Afyonkarahisar’da Yenilebilir Yabani Otlar ve Tüketim Biçimleri (Edible Wild Plants and Consumption Methods in Afyonkarahisar)

Yazarlar

  • Hülya MUTLU

DOI:

https://doi.org/10.21325/jotags.2023.1262

Anahtar Kelimeler:

Afyonkarahisar- Yenilebilir otlar- Mutfak

Özet

Sağlıklı beslenme bilincinin artması ile insanlar günümüzde doğal, vejetaryen, paleo, vegan ve raw vegan (çiğ beslenme) gibi farklı beslenme çeşitlerini tercih etmektedir. Sebze ağırlıklı bu beslenme çeşitlerinde doğada kendiliğinden yetişen otların tüketimi de önem arz etmektedir. Bu araştırmanın amacı, Afyonkarahisar’da yenilebilir yabani otları tespit etmek ve bu otların tüketim biçimlerini belirlemektir. Bu amaç̧ doğrultusunda nitel araştırma yöntemlerinden görüşme ve gözlem tekniği tercih edilmiştir. Araştırmanın evrenini Afyonkarahisar ilinde yenilebilir yabani otları tüketenler ve pazarda ot satışı yapanlar oluşturmaktadır. Örneklemini ise Emirdağ, Çay, Bolvadin ve Sultandağı ilçelerinde yenilebilir otları tüketenler ve pazarda ot satışı yapan kişiler oluşturmaktadır. Bu kapsamda 23 gönüllü ile 14.04.2023- 30.04.2023 tarihleri arasında görüşme gerçekleştirilmiş ve dört ilçenin pazarı gezilerek gözlem yapılmıştır. Yapılan görüşme ve gözlemler sonucunda Afyonkarahisar’da yetişen ve tüketilen 32 yenilebilir ot tespit edilmiş ve bu otlardan 28 tanesinin pazarlarda satıldığı ve 11 farklı şekilde tüketildiği belirlenmiştir.

Referanslar

Altay, V. & Çelik, O. (2011). Antakya Semt Pazarlarındaki Bazı Doğal Bitkilerin Etnobotanik Yönden Araştırılması. Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi. 4/2: 137-139.

Baysal, A. (2015). Mutfak Kültürümüzde Otlar: Beslenme ve Sağlık Yönünden Bir Değerlendirme.http://www.turkishcuisine.org/pages.php?ParentID=5&FirstLevel=53&Seco ndLevel=61LastLevel=104.

Baytop, T. (1984). Türkiye’de Bitkiler ile Tedavi (Geçmişte ve Bugün). Eczacılık Fakültesi Yayınları. İstanbul Üniversitesi.

Bulut, G. (2005). Narman (Erzurum) ve Köylerinde Halk İlacı Olarak Kullanılan Bitkiler. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.

Ceylan, F. & Akar Şahingöz, S. (2019). Yenilebilir Otlar Tüketim Alışkanlığı: Düziçi Örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 7 (3), 2204-2225.

Ceylan, F., & Yücel, E. (2015). Düzce ve Çevresinde Gıda Olarak Tüketilen Yabani Bitkilerin Tüketim Biçimleri ve Besin Öğesi Değerleri. Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 15(3), 1-17.

Çetinkaya, N. & Yıldız, S. (2018). Erzurum’un Yenilebilir Otları ve Yemeklerde Kullanım Şekillerine Yönelik Bir Araştırma. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, Ek Sayı 1 , 482-503

Çolakoğlu, M., & Bilgir, B. (1977). Ege Bölgesi’nde İnsan Beslenmesinde Kullanılan Bazı Yabani (Sarmaşık, Stifno, Helvacık, Deniz Börülcesi, Isırgan ve Gelincik) Otları Üzerinde Araştırmalar. VI. Bilim Kongresi, Tarım ve Ormancılık Araştırma Grubu Tebliğleri Gıda ve Fermantasyon Teknolojisi. 19-37.

Doğan, A. & Tuzlacı, E. (2015). Tunceli’nin Bazı Yöresel Bitki Adları. Avrasya Terim Dergisi. 3 (2) , 23-33.

Edinçliler, N., (2000). Ege Bölgesinde Sebze Olarak Değerlendirilen Yabancı Otlar ve Besin Değerleri. Yüksek Lisans Semineri. E Ü Fen Bil. Enstitüsü.

Ertuğ, F. (2000). An Ethnobotanical Study in Central Anatolia (Turkey ), Economic Botany, 54 (2), 155-182.

Güvenç, İ. & Kaya, Y. (1996). Erzurum’da Sebze Olarak Değerlendirilen Yöresel Bazı Bitkiler, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 27 (3), 369-374.

İnaltong, T. (2015). Türkiye'nin Otları.http://www.turkish- cuisine.org/print.php?id=188&link=http://www.turkish-cuisine.org/ingredients-7/ingredients-used-in-turkish- cuisine-66/wild-greens-and-herbs-188.html. (Erişim Tarihi: 05.05.2022).

Karaca, B, O., Yıldırım, O. & Çakıcı, C. (2015). Gastronomi Turizminde Otlar, Ot Yemekleri ve Sağlıkla İlişkisi Üzerine Bir Değerlendirme. Journal of Tourism and Gastronomy Studies 3/3 (2015) 27-42.

Polat, R. & Satıl, F. (2012). An Ethnobotanical Survey of Medicinal Plants in Edremit Gulf (Balıkesir – Turkey). Journal of Ethnopharmacology, 139(2), 626-641.

Shin,T., Fujikawa, K., Moe, A-Z. & Uchiyama, H. (2018). Traditional Knowledge of Wild Edible Plantswith Special Emphasis on Medicinal Uses in Southern Shan State, Myanmar, Journal of Ethnobiology and Ethnomedicine, 14(48), 1-13.

Sırrı, M. & Sırrı, G. (2020). Hakkâri İlinde Gıda Olarak Tüketilen Yabani Bitki ve Yabancı Ot Türlerinin Güncel Durumu. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, (19), 393-409.

Şimşek, A. , Durmuş, E. N. İ. & Dilekci Çakmak, S. (2020). Yenilebilir Otlar ve Yemeklerde Kullanım Şekilleri: Kastamonu Örneği . Tourism and Recreation, 2 (1) , 8-12.

Türk Dil Kurumu, TDK (2022). Güncel Sözlük. https://www.google.com/?client=safari. (Erişim Tarihi: 09.05.2022).

Üstüner, T. (2022). Kahramanmaraş̧ İlinde Gıda Olarak Tüketilen Bitki Türlerinin ve Kullanım Amaçlarının Belirlenmesi. Turkish Journal of Weed Science 25(1):2022: 54-68.

Yücel, E., Tapırdamaz, A., Yücel Şengün, İ., Yılmaz, G. & Ak, A. (2011). Kisecik Kasabası (Karaman) ve Çevresinde Bulunan Bazı Yabani Bitkilerin Kullanım Biçimleri ve Besin Öğesi İçeriklerinin Belirlenmesi. Biological Diversity and Conservation – 4 / 3, 71-82.

Yücel, E., & Tunay, M. (2002). Nazilli (Aydın) ve Yöresinde Gıda Olarak Kullanılan Yabancı Otlar. Türkiye Herboloji Dergisi. 5(2), 10-17.

Yücel, E., Yücel, Ş. İ. & Çoban, Z. (2012). The Wild Plants Consumed as a Food in Afyonkarahisar/Turkey and Consumption Forms of These Plants. Biological Diversity and Conservation, 5(2), 95-105.

Yayınlanmış

2023-07-01

Nasıl Atıf Yapılır

MUTLU, H. (2023). Afyonkarahisar’da Yenilebilir Yabani Otlar ve Tüketim Biçimleri (Edible Wild Plants and Consumption Methods in Afyonkarahisar). Journal of Tourism & Gastronomy Studies, 11(2), 1696–1726. https://doi.org/10.21325/jotags.2023.1262