrigós, J. & García-Segovia, P. (2017). Women chefs’ experience: kitchen barriers and success factors. International Journal of Gastronomy and Food Science, 9, 49–54.
Hall, C. M. & Valentin, A. (2005). Content Analysis. İçinde B. Ritchie, P. Burns ve C. Palmer (Editörler). Tourism Research Methods. (ss. 191-209). Cambridge: CAB International.
Hanaysha, J. (2016). Testing the effects of food quality, price fairness, and physical environment on customer satisfaction in fast food restaurant industry. Journal of Asian Business Strategy, 6(2), 31-40.
Henderson, J. C. (2011), Celebrity chefs: Expanding empires. British Food Journal, 113(5), 613-624.
Henderson, J. C. (2009). Food tourism reviewed. British Food Journal, 4(1), 317-326.
Hwang, J. & Hyun, S. S. (2012). The antecedents and consequences of brand prestige in Luxury Restaurants. Asia Pacific Journal of Tourism Research, 17(6), 656-683.
Hwang, J. & Lyu, S. O. (2015). The antecedents and consequences of well-being perception: an application of the experience economy to golf tournament tourists. Journal of Destination Marketing and Management, 4(4), 248-257.
Jang, Y., Ro, H. & Kim, T. H. (2015). Social servicescape: The impact of social factors on restaurant image and behavioral intentions. International Journal of Hospitality & Tourism Administration, 16(3), 290-309.
Kanık, İ. (2018). Gastro Sinema. İstanbul, Alfa Yayınları.
Kazkondu, İ. (2021) Mutfak Örgütlenmesi. Şengül S. ve Kurnaz, A. (Ed.) Mutfak Yönetimi. (37-60). Detay Yayıncılık, Ankara.
Kivela, J. (2004). Results of a qualitative approach to menu planning using control and experimental groups. Journal of Foodservice Business Research, 6(4), 43-65.
Klimyuk, E. Y. (2014). Image of the chief. Journal of Economics and Social Sciences, (5), 3.
Kuroshima, S. (2010). Another look at the service encounter: Progressivity, intersubjectivity, and trust in a Japanese sushi restaurant. Journal of Pragmatics, 42(3), 856-869.
Lai, K. (2018). Influence of event image on destination image: the case of the 2008 beijing olympic games. Journal of Destination Marketing & Management. 7, 153-163.
Lane, S. R. & Fisher, S. M. (2015). The influence of celebrity chefs on a student population. British Food Journal, 117(2), 614-628.
Lee, N. (2014). Celebrity Chefs: Class Mobility, Media, Masculinity. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). University of Sydney.
Lertputtarak, S. (2012). The relationship between destination image, food image and revisiting Pattaya, Thailand. International Journal of Business and Management, 7(5), 111-22.
Levi-Strauss, C. (1983). The Raw and The Cooked: Mythologiques. University of Chicago, Chicago.
Lin, Y. C. (2006). Food İmages in Destination Marketing. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Purdue University, West Lafayette, Indiana.
Lin, C. N. & Lin, H. S. (2006). The study of chef image and consumer behavior of teppanyaki restaurant in Taipei. Hwa Kang Journal of Agriculture, 7, 13-26.
Marine-Roig, E., Ferrer-Rosell, B., Daries, N. & Cristobal-Fransi, E. (2019). Measuring gastronomic image online. International Journal of Environmental Research and Public Health, 16(23), 4631.
Meyer, J. P. & Allen, N. J. (1991). A three-component conceptualization of organizational commitment. Human Relations, 1: 61-89.
Sung, M. & Yang, S. U. (2008). Toward the model of university image: The influence of brand personality, external prestige, and reputation. Journal of Public Relations Research, 20(4), 357-376.
Nicolao, L., Irwin, J. R. & Goodman, J. K. (2009). Happiness for sale: do experiential purchases make consumers happier than material purchases?. Journal of Consumer Research, 36(2), 188-198
Okay, A. (2000). Kurum Kimliği. Ankara, MediaCat Kitapları.
Okumus, B., Okumus, F. & McKercher, B. (2007). Incorporating local and international cuisines in the marketing of tourism destinations: the cases of Hong Kong and Turkey. Tourism Management, (28), 253-261.
Öncü, T. (1992). Yaratıcılığın betimlenmesi ve yaratıcılık üzerine çevresel etkiler. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Felsefe Bölümü Dergisi, 14(1), 255-264.
Paglis, L. L., & Green, S. G. (2002). Leadership self‐efficacy and managers' motivation for leading change. Journal of Organizational Behavior: The International Journal of Industrial, Occupational and Organizational Psychology and Behavior, 23(2), 215-235.
Peštek, A. & Činjarević, M. (2014). Tourist perceived image of local cuisine: the case of bosnian food culture. British Food Journal, 116(11), 1821-38.
Pike, S. (2007). Destination image literature-2001 to 2007. Acta Turistica, 19(2), 107-125.
Pratten, J. (2003). What makes a great chef?. British Food Journal. 105(7), 454–459.
Pratten, J. & O’Leary, B. (2007). Addressing the cause of chef shortages in the UK. Journal of European Industrial Training, 31(1), 68–78.
Powell, H. & Prasad, S. (2010). As seen on TV.” The celebrity expert: how taste is shaped by lifestyle media. Cultural Politics, 6(1), 111–124.
Randall, S. (1999). Television representations of food: a case study. International Journal of Tourism and Hospitality Research. 1(1), 41–54.
Ruhlman, M. (2006). The Reach of a Chef: Beyond the Kitchen. New York, Penguin Books.
Ryu, K., Han, H. & Kim, T. H. (2008). The relationships among overall quick-casual restaurant image, perceived value, customer satisfaction, and behavioral intentions. International Journal of Hospitality Management, 27(3), 459-469.
Samancı, Ö. (2012). Avrupa’da ve Türkiye’de Yemek Tarihçiliğine Kısa Bir Bakış. Yemekte Tarih Var Yemek Kültürü ve Tarihçiliği. İstanbul, Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
Saussure F. (1985). Genel Dilbilim Dersleri. B. Vardar (çev.). Ankara, Birey ve Toplum.
Scholes, L. (2011). A slave to the stove?: The TV celebrity chef abandons the kitchen: lifestyle, TV, domesticity and gender. Critical Quarterly, 53(3), 44-59.
Sedikides, C., Campbell, W. K., Reeder, G. & Elliot, A.J. (2002). The self in relationships: whether, how, and when close others put the self in its place. European Review of Social Psychology, 12(1), 235-265.
Silva, A. (2016). What is leadership?. Journal of Business Studies Quarterly, 8(1)1.
Sivas, A. (2012). Göstergebilim ve Sinema İlişkisi Üzerine Bir Deneme. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 11(21), 527-538.
Şen, Ö. (2021). Türk Sinemasında Gastronomi: “Sofra sırları” Film Analizi. N. Çetin (Ed.), Kültürel Medya Okumaları Türk Sineması (ss. 31-49). Çanakkale, Paradigma Akademi Yayınları.
Taşlıyan, M., Paksoy, H. M., & Hırlak, B. (2013). Kurumsal imaj ile örgütsel bağlılık, örgütsel vatandaşlık davranışı ve akademik başarı arasındaki ilişkilerin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 12(4), 775-805.
Thomson, M. (2006). Human brands: investigating antecedents to consumers’ strong attachments to celebrities. Journal of Marketing, 70(3), 104-119.
Tonner, A. (2008). Celebrity chefs as brand and their cookbooks as marketing communication. In Academy of Marketing Conference.
Topaloğu, R. (2010). Kurumsal İmaj İle Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkinin Tespitine Yönelik Bir Araştırma. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Koceli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Koceli.
Uçkan Çakır, M., Şengül, S. & Parmaksızoğlu, E. (2020). Sinema perdesinde gastronomi görüntüsü: yemeğin sosyolojik yansımaları. Journal of Tourism & Gastronomy Studies, 8(4), 3173–3191.
Uçuk, C. (2023). Gastronominin sanat dalları ile ilişkisi: resim ve müzik ile ilişkisi üzerine kavramsal bir değerlendirme. IDEART Uluslararası Tasarım ve Sanat Dergisi, 1(1), 51-61.
Uygun, E., Şahin, B. & Sipahi, N. (2021). Netflix platformu ‘‘Aşk 101’’dizisinde yer verilen gastronomik ögelerin incelenmesi. Safran Kültür ve Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(2), 235-257.
Vargas-Sánchez, A. & Lopez-Guzman, T. (2015). Contemporary management and innovation: Learning from the gastronomy sector. Journal of Food, Agriculture and Environment, 13(2), 32-38.
Wahn, J. C. (1998). Sex differences in the continuance component of organizational commitment. Group & Organization Management, 23(3), 256-266.
White, C. J. (2004). Destination image: to see or not to see?. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 16(5), 309-314.
Yılmaz, G. & Özdemir, B. (2017). Turizm Destinasyonlarında Restoran Biçimleşmeleri: Kapadokya Bölgesi Üzerine Nitel Bir Araştırma. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 28(1), 81-95.
Yılmaz, G. & Şahin, A. (2021). How does the COVID-19 outbreak affect the food and beverage industry in Turkey? Proposal of a holistic model. Journal of Foodservice Business Research, 24(6), 629-664.
Yılmaz, H. & Yüksel, A. (2021). Gastronomy themed movies. Journal of Tourism Leisure and Hospitality, 3(2), 129-137.
Yılmaz, G., Kılıçarslan, D., & Caber, M. (2020). How does a destination’s food image serve the common targets of the UNESCO creative cities network?. International Journal of Tourism Cities, 6(4), 785-812.
Yıldırım, H. (2011). Lider Etkinliğinin Örgütsel Bağlılığa Etkisi: Belek Bölgesi Beş Yıldızlı Otel İşletmelerindeki Mutfak Çalışanları Üzerine Bir Araştırma (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Aydın.
Young, S. M. & Pinsky, D. (2006). Narcissism and celebrity. Journal of Research in Personality, 40(5), 463-471.
Zarantonello, L. & Schmitt, B. H. (2010). Using the brand experience scale to profile consumers and predict consumer behaviour. Journal of Brand Management, 17(7), 532-540.
Zenger, M. M. (2016). Örgütsel Bağlılığı Etkileyen Faktör Olarak Liderlik ve Bir Uygulama. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Zopiatis, A. (2010). Is it art or science? Chef’s competencies for success. International Journal of Hospitality Management. 29, 459–467.
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Journal of Tourism & Gastronomy Studies
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
