Süt İşleme Tesisi Olarak Faaliyet Gösteren Coğrafi İşaret Tescilli Peynir Üreticilerinin Güncel Durumu (Current Status of Geographical Indication Registered Cheese Producers Operating As Dairy Processing Facility in Turkey)
DOI:
https://doi.org/10.21325/jotags.2025.1548Keywords:
Geographical Indications, Turkish Patent and Trademark Authority, Food Safety Information System, Local Cheese, Protected Designation of Origin, Protected Geographical IndicationAbstract
Geographical Indication (GI) is an intellectual property right owned by the main producers of the product, which protects local products, their producers and consumers. The official site of the Turkish Patent and Trademark Authority (TURKPATENT) Geographical Indications Portal, the only authorized foundation for the registration of GIs, publishes individuals and legal entities with permission activity. The purpose of the study is to evaluate the registration information of cheese varieties protected as GI and the current information on production of GI-registered cheese that are approved by the Ministry of Agriculture and Forestry. The primary data of this study was obtained through the open access database of TURKPATENT and the Food Safety Information System (FSIS). Accordingly, it was determined that forty-one types of local cheese were registered as GI by TURKPATENT, fifteen of these cheeses registered as PDO, there was a total of eighty-five dairy processing plants producing GI-registered in different thirty-one cities in Turkey, it was determined that only nineteen types of GI-registered cheese has been sustainable according to official data recording systems and 19.35% of the GI-registered cheese producer information published on TURKPATENT and FSIS databases was compatible each other.
References
Anonim. (2019a). II. Uluslararası Coğrafi İşaretli Ürünler Zirvesi. [Online] Erişim adresi: https://ci.atonet.org.tr/
Anonim. (2019b). III. Tarım Orman Şurası. [Online] Erişim adresi: https://cdniys.tarimorman.gov.tr/api/File/GetGaleriFile/330/DosyaGaleri/958/iii_tarim_orman_surasi__sura_kitabi.pdf,
Anonim. (2023). 16.01.2023 tarih ve 141 sayılı Resmi Coğrafi İşaret ve Geleneksel Ürün Adı Bülteni’nde yayımlanan bülten. [Online] Erişim adresi: https://webim.turkpatent.gov.tr/file/683877ef-4f31-46c7-b655-34b4b92b912e?name=162&download
AciMER, 2024. Akdeniz Üniversitesi Coğrafi İşaretler Uygulama ve Araştırma Merkezi. [Online] Erişim adresi: https://cografiisaretler.akdeniz.edu.tr/tr
ATO, 2022. Ankara Ticaret Odası. Coğrafi İşaretler Kitabı. Editörler Prof. Dr. Nevzat ARTIK, Prof. Dr. Ufuk Tansel ŞİRELİ, Tuğçe ÖLMEZ. ISBN: 978-605-137-815-2. [Online] Erişim adresi: https://www.atonet.org.tr/Uploads/Birimler/Internet/Alt%20Tan%C4%B1t%C4%B1m/C%C4%B0-2021-06-11/ci_kitap_son_2022-01-17.pdf
Baltacı, A. (2019). Nitel araştırma süreci: Nitel bir araştırma nasıl yapılır? Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 368-388.
Çakmakçı, S., & Salık, M. A. (2021). Türkiye’nin coğrafi işaretli peynirleri. Akademik Gıda, 19(3), 325-342.
Çetinkaya, A. (2022). Dünden Bugüne Peynirlerimiz (1. Baskı). Süt Dünyası Yayınları.
Demir, M. (2016). Coğrafi işaret Olarak Kars Kaşar Peynirinin Üretimi ve Dağılımı. Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1, 61-81.
Çolak, M. & Alagöz, S.B. (2021). Coğrafi işaretlerin önemi ve Çorum ilindeki coğrafi işaretli ürünler. Five Zero, 2(2), 111-126
Demir, İ. (2020). Coğrafi İşaretlerin Sosyoekonomik Etkileri [Uzmanlık Tezi]. Türk Patent Enstitüsü. Ankara
eAmbrosia. (2024). eAmbrosia-The EU geographical indications register. https://ec.europa.eu/agriculture/eambrosia/geographical-indications-register/
Escudero, S. (2001). International Protection of Geographical Indications and Developing Countries. South Centre.
Esen, Ş. (2016). Bir farklılaşma stratejisi olarak coğrafi işaretler ve Türkiye incelemesi. 447-464.
Gelibolu, L., 2009. Kars kaşar peyniri işletmelerinin pazarlama sorunları ve çözüm önerileri üzerine bir alan araştırması. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 23(3),151-165.
GıdaMO. (2022). TMMOB Gıda Mühendisleri Odası. Coğrafi İşaretler ve Gıda Mühendisinin Rolü. Kitaplar Serisi-45 Karmatsan Basım Yayın Matbaacılık. [Online] Erişim adresi: https://www.gidamo.org.tr/icerik/cografi-isaretler-ve-gida-muhendisinin-rolu-844
GıdaMO. (2024). TMMOB Gıda Mühendisleri Odası. 6. Geleneksel Gıdalar Sempozyumu Sonuç Bildirgesi. [Online] Erişim adresi: https://www.gidamo.org.tr/icerik/6-geleneksel-gidalar-sempozyumu-sonuc-bildirgesi-202412181623
Goldberg, S. D. (2001). Who will raise the white flag–the battle between the united states and the european union over the protection of geographical ındications. Unıversity of Pennsylvania Journal of International Law, 22, 107.
Kan, M., Gulcubuk, B., Kan, A., & Doğan, H. (2017). Türkiye’de coğrafi işaretlerle ilgili uygulamada yaşanan sorunlara sınai mülkiyet kanun tasarısı çerçevesinden bir bakış. Hasan Kalyoncu Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi-The Journal of Hasan Kalyoncu University Law Faculty, Ocak 2017(13), 129-145.
Kan, M., & Gülçubuk, B. (2008). Kırsal ekonominin canlanmasında ve yerel sahiplenmede coğrafi işaretler. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 22(2), 57-66.
Kaya, M. (2023). Coğrafi işaretli ürünlerin sürdürülebilirlik açısından değerlendirilmesi: Samsun Örneği. Mavi Atlas, 11(1), 105-119.
Kemer, N., & Akın, A. Ç. (2024). Coğrafi işaretli ürünlerde kooperatiflerin rolü: Bolu Mengen peyniri örneği (The role of cooperatives on geographically İndicated products: the example of Bolu Mengen cheese). Journal of Tourism & Gastronomy Studies, 12(2), 972-987.
Küçük, R., & Tapkı, N. (2020). Hatay ilinde süt ve süt ürünleri üreten işletmelerin üretim ve pazarlama yapısı. Journal of Animal Science and Products, 3(2), 104-119.
Özdemir, G., & Dülger Altıner, D. (2018). Türkiye’de üretilen coğrafi işaret ile tescillenmiş peynir çeşitleri. Uluslararası Gastronomi Turizmi Araştırmaları Kongresi, 1(11), 631-640.
T.C. Resmî Gazete [RG], 13.06.2010, Sayı 27610. Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu. [Online] Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=5996&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5
T.C. Resmi Gazete [RG], 17.12.2011, Sayı 28145. Gıda İşletmelerinin Kayıt ve Onay İşlemlerine Dair Yönetmelik. [Online] Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/12/20111217-6.htm
T.C. Resmi Gazete [RG], 20.01.2014, Sayı 40107. Gıda İşletmelerinin Kayıt ve Onay İşlemlerine Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılması Hakkında Yönetmelik. [Online] Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/01/20140107-2.htm
T.C. Resmi Gazete [RG], 26.07.2016, Sayı 29782. Gıda İşletmelerinde Yerel, Marjinal ve Sınırlı Faaliyetlerin Düzenlenmesine Dair Yönetmelik. [Online] Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2016/07/20160726-2.htm
T.C. Resmi Gazete [RG],10.01 2017a. Sınai Mülkiyet Kanunu, Sayı 29944, Kanun No: 6769. [Online] Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/01/20170110-9.htm
T.C. Resmi Gazete [RG], 29.01.2017b, Sayı 29944. Coğrafi İşaret ve Geleneksel Ürün Adı Amblem Yönetmeliği. [Online] Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/12/20171229-8.Htm
Tekelioğlu, Y. & Demirer, R. (2008). Küreselleşme Sürecinde Yöresel Ürünler ve Coğrafi İşaretlerin Geleceği. Küreselleşme, Demokratikleşme ve Türkiye Uluslararası Sempozyumu Bildiri Kitabı, Akdeniz Üniversitesi, İ.İ.B.F., Gazi Kitabevi, Ankara, 715-730.
Tekelioğlu, Y. (2019). Coğrafi işaretler ve Türkiye uygulamaları. Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 47-75.
Tekelioğlu, Y. (2021). Coğrafi İşaretlerin A, B, C’si. YÜciDERGİ, 1, 14-32.
Türk Patent ve Marka Kurumu [TÜRKPATENT], (2024a). Türk Patent ve Marka Kurumu Coğrafi İşaretler Portalı. https://ci.turkpatent.gov.tr/veri-tabani
Türk Patent ve Marka Kurumu. [TÜRKPATENT]. (2024b). Coğrafi İşaret Tescil Sahipleri. [Online] Erişim adresi: https://ci.turkpatent.gov.tr/Statistics/RegistrationOwners.
Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2018). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçgin Yayıncılık. [Online] Erişim adresi: https://www.seckin.com.tr/kitap/176755156
Yörükoğlu, T., Dayısoylu, K. S., & Ançel, T. (2024). Coğrafi işaret sürecinde türkiye odalar ve borsalar birliğinin rolü ve coğrafi işaret mağazası önerisi. Black Sea Journal of Engineering and Science, 7(2), 323-328.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 Journal of Tourism & Gastronomy Studies
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
