İktisat ve Turizm Politikası Kaymalarının Türkiye’de Turizm Arzına Etkilerinin Yapısal Kırılmalı Birim Kök Testleri ile Analizi (Examining the Effects of Economic and Tourism Policy Shifts on Tourism Supply in Turkiye Using Structural Break Unit Root Test
DOI:
https://doi.org/10.21325/jotags.2023.1284Keywords:
Tourism policy, Economic policy, Türkiye, Structural break unit root testsAbstract
Countries use economic policies as a means to achieve their primary goal of economic growth and to bring economic variables such as income distribution and prices to the desired level. Just like in all other areas, these economic policies are also crucial for the tourism industry. In Türkiye, the tourism industry found its place in national development plans alongside the centrally planned approach called the Planned Period, which began in 1963. This study aims to examine the effects of changes in economic policy approaches implemented after the planned period in Türkiye on tourism supply, accommodation supply in particular, where the most significant reflections of these changes in policies can be observed. For this purpose, annual data for the period 1970-2018 are used to analyze the numbers of tourism investment and operation-certified facilities and bed capacities for accommodation establishments, in addition to the total number of facilities and beds. The Bai-Perron (BP) and Carrion-i Silvestre (CiS) multiple structural break unit root tests were conducted and their findings were compared. Multiple structural breaks were identified in all series. Results demonstrate Law No. 2634 on Tourism Incentives and economic crisis periods have created distinctive shocks to tourism supply. The conclusion section presents recommendations regarding the relationship between tourism policies and tourism supply. Structural break dates obtained from the BP test for structural breaks were interpreted for the relevant period’s economic and tourism policies, and recommendations were developed accordingly.
References
Akbaş, Z. & Mutlu, Ç. (2016). Turizmi etkileyen Avrupa Birliği politikalarının Türkiye turizm politikaları ile karşılaştırılması: AK Parti dönemi. Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, 6(12), 123-139.
Akça, Y. (2016). Tourism Policy in Turkey’s Development Plans. International Conference on Eurasian Economies, 721-726.
Akçura, G. (2012). Türkiye Turizminde 150 Yıl. Antalya: OTI Holding Yayınları
Akkuş, G. & Akkuş, Ç. (2016). Erzurum ili potansiyel turistik arz kaynaklarının incelenmesi. Igdir University Journal of Faculty of Economics and Administrative Sciences, 1(1), 99-120.
Akkuş, G. & Akkuş, Ç. (2019). Kastamonu ilçeleri temel turistik arz kaynakları envanteri: Tabiat turizmi alt türleri ve doğa sporları. Uluslararası Türk Dünyası Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(2), 146-164.
Akyılmaz, B. (2021). Tourism supply and infrastructure of the Mesopotamia destination from the perspective of marketing. EUropean Journal of Managerial Research (EUJMR) , 5(8), 107-133.
Andaç, F. (2018). Turizm Hukuku. Ankara: Detay Yayıncılık
Arslan, R. (2017). Türkiye’nin turizm politikası (1923-1960). Electronic Turkish Studies, 12(19), 1-16.
Ay, A. & Karaçor, Z. (2006). 2001 sonrası dönemde Türkiye ekonomisinde krizden büyümeye geçiş üzerine bir tartışma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 0(16), 67-86.
Aydın, A. & Gencür, A. (2015). Türkiye’nin turizm arzı, piyasa yapısı ve global riskler: keşifsel bir yaklaşım. Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi , 2 (2)
Aydoğuş, İ., Soybalı, H. H. & Baytok, A. (2006). Yunanistan ile Türkiye’de uygulanan turizm yatırım teşviklerinin karşılaştırılması. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(1), 1-22.
Bai, J. & Perron, P. (2003). Computation and analysis of multiple structural change models. Journal of Applied Econometrics, 18, 1-22.
Bai, J. & Perron, P. (1998). Estimating and testing linear models with multiple structural changes. Econometrica, 66, 47-78.
Başdoğan, G. (2019). Merkezden taşraya turizm politikalarının yansımaları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 69-88.
Batuhan, T. (2020). On birinci kalkınma planında turizm politikaları. Uluslararası Global Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(2), 77-84.
Bayrak, M. & Kanca, O. C. (2013). Türkiye’de 1970-2011 yılları arasında oluşan ekonomik ve siyasi gelişmelerin seyri. Akademik Bakış Dergisi, 35(0), 1-20.
Bezirgan, M. & Kömür, T. (2019). Konaklama arz yapısı bakımından turistik destinasyonlarda dış çevre analizi: Ayvalık örneği. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(1), 295-311.
Boratav, K. (2008). Türkiye İktisat Tarihi (1908-2007). Ankara: İmge Kitabevi
Boz, İ., (2021). 2020 Covid-19 pandemi sonrası Mersin için turizm politikası önerileri. Toros Üniversitesi İİSBF Sosyal Bilimler Dergisi, 8(15), 72-89.
Büyükşalvarcı, A., Şapcılar, M. C. & Bayrakcı, S. (2016). Kalkınma planları kapsamında turizm endüstrisinin değerlendirilmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Teknik Araştırmalar Dergisi, (11), 186-201.
Can, İ. İ. & Emir, O. (2021). Beş yıllık kalkınma planları kapsamında kitle turizmine ve alternatif turizme bakışın değerlendirilmesi. Uluslararası Türk Dünyası Turizm Araştırmaları Dergisi, 6(1), 125-155.
Carrion-i-Silvestre, J. L., Kim, D. & Perron, P. (2009). GLS-based unit root tests with multiple structural breaks under both the null and the alternative hypotheses. Econometric Theory, 25 (6), 1754-1792.
Çiçekdağı, M. (2020). Kalkınma planlarında turizm: İçerik analizi yöntemi ile Türkiye kalkınma planlarının analizi. Çatalhöyük Uluslararası Turizm ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, (5), 1-11.
Demirdağ, Ö. & Küçükkalay, M. (1999). Türkiye’de 1960-1980 müdahale dönemi ekonomileri: İktisat politikaları ve makro ekonomik göstergeler açısından bir karşılaştırma. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3, 121-138.
DPT (2019). 11. Beş Yıllık Kalkınma Planı, Ankara: Başbakanlık Basımevi.
Eldemir, G. Y. (2021). Turgut Özal dönemi kültür ve turizm politikaları. Tarihin Peşinde -Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi-, 26, 150-166.
Emekli, G. (2005). Avrupa Birliği’nde turizm politikaları ve Türkiye’de kültürel turizm. Ege Coğrafya Dergisi, 14(1-2), 99-107.
Emekli, G. (2006). Avrupa Birliği bölgesel politikasında turizmin yeri ve Türkiye turizmi, TÜCAUM IV. Coğrafya Sempozyumu, Ankara.
Erdilek, A. (1988), The role of foreign investment in the liberalization of the Turkish economy, in Liberalization and the Turkish Economy, (Eds. T. F. Nas and M. Odekon) Greenwood Press, 141-159.
Ertuna, Ö. (2007). Aşırı değerli TL ve Türkiye ekonomisine etkileri. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (35), 1-12.
Fırat, E. (2009). Türkiye’de 1980 sonrası yaşanan üç büyük kriz ve sonuçlarının ekonomi-politiği. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 9(17), 501-524.
Göçer, İ. & Peker, O. (2014). Yabancı doğrudan yatırımların istihdam üzerindeki etkisi: Türkiye, Çin ve Hindistan örneğinde çoklu yapısal kırılmalı eşbütünleşme analizi. Yönetim ve Ekonomi, 21 (1), 107-123.
Gökdeniz, A. & Erdem, B. (2015). Turizm politikasında ekonomik başarı koşulları ve ayvalık örneği. Marmara Sosyal Araştırmalar Dergisi, (7), 1-32.
Halis, M., Karagöz, Y. & Savgın, C. (2009). Bitlis ili turistik arz potansiyelinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 6(3).
Hazine Müsteşarlığı (TCHM) (2001), Türkiye’nin Güçlü Ekonomiye Geçiş Programı: Hedefler, Politikalar ve Uygulamalar. Ankara: Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı Matbaası.
Kahraman, N. & Tarla, E. G. (2022). Turizm Harcamaları, ekonomik büyüme, doğrudan yabancı yatırımlar arasındaki nedensellik ilişkisinin incelenmesi ve politika önerileri: OECD ülkeleri örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 10(3), 2569-2589.
Karabıçak, M. (2010). Küresel krizleri tetikleyen nedenler ve küresel krizin Türkiye boyutu. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(3), 251-270.
Karakuş, G. (2003). Avrupa Birliği Turizm Politikası. Ankara: T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı.
Kargı, V. & Özuğurlu, Y. (2007). Türkiye’de küreselleşmenin vergi politikaları üzerine etkileri: 1980-2005 dönemi. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 14(1), 275-289.
Kaya, M. C. & Batman, O. (2016). Sakarya’nın kongre turizmi pazarı arz analizi: Yerel paydaşlar üzerinde bir araştırma. İşletme Bilimi Dergisi (JOBS), 4(1), 79-97.
Kazgan, G. (2004). Tanzimat’tan 21. Yüzyıla Türkiye Ekonomisi. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları
Keskin, H., Gündüz, C. & Çeken, H. (2013). Muğla ilinin turistik arz-talep potansiyeli: yönetici perspektifinden bir bakış. İl Oluşunun 100. Yılında Muğla Değerleri Sempozyumu, 26-28 Eylül 2013, Muğla.
Kilci, M. (1994). Başlangıcından bugüne Türkiye’de özelleştirme uygulamaları (1984-1994), Devlet Planlama Teşkilatı, 1-43.
Kozak, R. & Evren, N. (1997). Şile’nin turizm arz ve talebinin değerlendirilmesi. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 8(1), 47-51.
Kösedağ, E. (2022). Yerel yönetimlerin turizm politikaları üzerine bir değerlendirme: Doğubayazıt Belediyesi örneği. Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(2), 481-502.
Liu, J., S. Wu, & J.V. Zidek (1994), On segmented multivariate regressions. Department of Statistics, University of British Columbia.
Manavoğlu, E. & Yıldırım, E. (2020). Sürdürülebilir turizm alan planlamasında ve politikalarında açık ve yeşil alanların rolü. PAUD- Peyzaj Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 2(1), 19-32.
Özçelik, P. K. (2001). 12 Eylül’ü anlamak. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 66(1), 73-93.
Özdipçiner, N. S. & Çetin, A. (2019). Yöre halkının turizm politikalarına güveni: Pamukkale örneği. Anadolu Kongreleri 1. Uluslararası Sosyal Bilimler Kongresi, 28-29 Aralık 2019, Diyarbakır.
Özekici, Y. K. & Silik, C. E. (2017). Türkiye’deki iklim değişikliği plan ve politikalarında turizm sektörünün yeri. Gazi Üniversitesi Turizm Fakültesi Dergisi, (2), 58-79.
Öztürk, Ş., Nas, F. & İçöz E. (2008). 24 Ocak Kararları, neo-liberal politikalar ve Türkiye tarımı. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(2), 15-35.
Perron, P. (1989). The great crash, the oil price shock, and the unit root hypothesis. Econometrica, 57(6), 1361-1401.
Sakarya, A. (2014). Türkiye’de ekonomi politikaları ve ülke mekânında değişim 1980 2012. MEGARON/Yıldız Technical University, Faculty of Architecture E-Journal, 9(4), 243-254.
Sarı, V. İ. (2020). Türkiye’de ulusal ve bölgesel politika belgelerinde sürdürülebilir turizm planlaması, Coğrafi Bilimler Dergisi, 18(1), 1-27.
Sarı, Ö. & Uygur, S. M. (2021). Türkiye Turizm planlaması ve politikalarında yabancı sermayenin yeri ve önemi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 9(Special Issue 5), 17-41.
Savran, S. (1992), Türkiye’de Sınıf Mücadeleleri. İstanbul: KardelenYayınları.
Serin, V. & Bastı, E. (2001). Gelişmekte olan ülkelerde görülen finansal krizlere getirilen teorik açıklamalar ve Türkiye örneği. Yeni Türkiye, Ekonomik Kriz Özel Sayısı II. 2(42), 1214–1224.
Sezgin, Ş. (2010). Politika transferi ve Türkiye’de özelleştirme. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 27.
Soyak, M. (2014). Uluslararası turizmde son eğilimler ve Türkiye’de turizm politikalarının evrimi. Marmara Sosyal Araştırmalar Dergisi, (4), 1-18.
Sözen, M. Ö. (2006). 1982 Sonrası Dönemde Türkiye’de Uygulanan Turizm Politikaları ve Turizm Politikalarının Çanakkale Ekonomisine Etkileri, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale: 18 Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Sözen, M. (2007). 1982 sonrasında Türkiye’de uygulanan turizm politikalarının Çanakkale turizmine etkileri. Sosyoekonomi, 6(6), 63-87.
Şahin, A. (1990). İktisadi Kalkınmada Önemi Bakımından Türkiye’de Turizm Sektöründeki Gelişmelerin Değerlendirilmesi. Ankara: TOBB Yayınları
Şahin, K. & Yılmaz, A. (2009). Samsun ilinde doğal kaynaklara dayalı turizm arzı ve planlanması. Journal of International Social Research, 2(7), 218-231.
Şanlıoğlu, Ö. & Özcan, E. Ö. (2017). Türkiye’de uygulanan turizm teşvik politikaları ve sonuçları üzerine bir değerlendirme. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 97-118.
Şener, Y. & Oktay, K. (2022). Yerel yönetimlerin turizm politikaları üzerine bir inceleme: Bolu örneği. TURAR Turizm ve Araştırma Dergisi, 11(1), 4-28.
Şimşek, H. A. (2007), Türkiye’de 2000 sonrasında uygulanan istikrar programlarının kamu maliyesine etkileri. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar, 44 (512), 52-68.
T. C. Kültür Bakanlığı (2007). Türkiye Turizm Stratejisi (2023) ve Türkiye Turizm Stratejisi Eylem Planı (2007-2013). T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara.
T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. (2012). Türkiye’de Turizm Sektörüne Sağlanan Teşvik ve Destekler. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yatırım ve İşletmeler Genel Müdürlüğü.
T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı (2020). Tesis İstatistikleri, https://yigm.ktb.gov.tr/TR-201140/yillik-istatistikler.html.
Toprak, M. (1996). Türkiye Ekonomisinde Yapısal Değişimler. Ankara: Turhan Kitabevi.
Tuncel, V. (2019). Kalkınma planlarının turizm politikaları perspektifinde değerlendirilmesi. Tourism and Recreation, 1(2), 58-66.
Tursan, Y. (2021). Turizm arz kaynaklarının sürdürülebilirliği: Gönen örneği. Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 4(1), 47-68.
Tutar, K. F. & Tok, A. (2018). Türkiye’nin Avrupa Birliği uygulamaları kapsamında turizm politikaları. Atlas Journal, 4(15), 1815-1826.
Tüleykan, H. & Bayramoğlu, S. (2016). Türkiye’de 24 Ocak kararları ile başlayan finansal serbestleşmenin günümüz iktisadi ve mali yapısına yansımaları. The Journal of Academic Social Science Studies, 44, 401-420.
Uğur, N. G. &İstanbullu Dinçer, F. (2022). Avrupa Birliği turizm politikalarının Türk turizmine etkilerinin çevre ve sürdürülebilirlik bağlamında analizi: Marmara Denizi müsilaj sorunu. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(1), 48-61.
Uğurlar, A. & Çelikbilek, A. (2018). Turizm politikalarının gelişimi için sürdürülebilir turizm göstergeleri. IWACT 2018 International West Asia Congress of Tourism Research, 27-30 Eylül 2018, Van.
Ünlüönen, K. & Sevim, B. (2005). Turistik arz kaynaklarının değerlendirilmesinde yerel yönetimlerin, sivil toplum örgütleri, eğitim kurumları ve örgütleri, eğitim kurumları ve yerel medyanın rolüne ilişkin bir uygulama: Zonguldak ili örneği. Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, (2), 54-73.
Yaşar, B. K. (2009). Türkiye’de Uygulanan Döviz Kuru Politikalarının İhracat Üzerinde Etkileri, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Yeğen, İ., Aytar, O. & Erdemir, N. K. (2011). Avrupa Birliği turizm politikası bağlamında Türk turizm politikaları ve karşılaştırması. I.Uluslararası IV.Ulusal Eğirdir Turizm Sempozyumu 1¬-4 Aralık 2011, Isparta, 237‐248.
Yeldan, E. (2009). Kapitalizmin yeniden finansallaşması ve 2007/2008 krizi: Türkiye krizin neresinde. Çalışma ve Toplum, 1(20), 11-28.
Yenal, O. (2010). Cumhuriyet’in Kısa İktisat Tarihi. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları
Yeşilbağ, M. (2016). Hegemonyanın harcı: AKP döneminde inşaata dayalı birikim rejimi. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 71(2), 599-626.
Yıldırım, G. & Keleş, Y. (2022). Avrupa Birliği turizm politikaları ile Türkiye turizm politikalarının karşılaştırılması. AHBVÜ Turizm Fakültesi Dergisi, 25 (2), 145-169.
Yüceol, H. (2014). Türkiye ekonomisi üzerine genel bir değerlendirme 2014 yılı ve sonrası. Toprak İşveren Sendikası Dergisi, 103, 2-11.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2023 Journal of Tourism & Gastronomy Studies
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
