Somut Olmayan Kültürel Mirasa İlişkin Araştırmaların Bibliyometrik Analizi (A Bibliometric Analysis of Research on Intangible Cultural Heritage)
DOI:
https://doi.org/10.21325/jotags.2024.1457Keywords:
Heritage, Cultural heritage, Intangible cultural heritage, BibliometricsAbstract
Although academic interest in intangible cultural heritage (ICH) has increased recently, studies in this field have been fragmented. This indicates that there are important gaps in our understanding of the field. Therefore, 351 results including 98 postgraduate theses and 253 academic articles from YÖK Thesis Center, YÖK Academic, DergiPark, Google Scholar, Ideal Online, and SOBİAD retrieved between 15-20 April 2024. In this context, the performance of the field, the most important research topics, the course of development, research structures, and the most productive authors and institutions were analysed. The findings show that academic interest in ICH has increased after 2015 and qualitative studies have come to the fore. In addition, the subject of ICH has been discussed more in the field of folklore, the most productive researchers are M. Öcal Oğuz and Bilgehan Gülcan, and the institutions are Ankara Hacı Bayramı Veli University and Gazi University. The topics most associated with ICH have been UNESCO, cultural heritage, culture, and tourism. The current study contributes to the national literature because it is among the limited studies that consider the relationship of SOKÜM with tourism and, also helps stakeholders by demonstrating to them the field of ICH that needs to be worked on and developed.
References
Alagöz, G., Çalık, İ., & Güneş, E. (2018). Kültürel miras turizmi bağlamında geleneksel el sanatları: Erzincan bakır işlemeciliği. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (55), 174-191.
Aliyev, M. (2022). Somut olmayan kültürel miras seramik ve çini sanatı. Eurasian Academy of Sciences Social Sciences Journal, (44), 22-35. https://doi.org/10.17740/eas.soc.2022.V44-02
Álvarez-García, J., Maldonado-Erazo, C. P., Del Río-Rama, M. de la C., & Castellano-Álvarez, F. J. (2019). Cultural heritage and tourism basis for regional development: Mapping of scientific coverage. Sustainability, 11(21), 6034. https://doi.org/10.3390/su11216034
Aral, A. E. (2018). Somut olmayan kültürel miras ve eğitim: Eğitimin periyodik raporlardaki görünümüne eleştirel bir bakış. Milli Folklor Dergisi, (120), 59-72.
Arı, Y. (2021). Somut olmayan kültürel mirasın korunması ve sürdürülebilirliği: Gümüşhane Dölek Köyünde geleneksel çömlekçilik. Milli Folklor Dergisi, (131), 190-203.
Arıkan, M. (2008). Küreselleşme ve millî kimlik açısından somut olmayan kültürel mirasın korunması. Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, 8(2), 1-8.
Ayvacı, H., & Gülcan, B. (2017). Türkiye'de turizm animasyonlarında somut olmayan kültürel miras (SOKÜM) ulusal unsurlarına bakış. Journal of Recreation and Tourism Research, 4(Özel Sayı 1), 207-223.
Baytok, A., Boyraz, M., & Başar, B. (2021). Somut olmayan kültürel miras konulu bilimsel yayınların veri görselleştirme tekniği ile bibliyometrik analizi. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 5(2), 246-262. https://doi.org/10.32572/guntad.907746
Chen, Y., Xue, K., & Dai, M. (2020). The academics of intangible cultural heritage – knowledge map analysis based on CiteSpace (2003-2019). International Journal of Intangible Heritage, 15, 182-196.
Chen, J., Guo, Z., Xu, S., Law, R., Liao, C., He, W., & Zhang, M. A. (2022). Bibliometric analysis of research on intangible cultural heritage tourism using CiteSpace: The perspective of China. Land, 11(12), 2298. https://doi.org/10.3390/land11122298
Çağlayan, E., Kutlu, Ş., & Çekinmez, Ş. (2022). Kültürel miras aktarımı ile ilgili lisansüstü tezlerin bibliyometrik analizi. International Journal of Social Sciences and Education Research, 8(2), 155-164. https://doi.org/10.24289/ijsser.1081173
Çakır, C. Ş. (2010). Somut Olmayan Kültürel Mirasın Müzelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Çelebi, B., Çiftsüren, D., & Dilek, S. E. (2020). Türkiye’de “kültürel miras” konusunda yapılan tezlerin bibliyometrik analizi. Journal of Current Debates In Social Sciences, (1), 10-19. http://dx.doi.org/10.37154/ijopec.2020.15
Çelepi, M. S. (2016). Somut olmayan kültürel miras ve üniversite gençliği. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(3), 15-35. https://doi.org/10.30803/adusobed.288155
Çelik, K. (2022). Kars'taki Somut Olmayan Kültürel Miras Değerlerinin Sürdürülebilirliği İçin Kültür Turist Tipolojisi ve Turistik Ürün Bağlamında Bir Değerlendirme. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kars.
Çuhadar, M., Ongun, U., & Topsakal, Y. (2022). Kültürel miras ve dijitalleşme konusunda yayınlanmış çalışmaların bibliyometrik analizi. Journal of Tourism & Gastronomy Studies, 10(4), 3418-3443. https://doi.org/10.21325/jotags.2022.1148
Daim, T. U., Rueda, G., Martin, H., & Gerdsri, P. (2006). Forecasting emerging technologies: Use of bibliometrics and patent analysis. Technological Forecasting and Social Change, 73(8), 981-1012. https://doi.org/10.1016/j.techfore.2006.04.004
Dang, Q., Luo, Z. M., Ouyang, C. H., Wang, L., & Xie, M. (2021). Intangible cultural heritage in China: A visual analysis of research hotspots, frontiers, and trends using CiteSpace. Sustainability, 13(17), 9865. https://doi.org/10.3390/su13179865
De Troyer, V. (2005). Heritage in the Classroom. A Practical Manual for Teachers. Brussel: Het Gemeenschapsonderwijs.
Demir, E. S. (2015). Türkiye'de Somut Olmayan Kültürel Mirasın Ekoturizm Bağlamında Değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Deniz, T., & Çelik, Ö. (2020). Somut olmayan kültürel miras taşıyıcıları: Safranbolu el sanatları ustaları üzerine bir inceleme. Doğu Coğrafya Dergisi, 25(43), 123-138. https://doi.org/10.17295/ataunidcd.699175
Ekici, M. (2004). Bir sempozyumun ardından: somut olmayan kültürel mirasın müzelenmesi. Milli Folklor Dergisi, (60), 5-13.
Erdem, D., & Gülcan, B. (2021). Covid-19 pandemi sürecinde aile içi rekreasyonel etkinliklerde somut olmayan kültürel miras ulusal unsurlarının üstlenebileceği rol. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Turizm Fakültesi Dergisi, 24(2), 192-215.
Erkekli, S., & Gülcan, B. (2021). Deneyimsel turizmde ürün kaynağı olarak SOKÜM ve Türkiye’nin potansiyeli, Journal of Recreation and Tourism Research, 8(4), 520-541. https://doi.org/10.31771/jrtr.2021.113
Godinho, F. C. M. (2022). Trends in the scientific production on intangible cultural heritage, a bibliometric analysis (PhD Thesis, Doctoral dissertation). Universidade Nova de Lisboa. https://run.unl.pt/bitstream/10362/143128/1/TEGI0611.pdf
Guo, Y., Cao, Z., & Zhu, Z. (2022). The influence of ICH-narrator/self-congruity on tourist’s purchase intention of intangible cultural heritage products in a narrative context. Journal of Hospitality and Tourism Management, 52, 151-160. https://doi.org/10.1016/j.jhtm.2022.06.011
Gürçayır, S. (2011). Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi üzerine eleştirel bir okuma, Milli Folklor Dergisi, (92), 5-12.
Gürel, D. (2023). Somut olmayan kültürel miras araştırmalarında küresel trend: Bibliyometrik bir analiz. Anadolu Kültürel Araştırmalar Dergisi, 7(2), 116-137. http://dx.doi.org/10.15659/ankad.v7i2.241
Hacı Bayram Veli Üniversitesi. (2024). Hakkımızda. https://hacibayram.edu.tr/turk-halk-bilimi/hakkimizda (Erişim Tarihi: 17.04.2024).
Halaç, H. H., & Bademci, F. (2021). Kültürel miras: Sistematik literatür incelemesi. Safran Kültür ve Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(2), 172-190.
Johnson, R. B., & Onwuegbuzie, A. J. (2004). Mixed methods research: A research paradigm whose time has come. Educational Researcher, 33(7), 14-26. https://doi.org/10.3102/0013189X033007014
Karabaşa, S. (2009). Somut Olmayan Kültürel Miras Envanteri. TÜBA-KED Türkiye Bilimler Akademisi Kültür Envanteri Dergisi, (7), 179-182.
Karagöz, D., & Savaş, N. (2021). Turizmde kültürel miras araştırmalarının haritalandırılması. Journal of Gastronomy, Hospitality, and Travel, 4(2), 258-281. https://doi.org/10.33083/joghat.2021.73
Katelieva, M., Muhar, A., & Penker, M. (2020). Nature-related knowledge as intangible cultural heritage: Safeguarding and tourism utilisation in Austria. Journal of Tourism and Cultural Change, 18(6), 673-689. https://doi.org/10.1080/14766825.2019.1693581
Kodalak, O., & Baltacı, M. (2023). Bibliometric analysis of studies on cultural heritage tourism. Journal of Social Sciences of Mus Alparslan University, 11(2), 421-435. https://doi.org/10.18506/anemon.1274973
KTB. (2024). Kültür. https://www.ktb.gov.tr/TR-96254/kultur.html#:~:text=K%C3%BClt%C3%BCr%2C%20bir%20toplumu%20di%C4%9Fer%20toplumlardan,olu%C5%9Fturan%20ya%C5%9Fay%C4%B1%C5%9F%20ve%20d%C3%BC%C5%9F%C3%BCn%C3%BC%C5%9F%20tarz%C4%B1d%C4%B1r. (Erişim Tarihi: 01.06.2024).
Kutlu, M. M. (2009). Somut olmayan kültürel mirasın korunmasında eğitime yönelik ilk adım: Halk Kültürü dersi. Milli Folklor Dergisi, (82), 13-18.
Kuutma, K. (2001). Cultural heritage: An introduction to entanglements of knowledge, politics and property, Journal of Ethnology and Folkloristics, 3(2).
Li, X. Z., Chen, C. C., Kang, X., & Kang, J. (2022). Research on relevant dimensions of tourism experience of Intangible Cultural Heritage Lantern Festival: Integrating generic learning outcomes with the technology acceptance model. Frontiers in Psychology, 13. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2022.943277
Lin, M.-P., Marine-Roig, E., & Llonch-Molina, N. (2021). Gastronomy as a sign of the ıdentity and cultural heritage of tourist destinations: A bibliometric analysis 2001–2020. Sustainability, 13(22), 12531. https://doi.org/10.3390/su132212531
Liu, S., & Pan, Y. (2023). Exploring trends in intangible cultural heritage design: A bibliometric and content analysis. Sustainability, 15, 10049. https://doi.org/10.20944/preprints202306.0810.v1
Makine, Y. (2021). Somut Olmayan Kültürel Miras Bağlamına Göre Gökyüzü İnanışlarının Açıklamalı Bibliyografya Denemesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Metin, T. C. (2018). Animasyon hizmetleri kapsamında Türk gecelerinin somut olmayan kültürel miras unsurları bağlamında değerlendirilmesi. GSI Journals Serie A: Advancements in Tourism Recreation and Sports Sciences, 1(1), 34-44.
Oğuz, M. Ö. (2003). Halkbilimi çalışmalarının yeni dönemi: Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi. Milli Folklor Dergisi, (60), 247-253.
Oğuz, M. Ö. (2013). Terim olarak somut olmayan kültürel miras. Milli Folklor Dergisi, (100), 5-13.
Oğuz, M. Ö. (2018). Somut Olmayan Kültürel Miras Nedir? Geleneksel Yayıncılık, Ankara.
Oliveira, B. S., Tricárico, L. T., Sohn, A. P. L., & Pontes, N. (2020). The culinary intangible cultural heritage of UNESCO: A review of journal articles in EBSCO platform. Journal of Culinary Science & Technology, 18(2), 138-156. https://doi.org/10.1080/15428052.2018.1513882
Öncü, F. (2021). Somut olmayan kültürel mirasın sürdürülebilirlik problemleri. Art-E Sanat Dergisi, 14(28), 902-923. https://doi.org/10.21602/sduarte.987809
Özkan, Ç. (2021). Sürdürülebilir gastronomi turizmi kapsamında somut olmayan kültürel miras unsuru: Hıdırellez pilavı üzerine bir araştırma. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(1), 361-373. https://doi.org/10.26677/TR1010.2020.317
Özler, H. (2022). Somut Olmayan Kültürel Miras Bodrum Yöresel Yemekleri Üzerine Bir İnceleme. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Öztürk, G., & Öncüer Çivici, M. E. (2018). Küyerelleşme kapsamında Türkiye turizm tanıtım afişlerinde somut olmayan kültürel miras öğelerinin kullanımı: Bir gösterge bilim analiz örneği. Journal of Travel and Tourism Research, (13), 69-95.
Paul, J., & Criado, A. R. (2020). The art of writing literature review: What do we know and what do we need to know?. International Business Review, 29(4), 101717. https://doi.org/10.1016/j.ibusrev.2020.101717
Pelit, E., & Türkoğlu, T. (2019). Somut olmayan kültürel miras değerlerinin turizme yansımaları: Ebru sanatı üzerine bir inceleme. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(1), 101-118. https://dx.doi.org/10.32572/guntad.463910
Pelit, E., & Türkoğlu, T. (2020). Somut olmayan kültürel miras kaynaklarının turizm çekiciliği kapsamında değerlendirilmesi: Ebru sanatı örneği. Journal of Recreation and Tourism Research, 7(1), 1-30. https://doi.org/10.31771/jrtr.2020.51
Rialp, A., Merigó, J. M., Cancino, C. A., & Urbano, D. (2019). Twenty-five years (1992-2016) of the International Business Review: A bibliometric overview. International Business Review, 28(6). https://doi.org/10.1016/j.ibusrev.2019.101587
Saçlı, Ç., & Avcıkurt, C. (2018). Destinasyon tercihinde somut olmayan kültürel miras değerlerinin önemi: Uluslararası kültür turistleri üzerine bir uygulama, Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 2(4), 1-13. https://doi.org/10.26677/tutad.2018.37
Sağ, Ç., & Ünal, F. (2019). İlkokul sosyal bilgiler dersinde somut olmayan kültürel miras eğitimine yönelik etkinlik temelli bir eylem araştırması. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (19), 425-468.
Saral, E. (2019). Somut Olmayan Kültürel Miras Konusunda Türkiye’de Yapılan Bilimsel Çalışmalar Üzerine Açıklamalı Bibliyografya Denemesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Muğla.
Soylu, B. Ç., & Şahin, B. (2023). Somut olmayan kültürel miras araştırmalarında koruma-kullanma ve turizm. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 7(2), 359-377. https://dx.doi.org/10.32572/guntad.1229858
Su, J. (2019). Understanding the changing intangible cultural heritage in tourism commodification: The music players’ perspective from Lijiang, China. Journal of Tourism and Cultural Change, 17(3), 247-268. https://doi.org/10.1080/14766825.2018.1427102
Su, X., Li, X., & Kang, Y. (2019). A bibliometric analysis of research on intangible cultural heritage using CiteSpace, Sage Open, 9(2). https://doi.org/10.1177/2158244019840119
Tavares, D. S., Alves, F. B., & Vásquez, I. B. (2021). The relationship between intangible cultural heritage and urban resilience: a systematic literature review. Sustainability, 13(22), 12921. https://doi.org/10.3390/su132212921
Tuna, S. T., & Saral, E. (2018). Somut olmayan kültürel mirasın korunması bağlamında Türkiye’de eğitim alanında yapılan bilimsel çalışmalar üzerine bir bibliyografya denemesi. MSKU Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 68-78. https://doi.org/10.21666/muefd.354350
Türkoğlu, T. (2019). Somut Olmayan Kültürel Miras Kaynaklarının Turizm Çekiciliği Kapsamında Değerlendirilmesi: Türk Kâğıt Süsleme (Ebru) Sanatı Örneği. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.
Türkoğlu, T., & Baydeniz, E. (2022). Somut olmayan kültürel miras unsurlarının disiplinlerarası çalışmalara konu edilirliğinin incelenmesi: Ebru sanatı örneği. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(3), 1111-1125. https://doi.org/10.33206/mjss.999997
Türkoğlu, T., Sandıkcı, M., & Saraç, Ö. (2022). Adıyaman bayram taplamasının somut olmayan kültürel miras kapsamında değerlendirilmesi. TÜBA-KED Türkiye Bilimler Akademisi Kültür Envanteri Dergisi, (26), 217-230. https://doi.org/10.22520/tubaked2022.26.011
UNESCO. (2003). Somut olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi. https://ich.unesco.org/doc/src/00009-TR-PDF.pdf (Erişim Tarihi: 25.05.2023).
Üçer, M., & Üçer, K. (2020). Somut olmayan kültürel miras ögesi olarak tezhib sanatı. Lale, 1(1), 22-31.
Vlase, I., & Lähdesmäki, T. (2023). A bibliometric analysis of cultural heritage research in the humanities: The Web of Science as a tool of knowledge management. Humanities and Social Sciences Communications, 10(1), 1-14. https://doi.org/10.1057/s41599-023-01582-5
Yaşar, E., & Yayla, E. (2023). Aşırı turizm somut olmayan kültürel miras unsurlarını nasıl etkiliyor?. Yaşar Üniversitesi E-Dergisi, 18(72), 569-586.
Yıldız, T. (2022). Katılım, sivil toplum ve somut olmayan kültürel miras. Akademi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(27), 323-334.
YÖK. (2020). Yükseköğretimde YÖK Projeleri, YÖK 100/2000 Doktora Projesi. https://www.yok.gov.tr/Documents/Yayinlar/Yayinlarimiz/2020/100-2000-yok-doktora-projesi-2020.pdf (Erişim Tarihi: 25.05.2023).
Yuan, C., Gan, L., & Zhuo, H. (2022). Coupling mechanisms and development patterns of revitalizing intangible cultural heritage by ıntegrating cultural tourism: The case of Hunan Province, China. Sustainability, 14(12), 6994. https://doi.org/10.3390/su14126994
Zhang, Y., Zheng, Q., Huang, L., Lee, T. J., & Hyun, S. S. (2023). Alienation and authenticity in intangible cultural heritage tourism. Journal of Sustainable Tourism. https://doi.org/10.1080/09669582.2023.2284642
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2024 Journal of Tourism & Gastronomy Studies
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
