Türkiye’deki Bireylerin Gıda Bilincine İlişkin Bir Araştırma: Çernobil Örneği (A Study on Food Awareness of Individuals in Turkey: The Case of Chernobyl)
DOI:
https://doi.org/10.21325/jotags.2023.1351Anahtar Kelimeler:
Gıda- Gıda bilinci- Çernobil Nükleer SantraliÖzet
Araştırmanın amacı; bireylerin gıdalara ilişkin bilincinin Çernobil Nükleer Santrali Kazası örneği ile tespit edilmesidir. Bu amaç doğrultusunda nitel araştırma yöntemi içerisinde yer alan görüşme tekniği kullanılmıştır. Doğu Karadeniz Bölgesi’nde yer alan Ordu, Rize ve Artvin ilinde yaşayan bireylerle yüz yüze görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Ordu ilinde yaşayan dokuz, Rize ilinde yaşayan altı ve Artvin ilinde yaşayan 10 olmak üzere toplamda 25 katılımcıya (17’si kadın 8’i erkek) ulaşılmıştır. Veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Görüşme formunda, dokuz açık uçlu soruya yer verilmiştir. Elde edilen veriler, betimsel analiz tekniğiyle analiz edilmiştir. Araştırmanın sonucunda, gıda ürünlerinin Çernobil Nükleer Santrali Kazasından etkilenmesinin katılımcılar tarafından önemsenmediği tespit edilmiştir. Katılımcıların, kazadan sonra ürünlerin radyasyondan etkilendiğini bilmelerine rağmen konuyla ilgili araştırma yapmaması, önlem almaması, ürünlerin üretim ve tüketimine devam etmesi bu durumu destekler niteliktedir. Artan sağlık problemlerine karşı gösterdikleri kaderci bakış açısı da bir başka göstergedir. Çernobil Nükleer Santrali gibi etkisi büyük bir kazanın ardından, bireylerin gıda bilinciyle hareket etmemesi ve kazadan 37 yıl sonra bile bilinçlenmeye çalışmaması dikkat çeken bir sonuçtur. Toplumun gıda bilincini arttırmak için seminerler, kurslar düzenlenebilir.
Referanslar
Baysal, A. (2014). Beslenme. Hatiboğlu, Ankara.
Bektas, Z. K., Miran, B., Uysal, O. K. & Gunden, C. (2011). Consumer awareness for food safety in Turkey. Bulgarian Journal of Agricultural Science, 17(4), 470-483.
Biersack, J. H. & Grünwald, F. (2005). Thyroid Cancer. Springer, Germany.
Bornkessel, S., Bröring, S., Omta, S. O. & van Trijp, H. (2014). What determines ingredient awareness of consumers? A study on ten functional food ingredients. Food Quality and Preference, 32, 330-339.
Coşkun, R., Altunışık, R. & Yıldırım, E. (2017). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı. Sakarya Yayıncılık, Sakarya.
Dönmez, N. (2018). Yazılı Basında Risk Tasarımı: Çernobil Nükleer Santrali Kazasına İlişkin Haberlerin İçerik Analizi Yöntemiyle İncelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(61), 811-830.
Eljamay, S. M., ALsheek, A. M. A., Al Awkally, N. A. M. & Elmesoury, S. Y. (2022). The Awareness of Housewives on the Quality of Healthy Food. Indonesian Journal of Innovation and Applied Sciences (IJIAS), 2(3), 212-218.
Girgin, G.K. (2019). Tüketicilerin Restoranlarda Sağlıklı Beslenme Davranışlarının Belirlenmesi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
Grobler, W. C. (2016). Perceptions of poverty: a study of food secure and food insecure households in an urban area in South Africa. Procedia Economics and Finance, 35, 224-231.
Günalp, B. (2017). Dünyada ve Ülkemizde Nükleer ve Radyolojik Kazaların Tarihçesi. Nucl Med Semin, 3, 184-188.
Ingram, S.W. (2005). The Chernobyl Nuclear Disaster. Facts On File, New York.
Kara, P.Ö. & Günay, E.C. (2013). Çernobil Kazası ve Etkileri. Lokman Hekim Journal, 3(2), 31-36.
Kaya Cebioğlu, İ. & Önal, A.E. (2018). Gıda Katkı Maddesi İçeren Bazı Besinlerin Tüketiminin ve Sağlığa Etkilerinin Araştırılması: Gıdaların Risk Analizi. Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(1), 21-35.
Kılıç, N. (2017). Çevre ve Dış Politika İlişkisi: Çernobil Kazası ve Türk Dış Politikasına Yansıması. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(1), 151-179.
Kızılaslan, N. & Kızılaslan, H. (2008). Tüketicilerin Satın Aldıkları Gıda Maddeleri ile İlgili Bilgi Düzeyleri ve Tutumları (Tokat İli Örneği). U. Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi, 22(2), 67-74
Mara, W. (2011). The Chernobyl Disaster. Marshall Cavendish Corporation, New York.
Özemre, A.Y. (2004). Çernobil Komplosu. Bilge Yayıncılık, İstanbul.
Özgül, E. & Aksulu, İ. (2006). Ambalajlı Gıda Ürünlerinde Tüketicilerin Etiket Duyarlılığındaki Değişimler. Ege Akademik Review, 6 (1), 1-10.
Özgün, C. (2018). Doğu Karadeniz Bölgesinde Çevre Krizleri: Fırtına Vadisi Hes İptali Ve Çernobil Felaketi. I. Bozok Uluslararası Siyaset Bilimi Kongresi “Geçmişten Günümüze Yerel, Bölgesel ve Küresel Krizler”. Yozgat Bozok Üniversitesi.
Pflugbeil, S., Claussen, A. & Schmitz-Feuerhake, I. (2011). Çernobil’in İnsan Sağlığına Etkileri: Reaktör Felaketinden 25 Yıl Sonra (Çev.: Adıgüzel, H.). Nükleer Savaşın Önlenmesi İçin Uluslararası Hekimler Birliği (IPPNW) Almanya Şubesi Raporu, Almanya.
Şahin, Ü. (2004). Dünya Nükleer Endüstrisinin Durumu Raporu 2004. Yeşiller Türkiye, İstanbul.
Terzi, C., Yuvayapan, E. & Başer, E. (2013). Kapitalizm Kıskacında Doğa, Toplum ve Bilim. Yordam Kitap Basın ve Yayın, İstanbul.
Topuzoğlu, A., Hıdıroğlu, S., Ay, P., Önsüz, F. & İkiışık, H. (2007). Tüketicilerin Gıda Ürünleri ile İlgili Bilgi Düzeyleri ve Sağlık Risklerine Karşı Tutumları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 6(4), 253-258.
Türkkan, A. (2006). “Çernobil Nükleer Santral Kazasının Türkiye’ye Etkisi” Çernobil Nükleer Kazası Sonrası Türkiye’de Kanser. Türk Tabipleri Birliği Yayınları, Ankara.
Unusan, N. (2006). Linkage between stress and fruit and vegetable intake among university students: an empirical analysis on Turkish students. Nutrition Research, 26(8), 385-390.
Ustaahmetoğlu, T. & Toklu, İ.T. (2015). Organik Gıda Satın Alma Niyetinde Tutum, Sağlık Bilinci Ve Gıda Güvenliğinin Etkisi Üzerine Bir Araştırma. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(11), 197-211.
Yamashita, S. & Thomas, G. (2017). Thyroid Cancer and Nuclear Accidents: Long- Term Aftereffects of Chernobyl and Fukushima. Elsevier, United Kingdom.
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Journal of Tourism & Gastronomy Studies
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
