Aşçılık Programı Öğrencilerinin Mesleklerine Yönelik Metafor Algıları ve Mutfak Departmanında Kariyere Yönelik Düşünceleri (Metaphor Perceptions of Culinary Program Students on Their Professions and Their Thoughts on Careers in the Culinary Department)

Authors

  • Çağla ÜST CAN
  • Cansu SOLMAZ

DOI:

https://doi.org/10.21325/jotags.2021.817

Keywords:

Culinary, Culinary students, Metaphor, Career

Abstract

This paper aims to evaluate the perceptions of students studying in the culinary program towards the profession with metaphors and to reveal the underlying reasons for their thoughts on whether to pursue a career in the sector or not. Phenomenological design, one of the qualitative research methods, was used in the study. The data obtained online with the data collection tool, which was prepared using metaphor and sentence completion method and consisted of three parts, was coded and common themes and categories were reached. The metaphors that students developed about their profession were evaluated under sixteen themes. It is observed that students generally choose their departments willingly and they are enthusiastic about working in the sector. It has been observed that the profession is perceived as open for improvement and fun. It has been observed that behind the thoughts of students who do not want to pursue a career in the sector, there are issues such as job-related working conditions, low wages, gender discrimination, managers' attitudes, and limited opportunities for promotion. Although the study shows that students describe their profession with positive symbols and their motivation to work related to the profession is high, it has revealed important results especially regarding the reasons for not making a career plan.

References

Akdağ, G., Soylu, A., & Demir, Ş. (2017). Gastronomi ve mutfak sanatları lisans öğrencilerinin mesleklerine ilişkin algıları, Birdir, K. (Ed.), I. Uluslararası Turizmin Geleceği Kongresi. Mersin: Mersin Üniversitesi Yayınları, 295-305.

Akoğlu, A., Cansızoğlu, S., Orhan, N., & Özdemir, Z. (2017). Gastronomi ve mutfak sanatları eğitimi alan öğrencilerin sektörde çalışmaya yönelik bakış açıları, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 5(2), 146-159. doi:10.21325/jotags.2017.74

Altman, L. A., & Brothers, L. R. (1995). Career longevity of hospitality graduates, Hospitality Review, 13(2), 77-83.

Alyakut, Ö., & Küçükkömürler, S. (2018). Gastronomi eğitimi alan üniversite öğrencilerinin mesleklerine yönelik metafor algılarının değerlendirilmesi, OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 9(16), 823–852. doi:10.26466/opus.452139

Arıkan Saltık, I., Avcı, U., & Kaya, U. (2016). Mesleki bağlılık ve mesleği bırakma niyeti üzerinde etken faktörler olarak birey-meslek uyumu ve mesleğin sosyal statüsü: Turizm sektöründe görgül bir araştırma, İşletme Araştırmaları Dergisi, 8(3), 42-63.

Aslan, Z., & Yıldız, M. (2019). Yiyecek - İçecek alanında eğitim alan öğrencilerin mesleklerine bakış açıları, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 7(2), 1124-1141. doi:10.21325/jotags.2019.412

Atabey, S., Karadağ, L., & Karadağ, Ü. (2018). Turizm ve aşçılık öğrencilerinin mutfak departmanına tutumları: Ortaca örneği, Bingöl Z., Karadağ, L. ve Bozgeyikli H. (Ed.), Uluslararası 3. Gençlik Araştırmaları Kongresi, Nahcivan, 27 Haziran-01 Temmuz 2018, 107-115.

Ayaz, N., Ön Esen, F., & Kılıç, B. (2020). Turist rehberi adaylarının Marmaris destinasyon imajı algılarının metafor yoluyla incelenmesi, Gaziantep Unıversity Journal of Social Sciences, 19(4), 1511-1526. http://dergipark.org.tr/tr/pub/jss adresinden erişildi.

Aydemir, D. A. (2018). Gastronomi ve mutfak sanatları eğitimi alan üniversite öğrencilerinin kariyer beklentileri: lisans öğrencilerine yönelik bir araştırma (Yüksek Lisans Tezi). Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Nevşehir.

Aymankuy, Y., & Aymankuy, Ş. (2013). Turizm işletmeciliği eğitimi alan öğrencilerin turizm sektöründeki istihdamla ilgili görüşleri ve sektördeki kariyer beklentileri (Balıkesir Üniversitesi Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu Örneği), Akademik Bakış Dergisi, 53(35), 1-21. doi:10.1017/CBO9781107415324.004

Baltacı, F., Üngüren, E., Avsallı, H., & Demirel, O. N. (2012). Turizm eğitimi alan öğrencilerin eğitim memnuniyetlerinin ve geleceğe yönelik bakış açıların belirlemesine yönelik bir araştırma, Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 4(1), 17-25.

Baysal, K., & Saçılık, M. Y. (2021). Yiyecek içecek işletmeciliği lisans öğrencilerinin “ziyafet” kavramına ilişkin metaforik algıları, Gastroia: Journal of Gastronomy and Travel Research, 5(1), 75-86.

Bilgen, N., Şahin, M. H., & Karatepe, A. (2014). Meslek lisesi ve meslek yüksekokulu öğrencilerinin termal turizm kavramına yönelik düşüncelerinin metaforlar yolu ile analizi, SDU International Journal of Educational Studies, 1(2), 80-87.

Birdir, K., & Kılıçhan, R. (2013). Mutfak şeflerinin mesleki eğitim düzeyleri ve yaşadıkları eğitim problemlerinin tespitine yönelik bir çalışma, Karamustafa, K. (Ed.), 14. Ulusal Turizm Kongresi, Kayseri, Erciyes Üniversitesi Turizm Fakültesi Yayınları, 05-08 Aralık 2013, 615-635.

Birdir, K., & Pearson, T. E. (2000). Research chefs’ competencies: A delphi approach, International Journal of Contemporary Hospitality Management, 12(3), 205-209.

Braun, V., & Clarke, V. (2019). Psikolojide tematik analizin kullanımı, S. N. Şad, N. Özer & A. Atli (Çev.). Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 7(2), 873-898. doi: 10.14689/issn.2148-2624.1.7c.2s.17m

Brymer, R. A., & Pavesic, D. V. (1990). Personality characteristics and profiles of hospitality management graduates, Hospitality Research Journal, 14(1), 77-86.

Bucak, T., & Yiğit, S. (2018). Gastronomi eğitiminde profesyonel mutfak okullarının etkisi: İstanbul mutfak sanatları akademisi (MSA) üzerine bir araştırma, Özkul, E., Bilgili, B. & Uca, S. (Ed.), International Gastronomy Tourism Studies Congress, Kocaeli, 20-22 Eylül 2018, 821-834.

Creswell, J. W. (2016). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni (3. Baskı), (Çev. Ed. M. Bütün & S. B. Demir), Ankara: Siyasal Kitabevi.

Çavuş, Ş., & Kaya, A. (2015). Turizm lisans eğitimi alan öğrencilerin kariyer planları ve turizm sektörüne yönelik tutumu, Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(5), 101-117.

Çelik, M., & Şahingöz, S. A. (2018). İş yaşamında cinsiyet ayrımcılığı: Kadın aşçılar örneği, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(3), 370-383.

Çelikten, M. (2006). Kültür ve öğretmen metaforları, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(21), 269-283.

Çetinsöz B. C., Hazarhun E., & Gündoğdu O. (2020). Mutfak çalışanlarının kariyer planlaması: Y kuşağı çalışanları üzerine bir araştırma, International Journal of Contemporary Tourism Research, 4(1), 15-30, doi: 10.30625/ijctr.643857

Çuhadar, M., & Çetintürk, İ. (2016). Ön lisans düzeyinde turizm eğitimi alan öğrencilerin kariyere yönelik algıları: Süleyman Demirel Üniversitesi örneği, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(17), 51-69.

Davras, G., & Davras, Ö. (2015). Gastronomi ve mutfak sanatları bölümü öğrencilerinin turizm sektöründe cinsiyet ayrımcılığıyla ilgili düşünceleri, Journal of Tourism Theory and Research, 1(2), 86-96.

Daylar, Ş. (2015). Otel mutfak yöneticilerinin işgörenlerin yeterlilik düzeyi hakkındaki algıları: Karşılaştırılmalı bir uygulama (Yüksek Lisans Tezi). Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.

Deveci, B., Deveci, B., Karaman, N., & Aymankuy, Y. (2017). Mutfak departmanına yönelik tutum: Gastronomi ve mutfak sanatları öğrencileri üzerine bir araştırma, Akademik Bakış Dergisi, 64 (Kasım-Aralık), 717-732.

Doğan, S., & Yeşiltaş, M. (2017). Aşçının kişisel özellikleri ile mesleki yetkinliklerinin tespitine yönelik bir çalışma, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 5(4), 250-263.

Duman, T., Tepeci, M., & Unur, K. (2006). Mersin’de yükseköğretim ve orta öğretim düzeyinde turizm eğitimi almakta olan öğrencilerin sektörün çalışma koşullarını algılamaları ve sektörde çalışma isteklerinin karşılaştırmalı analizi, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 17(1), 51-69. doi:10.17123/atad.10626

Eren, R., & Aydin A. (2020) Perceptions and attitudes of culinary students towards food and beverage industry in Turkey, Journal of Culinary Science & Technology, 18(5), 371-395. doi: 10.1080/15428052.2019.1640155

Giritlioğlu, İ., & Olcay, A. (2014). Önlisans düzeyinde turizm eğitimi alan öğrencilerin otel yiyecek içecek bölümüne yönelik tutumları, Balikesir University Journal of Social Sciences Institute, 17(31), 95-120.

Görkem, O., & Ertopcu, İ. (2019). TV yemek programlarının gastronomi eğitimine yansımaları, Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(4), 1501-1513.

Görkem, O., & Sevim, B. (2016). Gastronomi eğitiminde geç mi kalındı acele mi ediliyor?, Electronic Journal of Social Sciences, 15(58), 997-988.

Gözen, E. (2019). Rekreasyon Yönetimi bölümü lisans öğrencilerinin “rekreasyon” kavramına ilişkin metaforik algıları, Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(3), 397-416.

Güzel Şahin, G., & Ünver, G. (2015). Destinasyon pazarlama aracı olarak “Gastronomi Turizmi”: İstanbul’un Gastronomi turizmi potansiyeli üzerine bir araştırma, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 3(2), 63-73.

Haddaji, M., Albors-Garrigos, J., & Garcıa-Segovia, P. (2017). Women chefs’ experience: Kitchen barriers and success factors. International Journal of Gastronomy and Food Science, 9, 49-54.

Harbalıoğlu, M., & Ünal, İ. (2014). Aşçılık Programı öğrencilerinin mesleki tutumlarının belirlenmesi : Ön lisans düzeyinde bir uygulama, Turizm Akademik Dergisi, 1(2014), 57-67.

Karakuş, Y., Onat, G., & Ardıç Yetiş, Ş. (2018). Yöneticilerin, aşçıların yetkinliklerine yönelik beklentilerinin değerlendirilmesi, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(4), 299-321.

Keskin, E., & Kızılırmak, İ. (2020). Mutfak departmanında çalışan kadınlar: Cinsiyet ayrımcılığı üzerine bir araştırma, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 13(69), 1210-1218.

Keskin, E., & Tekin, Ö. A. (2020). To Make a career in kitchen department: Is really that a desırable career plan for tourısm students?, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 19(73), 333-347. doi:10.17755/esosder.562957

Kozak, N., & Açıköz, Z. (2015). 7. Akademik turizm eğitimi arama konferansı, gastronomi eğitimi arama konferansı sonuç raporu. https://anatoliajournal.com/turizmkulliyati/aramakonferansi/aramak7.pdf. Erişim Tarihi: 10.04.2021.

Köroğlu, Ö., Manav, S., & Karaca, K. Ç. (2018). Turizm rehberliği öğrencilerinin “Türk mutfağı” kavramına ilişkin algılarının metaforlar yöntemi ile belirlenmesi, Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 10(2), 114-129.

Köroğlu, Ö., Yıldırım, H. U., & Avcıkurt, C. (2018). Kültürel miras kavramına ilişkin algıların metafor analizi yoluyla incelenmesi, Turizm Akademik Dergisi, 5(1), 98-113.

Köşker, H., & Unur, K. (2017). Turizm lisans öğrencilerinin turizm sektöründe çalışma eğilimleri üzerine bir araştırma, Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 14(2), 126-141. doi:10.24010/soid.335098

Kurnaz, A. (2019). Üniversite seçimini etkileyen faktörler: Aşçılık ve gastronomi öğrencileri, Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(1), 612-627.

Kurnaz, A., Kurnaz, H. A., & Kılıç, B. (2014). Önlisans düzeyinde eğitim alan aşçılık programı öğrencilerinin mesleki tutumlarının belirlenmesi, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (32), 41-61. https://dergipark.org.tr/en/pub/musbed/issue/23509/250478 adresinden erişildi.

Kuşluvan, S., & Kuşluvan, Z. (2000). Perceptions and attitudes of undergraduate tourism students towards working in the tourism industry in Turkey, Tourism Management, 21(3), 251-269. doi:10.1016/S0261-5177(99)00057-6

Kutukız, D., Akyürek, S., & Özdemir, Ö. (2018). Turizm eğitimi alan orta öğretim düzeyindeki öğrencilerin mutfak departmanına yönelik tutumlarını belirlemeye yönelik bir araştırma, OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 8(1), 125-146. doi:10.26466/opus

Landis, J. R., & Koch, G. G. (1977). An Application of Hierarchical Kappa-Type Statistics in The Assessment of Majority Agreement Among Multiple Observers, Biometrics, 33(2), 363-374.

Lakoff, G., & Johnsen, M. (2003). Metaphors we live, USA: The University of Chicago Press.

Merriam, S. B. (2015). Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber. (Çev. Ed. S. Turan), Ankara: Nobel Yayıncılık.

Orido, C. (2017). Challenges faced by female chefs in the Kenyan hospitality industry: A study through an African oral tradition of storytelling (Yüksek Lisans Tezi). Auckland University of Technology, Auckland.

Özdemir, B., Aktaş, A., & Altıntaş, V. (2005). Turizm ve otelcilik eğitimi görmekte olan lisans düzeyindeki öğrencilerin otel işletmelerinin yiyecek-içecek bölümüne yönelik tutumları, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 16(1), 46-58. doi:10.17123/atad.19980

Özdemir, N., Ak, S., & Önçel, S. (2019). Lı̇sans düzeyinde gastronomi ve mutfak sanatlari eğitimi alan öğrencilerin kariyer yapma isteklerinin belirlenmesi, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(67), 947-956.

Özdemir, N., & Önçel, S. (2019). Gastronomi ve mutfak sanatları bölümü lisans öğrencilerinin sektöre yönelik algılarının kariyer yapma niyetlerine etkisi, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 7(2), 1159-1176. doi:10.21325/jotags.2019.414

Özer, S. (2020). Turizm İşletmeciliği bölümü öğrencilerinin ingilizce ve mesleki ingilizce kavramlarına ilişkin metaforik algıları, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 10(1), 364-380.

Özgürel, G., & Baysal, K. (2020). Turist rehberliği önlisans öğrencilerinin “seyahat olgusuna” ilişkin algılarının metafor yöntemi ile analizi, Journal of Social and Humanities Sciences Research, 7(63), 3917-3935.

doi:10.26450/jshsr.2208

Özoğul, G. (2020). Metaforlarla şehri anlamak: Önlisans öğrencilerinin Selçuk’a (İzmir) yönelik metaforik algılarının incelenmesi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 23(1), 1-11.

Öztürk, Y., & Görkem, O. (2011). Mutfak dalı öğrencilerinin mesleki yeterliklerinin değerlendirilmesi: Otelcilik ve turizm meslek lisesi öğrencilerine yönelik bir uygulama, İşletme Araştırmaları Dergisi, 3(2), 69-89.

Richardson, S. (2008). Undergraduate tourism and hospitality students attitudes toward a career in the ındustry: A preliminary investigation, Journal of Teaching in Travel and Tourism, 8(1), 23-46. doi:10.1080/15313220802410112

Saatcı, G., & Aksu, M. (2020). Lisans düzeyinde turizm eğitimi alan yabancı uyruklu öğrencilerin koronavirüs algılarını metafor yolu ile tespit etmeye yönelik bir araştırma, Journal of Awareness, 5(4), 617-630. doi:10.26809/joa.5.042

Saban, A., Kocbeker, B. N., & Saban, A. (2007). Prospective teachers' conceptions of teaching and learning revealed through metaphor analysis, Learning and Instruction, 17(2), 123-139.

Sahilli Birdir, S., & Çanakçı, T. (2020). Dört ve beş yıldızlı otel mutfak şeflerinin işten ayrılma nedenleri, Journal of Business Research Turk, 12(2), 1176-1191. doi:10.20491/isarder.2020.904

Sarı, C., Kılıç, A. F., Güven, S., & Yaşar, H. B. (2020). Üniversite öğrencilerinin kültürel miras kavramına ilişkin algılarının metafor analizi yoluyla incelenmesi, Uluslararası Dil, Eğitim ve Sosyal Bilimlerde Güncel Yaklaşımlar Dergisi, 2(1), 334-353.

Seçim, Y. (2020). Gastronomi eğitimi alan öğrencilerin işletme mutfaklarına yönelik tutumları, Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(1), 641-652.

Seyitoğlu, F., & Çakar, K. (2017). Tourism education and internships: A metaphor analysis, Journal of Teaching in Travel & Tourism, 17(4), 269-280. doi:10.1080/15313220.2017.1396946

Soykök, B., & Acun, A. (2019). Bursa Uludağ Üniversitesi İznik Meslek Yüksekokulu öğrencilerinin İznik ile ilgili metaforları, Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(3), 596-611. doi:10.26677/TR1010.2019.180

Şahin, T., & Arman, A. (2014). Önlisans seviyesinde aşçılık eğitimini tercih etme nedenlerinin değerlendirilmesi, Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, (41), 1-12.

Şahin, M. H., & Kaya, H. (2016). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının bazı coğrafya kavramlarına ilişkin algılarının metaforlar yoluyla analizi, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5 (Özel Sayı), 111-120.

Tekin, Ö. A., & Çidem, G. (2015). Turizm öğrencilerinin mutfak departmanına yönelik tutumları ölçeği: Bir geçerlik ve güvenirlik çalışması, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(39), 975-986.

Tekin, Ö. A., & Çidem, G. (2017). Önlisans Turizm öğrencilerinin mutfak departmaninda kariyere yönelik tutumları: Süleyman Demirel Üniversitesi örneği, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (52), 33-51.

Tekin, Ö. A., & Deniz, I. (2015). Turizm öğrencilerinin yiyecek ve içecek departmanına yönelik tutumları: Üniversite öğrencileri üzerine bir inceleme, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14(55), 178-197.

doi:10.17755/esosder.97751

Tuna M., Akça İ., Tuna A. A., & Gürlek M. (2017). Turizm öğrenimi gören öğrencilerin sektör çalışma koşullarını algılamaları ve sektörde çalışmaya yönelik tutumları: Meslek yüksekokulu, yüksekokul ve fakülte öğrencilerine yönelik bir araştırma, Turizm Akademik Dergisi, 4(2), 41-60.

Yıldırım Saçılık, M., Çevik, S., & Özkan, Ç. (2016). Turizm ve otel işletmeciliği bölümü önlisans öğrencilerinin "turizm" olgusuna ilişkin metaforik algıları, Akademik Bakış Dergisi, (53), 84-103.

Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri, (9. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.

Yıldız, S. B. (2013). Lisans düzeyinde turizm eğitimi alan öğrencilerin sektörde çalışmaya yönelik bakış açıları, Karamustafa, K. (Ed.), 14. Ulusal Turizm Kongresi, Kayseri: Erciyes Üniversitesi Turizm Fakültesi Yayınları, 05-08 Aralık 2013, 595-614.

Yıldızlı, H., Erdol, T. A., Baştuğ, M., & Bayram, K. (2018). Türkiye’de öğretmen kavramı üzerine yapılan metafor araştırmalarına yönelik bir meta-sentez çalışması, Eğitim ve Bilim, 43(193), 1-43.

Yılmaz, A., & Tanrıverdi, H. (2017). Aşçıların meslek uyumu ve meslek algısı düzeyleri üzerine bir araştırma, Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(2), 621-639.

Yılmaz, G., Erdem, Ö., & Arman, A. (2018). Şef adaylarının niteliklerine ilişkin mutfak şeflerinin görüşleri, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(3), 273-294.

Yükseköğretim Meslek Atlası (2020a). Gastronomi ve mutfak sanatları (fakülte), kontenjan yerleşme ve kayıt istatistikleri. https://yokatlas.yok.gov.tr/meslek-lisans.php?b=19024. Erişim Tarihi: 18 Nisan 2021.

Yükseköğretim Meslek Atlası (2020b). Aşçılık programı (önlisans), kontenjan yerleşme ve kayıt istatistikleri. https://yokatlas.yok.gov.tr/meslek-onlisans.php?b=30002. Erişim Tarihi: 18 Nisan 2021.

Yükseköğretim Program Atlası (2021a). Aşçılık programı bulunan tüm üniversiteler. https://yokatlas.yok.gov.tr/onlisans-program.php?b=30002. Erişim Tarihi: 18 Nisan 2021.

Yükseköğretim Program Atlası (2021b). Gastronomi ve mutfak sanatları (fakülte) bulunan tüm üniversiteler. https://yokatlas.yok.gov.tr/lisans-bolum.php?b=19024. Erişim Tarihi: 18 Nisan 2021.

Published

04/12/2023

How to Cite

ÜST CAN, Çağla, & SOLMAZ, C. (2023). Aşçılık Programı Öğrencilerinin Mesleklerine Yönelik Metafor Algıları ve Mutfak Departmanında Kariyere Yönelik Düşünceleri (Metaphor Perceptions of Culinary Program Students on Their Professions and Their Thoughts on Careers in the Culinary Department). Journal of Tourism & Gastronomy Studies, 9(2), 810–834. https://doi.org/10.21325/jotags.2021.817