Konaklama İşletmelerinde Dönüştürücü Liderliğin İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisi (The Effect of Transformational Leadership on Job Satisfaction and Organizational Commitment in Accommodation Establishments)

Yazarlar

  • Mehmet Naci EFE

DOI:

https://doi.org/10.21325/jotags.2021.883

Anahtar Kelimeler:

Dönüştürücü lider- İş tatmini- Örgütsel bağlılık

Özet

Hizmet sektöründe yer alan konaklama işletmeleri önemli bir istihdam kaynakları olmanın yanı sıra ülke ekonomilerini de olumlu katkıları bulunmaktadır. Bununla birlikte konaklama işletmelerinin kendine özgü yapısından kaynaklanan zorluklar çalışanların refahı, iş tatmini ve örgüte olan bağlılıkları üzerinde olumsuz bir etkiye sebep olmaktadır. Çalışanların yaşadıkları bu olumsuzluklar müşterilere sunulan hizmet kalitesinin düşmesine ve dolayısıyla da mutsuz müşterilere yol açarak örgütsel başarıyı olumsuz etkiler. Araştırmada konaklama işletmesi çalışanlarının iş tatmini ve örgütsel bağlılıkları üzerinde dönüştürücü liderlik davranışlarının etkisi incelenmiştir. Veriler İstanbul’da faaliyet gösteren konaklama işletmeleri çalışanlarından anket formları aracılıyla elde edilmiştir (n=362). Elde edilen veriler SPSS ve AMOS programları yardımıyla analiz edilmiştir. Analiz sonuçları dönüştürücü liderin iş tatmini ve örgütsel bağlılıkları üzerinde olumlu bir etkisinin olduğunu göstermektedir. Araştırma hizmet sektöründeki dönüştürücü liderlik araştırmalarına katkı sağlarken, konaklama işletmelerinin yöneticilerine yönelik pratik önerilerde bulunmaktadır.

Referanslar

Aksu, K. K., Kenek, G., & Sökmen, A. (2020). İşveren markasının örgütsel bağlılığa etkisinde iş tatminin aracılık rolü, İşletme Araştırmaları Dergisi, 12 (4), 4085-4096.

AlKahtani, N., Iqbal, S., Sohail, M., Sheraz, F., Jahan, S., Anwar, B., & Haider, S. (2021). Impact of employee empowerment on organizational commitment through job satisfaction in four and five stars hotel industry. Management Science Letters, 11(3), 813-822.

Alkis, N., Çaldag, M. T., & Yeloglu, H. O. (2020). Örgütsel bağlılık ve işten ayrılma niyeti ilişkisi: Dönüşümcü liderliğin düzenleyici etkisi. Third Sector Social Economic Review, 55(2), 880-892.

Avolio, B. J., Gardner, W. L., Walumbwa, F. O., Luthans, F., & May, D. R. (2004). Unlocking the mask: A look at the process by which authentic leaders impact follower attitudes and behaviors. The leadership quarterly, 15(6), 801-823.

Ayhan, Ö., & Şahin, F. (2017). İç grup her zaman iyi asker midir? Dönüşümcü liderlik-örgütsel vatandaşlık davranışı ilişkisinde lider üye etkileşiminin rolü. İş ve İnsan Dergisi, 4(1), 61-71.

Baquero, A., Delgado, B., Escortell, R., & Sapena, J. (2020). The influence of transformational and authentic leadership on the satisfaction of hotel customers in the Canary Islands. Tourism and Hospitality Research, 20(3), 331-344.

Bass, B. M. (1985). Leadership and performance beyond expectations. New York, NY: Free Press.

Bass, B. M., & Steidlmeier, P. (1999). Ethics, character, and authentic transformational leadership behavior. The leadership quarterly, 10(2), 181-217.

Bennett, T. M. (2009). A study of the management leadership style preferred by IT subordinates. Journal of Organizational Culture, Communications and Conflict, 13(2), 1.

Burns, J.M. (1978), Leadership, harper and row, New York: NY.

Bushra, F., Ahmad, U., & Naveed, A. (2011). Effect of transformational leadership on employees' job satisfaction and organizational commitment in banking sector of Lahore (Pakistan). International journal of Business and Social science, 2(18).

Carless, S.A., Wearing, A. J., & Mann, L. (2000), “A short measure of transformational leadership” Journal of Business and Psychology, Vol. 14 No. 3, pp. 389–405.

Choi, S.B., Kim, K., Ullah, S.E., & Kang, S.W. (2016). How transformational leadership facilitates innovative behaviour of Korean workers: Examining mediating and moderating processes. Personnel Review, 45(3), 459-479.

Dappa, K., Bhatti, F., & Aljarah, A. (2019). A study on the effect of transformational leadership on job satisfaction: The role of gender, perceived organizational politics and perceived organizational commitment. Management Science Letters, 9(6), 823-834.

González-Romá, V., Peiró, J. M., & Tordera, N. (2002). An examination of the antecedents and moderator influences of climate strength. Journal of applied psychology, 87(3), 465.

Hackman, J.R. & Oldham, G.R. (1975). Development of the job diagnostic survey. Journal of Applied Psychology, 60(2), 159-170.

Hair, J., Hult, G. T. M., Ringle, C., & Sarstedt, M. (2014). A primer on partial least squares structural equation modeling (PLS-SEM). Thousands Oaks, Sage.

Hoppock R (1935). Job satisfaction. New York: Harper and Brother.

Huertas-Valdivia, I., Gallego-Burín, A. R., & Lloréns-Montes, F. J. (2019). Effects of different leadership styles on hospitality workers. Tourism management, 71, 402-420.

Jain, P., & Duggal, T. (2018). Transformational leadership, organizational commitment, emotional intelligence and job autonomy. Management Research Review.

Jaworski, B. J., & Kohli, A.K. (1993). Market orientation: Antecedents and consequences. Journal of Marketing, 57(3), 53-70.

Kamselem, K. M., Maiyaki, A. A., & Sagagi, M. S. (2020). Moderatıng role of organızatıonal commıtment on the relatıonshıp between employee empowerment and servıce qualıty delıvery. Ilorin Journal of Human Resource Management, 4(1), 106-118.

Kara, D., Uysal, M., Sirgy, M. J., & Lee, G. (2013). The effects of leadership style on employee well-being in hospitality. International Journal of Hospitality Management, 34, 9-18.

Korkmazer, F., & Ekingen, E. (2017). Örgütsel yabancılaşma’nın iş tatmini ile ilişkisi: Sağlık sektöründe bir uygulama. The Journal of Academic Social Science Studies, 63, 459-470.

Locke, E. A. (1969). What is job satisfaction?. Organizational behavior and human performance, 4(4), 309-336.

Mowday, R. T., Steers, R. M., & Porter, L. W. (1979). The measurement of organizational commitment. Journal of vocational behavior, 14(2), 224-247.

Nazim, A. S. J., Ali, A., & Tariq, M. (2014). Transformational and transactional leadership as predictors of job satisfaction, commitment, perceived performance and turnover intention (empirical evidence from Malakand division, Pakistan). Life Science Journal, 11(5s), 48-53.

Purnomo, B. R., Eliyana, A., & Surya, W. A. (2020). The Effect of Transformational Leadership on Employee Job Satisfaction with the Meditation of Trust to Supervisors. Systematic Reviews in Pharmacy, 11(9), 676-686.

Quintana, T. A., Park, S., & Cabrera, Y. A. (2015). Assessing the effects of leadership styles on employees’ outcomes in international luxury hotels. Journal of Business ethics, 129(2), 469-489.

Romero Fernández, A., & Chávez Yépez, H. F. (2015). Evaluación de la satisfacción del cliente y de los costos de la calidad del proceso de restauración en la hotelería. Retos Turísticos, 14(3), 5-10.

Sökmen, A., Osman, B. E. N. K., & Gayaker, S. (2017). Örgüt kültürü, örgütsel vatandaşlık davranışı ve örgütsel bağlılık ilişkisi: Bir kamu kurumunda araştırma. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(2), 415-429.

Sürücü, L. (2019). İnsan Kaynakları Uygulamalarının Bireysel ve Örgütsel Çıktıları: Liderin Rolü Üzerine Turizm Sektöründe Bir Araştırma (Doktora Tezi). Lefke Avrupa Üniversitesi, KKTC.

Sürücü, L., & Şeşen, H. (2020). İnsan kaynakları yönetim uygulamalarının iş stresi üzerindeki etkisi: Hizmet sektöründe bir araştırma. İş ve İnsan Dergisi, 7(2), 255-265.

Sürücü, L., Şeşen, H., & Maşlakcı A. (2021). SPSS, AMOS ve PROCESS Macro ile İlişkisel, Aracı / Düzenleyici ve Yapısal Eşitlik Modellemesi Uygulamalı Analizler. Ankara: Detay Yayıncılık

Sürücü, L., Maşlakcı, A., & Şeşen, H. (2020). The role of positive psychological capital in the effect of leadership styles on organizational commitment: A study of hospitality services, African Journal of Hospitality Tourism and Leisure, 9(2), 1-16.

Şeşen, H. (2010). Öncülleri ve sonuçları ile örgüt içi girişimcilik: Türk savunma sanayinde bir araştırma (Doktora Tezi). T.C. Kara Harp Okulu, Savunma Bilimleri Enstitüsü, Savunma Yönetimi Anabilim Dalı, Ankara.

Thamrin, H. M. (2012). The influence of transformational leadership and organizational commitment on job satisfaction and employee performance. International Journal of Innovation, Management and Technology, 3(5), 566-572.

Tsai, M. C., Cheng, C. C., & Chang, Y. Y. (2010). Drivers of hospitality industry employees job satisfaction, organizational commitment and job performance. African Journal of Business Management, 4(18), 4118-4134.

Ulutaş, M. (2021) Örgütsel Psikolojik Sermaye ve İş Tatmini İlişkisi: Bişkek'teki Yiyecek İçecek İşletmeleri Üzerine Bir Uygulama. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(1), 578-590.

Vargas-Sevalle, L., Karami, M., & Spector, S. (2020). Transformational Leadership in the Hospitality and Tourism Industry. In Entrepreneurial Opportunities. Emerald Publishing Limited.

Yang, C., Chen, Y., Zhao, X.R., & Hua, N. (2020). Transformational leadership, proactive personality and service performance. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 32(1), 267–287.

Yao, T., Qiu, Q., & Wei, Y. (2019). Retaining hotel employees as internal customers: Effect of organizational commitment on attitudinal and behavioral loyalty of employees. International Journal of Hospitality Management, 76, 1-8.

Yavuz, M. (2010). Liderlik uygulamaları ölçeği’nin türkçe’ye uyarlama çalışması. Eğitim ve Bilim, 35(158).

Yıkılmaz, İ. (2020). Aile işletmelerinde dönüşümcü liderlik. O.YILMAZ ve G. BAYRAMOĞLU (Der.). Aile İlişkileri Bağlamında Aile İşletmeleri içinde (ss 59-78). İstanbul: Kriter Yayıncılık.

Yıldız, A., Ekingen, E. (2020). Paternalistik liderliğin hizmet inovasyon davranışı üzerine etkisinin ve iş tatmininin aracılık rolünün yapısal eşitlik modellemesi ile test edilmesi, İşletme Araştırmaları Dergisi, 12(3), 2916-292.

Yayınlanmış

2023-02-25

Nasıl Atıf Yapılır

EFE, M. N. (2023). Konaklama İşletmelerinde Dönüştürücü Liderliğin İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisi (The Effect of Transformational Leadership on Job Satisfaction and Organizational Commitment in Accommodation Establishments). Journal of Tourism & Gastronomy Studies, 9(3), 2092–2108. https://doi.org/10.21325/jotags.2021.883