Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu Öğrencilerinin Sosyotropik-Otonomik Kişilik Özelliklerinin Problem Çözme Becerilerine Etkisi
DOI:
https://doi.org/10.21325/jotags.2024.1487Keywords:
Personality characteristics, Sociotropy, Autonomy, Problem solving skills, Tourism studentsAbstract
The aim of this study was to investigate the problem solving skills of university students according to their sociotropic and autonomic personality traits. Gender, class, mother's education status, mother and father profession, family type, socio-economic level of the family and sociotropic and autonomic personality characteristics of the students have been investigated whether there is a difference in problem solving skills. Personal Information Form, Problem Solving Inventory and Sociotropy-Autonomy Scale were used as measurement tools. In the analysis of the data, t test, Pearson Correlation, Anova and post hoc Tukey statistical analysis techniques were applied. The findings show that the problem solving skills and sociotropic and autonomic personality characteristics of tourism students according to their gender, classlevel, family structure, socio economic level differ, and that there is no difference between the problem-solving skills and sociotropic and autonomic personality characteristics compared to the mother education status and the mother and father profession. The results show a positive and statistically significant relationship between sociotropic personality traits and hasty approach, between autonomic personality traits and hasty approach, thinking approach, avoidant approach, confident approach and planned approach. In addition, it was found that there was a significant causal relationship between the subscales of disapproval anxiety and personal achievement and problem solving skills, but there was no such relationship with other subscales.
References
Ada, Ş., Dilekmen, M., Alver, B. & Seçer, İ. (2010). İlk ve ortaöğretim okul yöneticilerinin problem çözme becerilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Educational Administration: Theory and Practice, 16(2), 153-166.
Akın, S., Güngör, İ, Mendi, B., Şahin, N., Bizat, E. & Durna, Z. (2007). Üniversite öğrenimlerini sürdüren hemşirelik bölümü öğrencilerinin problem çözme becerileri ve iç-dış kontrol odağı Algısı. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi. 4(2), 30-36.
Aksan, N. & Sözer, M.A. (2007). Üniversite Öğrencilerinin epistemolojik inançları ile problem çözme becerileri arasındaki ilişkiler. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 31-50.
Aslan, O. & Sağır, Ş.U. (2012). Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının problem çözme becerileri. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 9(2), 83-94.
Aşık, N.A. (2017). Otel çalışanlarının sosyotropik ve otonomik kişilik özelliklerinin örgütsel özdeşleşme düzeylerine etkisi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 5(3), 288-302.
Barutçu, E. & Öktem, Ş. (2003, Ekim 16-18). İş-işgören uyumu açısından kişilik özelliklerinin değerlendirilmesi: Bir uygulama. 9. Ulusal Ergonomi Kongresi, Denizli, Türkiye.
Büyükbayram, A., Arabacı, L.B., Taş, G. & Varol, D. (2016). Öğrenci hemşirelerin duygusal zeka ve sosyotropi-otonomi kişilik özellikleri ile psikolojik dayanıklıkları arasındaki ilişki. İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 1(3), 29-37.
Campbell, D.G., Kwon, P., Reff, R.C. & Williams, M.G. (2003). Sociotropy and Autonomy: An Examination of İnterpersonal and Work Adjustment. Journal of Personality Assessment, 80(2), 206-207.
Ceylan, M.,Akçakoyun, F. & Sukan, H.D. (2016). Bir Ekstrem Spor Olarak Uçurtma Sörfünün Sosyotropi ve Otonomi Düzeyi Üzerindeki Etkisi. Celal Bayar Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 11(2), 1-9.
Çelikkaleli, Ö. & Gündüz, B. (2010). Ergenlerde problem çözme becerileri ve yetkinlik inançları. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 19(2), 361-377.
Çevik, D.B. (2011). Müzik öğretmeni adaylarının çeşitli değişkenlere göre problem çözme becerileri. Kastamonu Eğitim Dergisi. 19 (3), 1003-1012.
Deniz, Ü. & Kesicioğlu, O.S. (2012). Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Kişilik Özelliklerinin Bazı Değişkenlerle ilişkisinin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi. 13(2), 1-13.
Durmaz, Ş., Kaçar, Z., Can, S., Koca, R., Yeşilova, D. & Tortumluoğlu, G. (2007). Çanakkale sağlık yüksekokulu öğrencilerinin problem çözme becerileri (PÇB) ve etkileyen bazı faktörler. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 10(4), 63-71.
Dündar, S. (2009). Üniversite öğrencilerinin kişilik özellikleri ile problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24(2), 139-150.
Genç, S.G. & Kalafat, T. (2010). Öğretmen Adaylarının Empatik Becerileri İle Problem Çözme İstekleri, Kuramsal Eğitimbilim, 3(2), 135-147.
Fresco, D.F.,Sampson, W.S., Craighead L.W. & Koons, A.N. (2001). TheRelationship of Sociotropy and autonomy to symptoms of depress in and anxiety. Journal of Cognitive Psychotherapy: An International Quarterly, 15(1), 17-31.
İnel, D.,Evrekli, E. & Türkmen, L. (2011). Sınıf öğretmeni adaylarının problem çözme becerilerinin araştırılması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 29(1), 167-178.
Kabakçı, E. (2001). Üniversite öğrencilerinde sosyotropik/otonomik kişilik özellikleri, yaşam olayları ve depresif belirtiler. Türk Psikiyatri Dergisi, 12(4), 273-282.
Kalkan, M., Tutkun, E. & Kishalı, N.F. (2002). Sporcuların sosyotropi ve otonomi düzeylerinde cinsiyetin rolü. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 4(3), 5-7.
Kantek, F. & Gezer, N. (2010, Kasım 11-13). Bir sağlık yüksekokulunda öğrencilerin eleştirel düşünme ve problem çözme becerilerinin incelenmesi. International Conference on New Trends in Education and Their Implications, Antalya, Türkiye.
Karabulutlu E., Yılmaz, S. & Yurttaş, A. (2011). Öğrencilerin duygusal zeka düzeyleri ile problem çözme becerileri arasındaki ilişki. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 2(2), 75-79.
Karahan, T.F. (2009). The effects of a communication and conflict resolution skill training program on sociotrophy levels of university students. Educational Sciences: Theory & Practice, 9(2), 787-797.
Kaya, N., Aştı, T., Acaroğlu, R., Kaya, H. & Şendir, M. (2006). Hemşire öğrencilerin sosyotropik-otonomik kişilik özellikleri ve ilişkili faktörlerin incelenmesi. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 10(3), 1-11.
Kelleci, M. & Gölbaşı, Z. (2004). Bir üniversite hastanesinde çalışan hemşirelerin problem çözme becerilerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 8(2), 1-8.
Keskin, G. & Yıldırım, G.Ö. (2008). Yapısalcı yaklaşım normlarında üniversite öğrencilerinin problem çözme, otonomi, çoklu zeka durumlarının değerlendirilmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(16), 67-88.
Koray, Ö. & Azar, A. (2008). Ortaöğretim öğrencilerinin problem çözme ve mantıksal düşünme becerilerinin cinsiyet ve seçilen alan açısından incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi. 16(1), 125-136.
Köroğlu, Ö. (2014). Meslek seçimi ile kişilik özellikleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi: Turizm rehberliği öğrencileri üzerine bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(2), 137-157.
Kuloğlu, A. & Arı, Ü. (2014). Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının problem çözme becerilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Sosyal Bilimler Dergisi, 4(8), 94-109.
Kurtkaya, K. & Ayalp, G.C. (2016, Eylül 5-7). Üniversite öğrencilerinin sosyotropi ve otonomi kişilik özelliklerinin benlik saygısı ile ilişkisi. 19. Ulusal Psikoloji Kongresi, İzmir, Türkiye.
Kuru, E. & Karabulut, E.O. (2009). Ritim eğitimi ve dans dersi alan ve almayan beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin problem çözme becerilerinin çeşitli değişkenler bakımından incelenmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(2), 441-458.
Küçük, D.P. (2012). Müzik öğretmenliği anabilim dalı öğrencilerinin iletişim ve problem çözme becerileri. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(1), 33-54.
Külekçi, E., Özlü, Z. K. & Özer, N. (2015). Cerrahi kliniklerde çalışan hemşirelerin sosyotropik ve otonomik kişilik özelliklerinin belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 18(2), 79-86.
Malak, B. & Üstün, B. (2011). Hemşirelerin sosyotropi-otonomi kişilik özellikleri ve tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 18(2), 1-16.
Mertoğlu, H. & Öztuna, A. (2004). Bireylerin teknoloji kullanımı problem çözme yetenekleri ile ilişkili midir?. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 3(1), 83-92.
Oğuz, V. (2017). Okul öncesi öğretmen adaylarının problem çözme becerisi ile öğretmen öz yeterlik algıları arasındaki ilişki. Çağdaş Yönetim Bilimleri Dergisi. 3(1), 20-30.
Otacıoğlu, S.G. (2008). Müzik öğretmenlerinin sosyotropik ve otonomik kişilik özellikleri ile depresyon düzeyleri üzerine ilişkisel bir araştırma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 35-50.
Otani, K., Suzuki, A., Kamata, M., Matsuma, Y., Shibuya, N. & Sadahiro, R. (2011). Relationships of sociotropy and autonomy with dimensions of the temperament and character ınventory in healthy subjects, Comprehensive Psychiatry, 52, 507-510.
Öktem, Ş., Turgut, H. & Tokmak, İ. (2013). Sosyotropik-otonomik kişilik özelliklerinin çalışanların motivasyonuna etkisi: ankara’da bulunan konaklama işletmelerinde yapılan bir araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi, 5(1), 79-92.
Özkütük, N.,Silkü, A., Orgun, F. & Yalçınkaya, M. (2003). Öğretmen adaylarının problem çözme becerileri. Ege Eğitim Dergisi, 3(2), 1-9.
Saracalaoğlu, A.S., Serin, O. & Bozkurt, N. (2001). Dokuz Eylül Üniversitesi eğitim bilimleri enstitüsü öğrencilerinin problem çözme becerileri ile başarıları arasındaki ilişki. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 14, 121-134.
Sardoğan, M.E., Karahan, T. F. & Kaygusuz, C. (2006). Üniversite öğrencilerinin kullandıkları kararsızlık stratejilerinin problem çözme becerisi, cinsiyet, sınıf düzeyi ve fakülte türüne göre incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 78-97.
Sato, T. (2003). Sosyotropy and Autonomy: The nature of Vulnerability. The Journal of Psychology, 137(5), 447-466.
Savaşır, I. & Şahin, N.H. (1997). Bilişsel-davranışçı terapilerde değerlendirme: sık kullanılan ölçekler. Türk Psikologlar Derneği Yayınları(No:9), Ankara.
Serin, O. (2006). Sınıf öğretmenlerinin problem çözme becerilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 31(142), 80-88.
Serinkan, C. & Barutçu, E. (2006). Pamukkale üniversitesi iibf öğrencilerinin kariyer planları ve sosyotropi–otonomi kişilik özelliklerine ilişkin bir araştırma. Afyon Kocatepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 8(2), 317-339.
Solmaz, S. A., Erdoğan, Ç., Türkay, O. & Korkutata, A. (2012). Sosyotropi ve otonomi kişilik özelliklerinin turizmde kariyer yapma isteği üzerindeki etkisi. Bartın Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3, 47-70.
Şahin, N., Şahin, N. H. & Heppner, P.P. (1993). Psychometric properties of the problem solving ınventory in a group of Turkish university. Cognitive Therapy and Research, 17(4), 379-396.
Şahin, N., Ulusoy, M. & Şahin, N. (1993). Exploring the sociotrophy-autonomy dimensions in a sample of Turkish psychiatric ınpatients. Journal of Clinical Psyhology, 49(6), 751-763.
Tokmak, İ., Turgut, H. & Öktem, Ş. (2013). Turizm ve otelcilik öğrencilerinin sosyptropik-otonomik kişilik özelliklerinin iletişim becerilerine etkisi. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 24(1), 1-13.
Tümkaya, S. & İflazoğlu, U.A. (2000). Ç.Ü. sınıf öğretmenliği öğrencilerinin otomatik düşünce ve problem çözme düzeylerinin bazı sosyo-demografik değişkenlere göre incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(6), 143-157.
Türkçapar, Ü. (2009). Beden eğitimi spor yüksek okulu öğrencilerinin farklı değişkenler açısından problem çözme becerileri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 129-139.
Uğurlu, N. & Pako, Y. (2016). Lise son sınıf öğrencilerinin sosyotropik-otonomik kişilik özelliklerinin incelenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 19(2), 122-127.
Vural, D. E. (2010). Okul öncesi öğretmen adaylarının duygusal zekaları ile problem çözme becerileri arasındaki ilişki. E-Journal of New World Sciences Academy, 5(3), 972-980.
Yalçın, B., Tetik, S. & Açıkgöz, A. (2010). Yüksekokul öğrencilerinin problem çözme becerisi algıları ile kontrol odağı düzeylerinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 2(2), 19-27.
Yardan, E. D. & Dikmetaş, H. (2013). Hastane çalışanlarının sosyotropi-otonomi kişilik özellikleri ile psikolojik sözleşme algılamaları. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 12(1), 134-145.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2024 Journal of Tourism & Gastronomy Studies
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
